Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą. Co warto wiedzieć?

Pracownik z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę ma prawo do skorzystania z wielu urlopów, wśród których wyróżnić można urlop rodzicielski. To odpłatny urlop przysługujący danej osobie w związku z urodzeniem się dziecka. Nie można jednak utożsamiać go z urlopem macierzyńskim czy ojcowskim. 

Urlop rodzicielski przysługuje obojgu rodzicom i jest dobrowolny, w przeciwieństwie do urlopu macierzyńskiego, z którego choć w części matka dziecka musi skorzystać. Jeden z rodziców ma prawo skorzystać z urlopu rodzicielskiego w dowolnym wymiarze.

Kodeks pracy wskazuje w art. 1821a, że po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego pracownik uzyskuje prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do:

• 32 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
• 34 tygodni – w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie. 

Matka i ojciec dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego i mogą z niego skorzystać oddzielnie lub równocześnie względem siebie. 

Urlop rodzicielski zasadniczo powinien być przeznaczony na sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w początkowym okresie jego życia. W przeciwieństwie np. do urlopu macierzyńskiego nie jest równoznaczny z koniecznością całkowitej rezygnacji z wykonywanej pracy. Jak mają się do siebie zatem urlop rodzicielski i zatrudnienie?

Istnieje możliwość, na mocy obowiązujących przepisów, by łączyć fakt korzystania z urlopu rodzicielskiego z pracą u tego samego przedsiębiorcy. Każdy z rodziców, który chce skorzystać z urlopu rodzicielskiego, może złożyć u swojego pracodawcy wniosek o udzielenie takiego urlopu. Nie jest to automatycznie związane z brakiem wykonywania pracy dla firmy.

Urlop rodzicielski zgodnie z prawem może być łączony z wykonywaniem obowiązków zawodowych u dotychczasowego pracodawcy, ale pod warunkiem, że zatrudnienie będzie świadczone w wymiarze nie większym niż ½ etatu. By możliwe było połączenie urlopu rodzicielskiego i pracy na pół etatu, wniosek do przedsiębiorcy musi być złożony w odpowiedniej formie.

W wyniku łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą u tego samego przedsiębiorcy urlop ten ulega wydłużeniu. Jest to zgodne z art. 1821f § 1 Kodeksu pracy. Wymiar urlopu rodzicielskiego ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez zatrudnionego w trakcie korzystania z urlopu lub jego części. Wydłużenie nie może być dłuższe niż:

• 64 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
• 68 tygodni – w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

Okres wydłużenia urlopu rodzicielskiego w wyniku łączenia go z pracą na etacie to iloczyn liczby tygodni, przez jaką pracownik wykorzystuje urlop i pracę jednocześnie, oraz wymiaru czasu pracy wykonywanej przez zatrudnionego w trakcie korzystania z urlopu rodzicielskiego. 

Czy można łączyć urlop rodzicielski z pracą u innego przedsiębiorcy? Prawo dopuszcza taką możliwość. Nie obowiązuje przy tym zasada ograniczonego wymiaru etatu pracy. Zatrudniony, który przebywa na urlopie rodzicielskim, może świadczyć pracę na rzecz innego podmiotu w dowolnym wymiarze etatowym, w tym nawet na cały etat. Takie łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą na rzecz innego pracodawcy nie spowoduje natomiast wydłużenia samego urlopu. 

Łączenie faktu przebywania na urlopie rodzicielskim z pracą zawodową wymaga złożenia odpowiedniego wniosku na ręce zatrudniającego. Mowa tu o wniosku o umożliwienie pracownikowi świadczenia pracy z jednoczesnym wykorzystywaniem urlopu rodzicielskiego. 

Jakie wymagania należy spełnić, składając wniosek o łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą?

Zatrudniony ma obowiązek złożyć wniosek o łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą w terminie nie dłuższym niż 21 dni przed planowanym powrotem do pracy.

Czy pracodawca może się nie zgodzić na łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą?

Pracodawca może przychylić się do wniosku zatrudnionego, ale nie musi. Może odmówić mu łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą na pół etatu w jego firmie. Zatrudnionemu pozostaje wybór – albo skorzystać z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, albo po prostu z niego zrezygnować i wrócić do firmy.