Dodatek funkcyjny – kto go dostaje?

Dodatek funkcyjny to ponadwymiarowe świadczenie, zwykle pieniężne, jakie przyznawane jest osobom zatrudnionym na określonych stanowiskach, związane z pełnioną przez nie funkcją w zakładzie pracy.

Dla zdefiniowania tego, czym właściwie jest dodatek funkcyjny, wystarczy powiedzieć, że mamy do czynienia z elementem wynagradzającym pracownika w sytuacjach, gdy wkłada on zwiększony nakład pracy w wykonywanie swoich obowiązków zawodowych lub ponosi większą odpowiedzialność za pracę w porównaniu ze standardowymi czynnościami, jakie są wykonywane na danym stanowisku. Na wypłatę dodatku funkcyjnego nie trzeba i nie można sobie zasłużyć, ale jego wypłata zależy od pełnionej funkcji. Należy podkreślić, że dodatek funkcyjny ma charakter stały. 

W Kodeksie pracy nie ma regulacji wskazujących na to, czym jest dodatek funkcyjny i na jakich zasadach jest on wypłacany. Natomiast takie przepisy znajdują się w rozporządzeniach odpowiednich ministrów w sprawie wynagradzania konkretnych grup zawodowych. Ponadto w przepisach wewnętrznych obowiązujących w miejscu pracy, takich jak regulamin wynagradzania i normy szczegółowe dotyczące określonej grupy zatrudnionych, wskazane są takie postanowienia. 

Najczęściej dodatek funkcyjny przysługuje osobom sprawującym określone funkcje, na przykład kierownicze. Na gruncie zawodowym oprócz wypełniania swoich normalnych obowiązków dodatkowo zajmują się realizowaniem innych, często bardziej wymagających zadań. Świadczenie w postaci dodatku funkcyjnego ma z założenia rekompensować zatrudnionemu ponoszenie dodatkowych obciążeń i odpowiedzialności w pracy zawodowej. 

W niektórych przypadkach, głównie przy działalności w strefie budżetowej, dodatek funkcyjny przewidziany jest przepisami dotyczącymi wynagradzania pracowników urzędów państwowych, samorządowych, jednostek organizacyjnych, jednostek samorządu terytorialnego oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej. 

Dodatek funkcyjny dla osób zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych i dyrektorskich w przypadku prywatnych przedsiębiorstw określany jest swobodnie. 

W zależności od tego, w jakiej branży i dla kogo wyliczany jest dodatek funkcyjny, może on być szacowany:

• procentowo na bazie wynagrodzenia zasadniczego pracownika,
• od najniższego wynagrodzenia zasadniczego na stanowisku, którego obowiązki dodatkowo przejmuje pracownik,
• kwotowo dla określonych stanowisk.

W przedsiębiorstwach prywatnych dodatek funkcyjny jest ustalany właściwie w sposób dowolny, ale w porozumieniu z pracownikiem i organizacjami pracowniczymi działającymi w zakładzie. Natomiast w rozporządzeniu właściwego ministra w sferze budżetowej znajdują się odpowiednie przedziały kwotowe, w jakich powinien mieścić się dodatek funkcyjny dla osoby na danym stanowisku. 

Jeśli chodzi o wpływ dodatku funkcyjnego na świadczenia chorobowe i wynagrodzenie za czas urlopu, to czy dodatek ten ulega obniżeniu za czas choroby? Zwykle dodatek nie przysługuje w ogóle za okres nieobecności zatrudnionego z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą albo jest proporcjonalnie pomniejszany zgodnie z okresem nieobecności. 

Jak mają się do siebie dodatek funkcyjny i chorobowe? Właściwie dodatek ten powinien być uwzględniony w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego, choć tylko pod warunkiem, że przepisy danej firmy zakładają niepobieranie go w tym samym czasie co wynagrodzenie i zasiłek za czas choroby. 

Dodatek funkcyjny za czas zwykłego urlopu wypoczynkowego pracownika jest wypłacany w normalnym trybie. Jednak za czas urlopu bezpłatnego zatrudniony może otrzymać dodatek funkcyjny w obniżonej wysokości.