Rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało o zawieszeniu umowy zbożowej, która umożliwiała transport ukraińskiego zboża z portów na Morzu Czarnym. Strona rosyjska poinformował, że wychodzi z umowy zbożowej w związku z rzekomym "atakiem terrorystycznym na okręty Floty Czarnomorskiej i statki cywilne, które biorą udział w zabezpieczeniu korytarza zbożowego".
O przeprowadzenie "ataku" oskarżono stronę ukraińską, której według rosyjskich zarzutów, mieli rzekomo pomagać "brytyjscy specjaliści".
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Decyzję Rosjan szybko skomentowała strona ukraińska. Andrij Jermak, szef biura prezydenta Ukrainy, nazwał działania Kremla "agonią zbrodniarzy".
Prymitywność rosyjskiego szantażu dotyczy wszystkiego. Szantaż jądrowy, energetyczny, żywnościowy... Wymysły na temat tzw. brudnej bomby, z których śmieje się cały świat. Zmyślone ataki terrorystyczne na własne obiekty... Wszystko jest zbyt prymitywne i przewidywalne - napisał Jermak w komunikatorze Telegram.
Natomiast szef MSZ Ukrainy Dmytro Kułeba na Twitterze napisał:
"Teraz Moskwa wykorzystuje fałszywy pretekst, by zablokować korytarz zbożowy, który gwarantuje milionom ludzi bezpieczeństwo żywnościowe"
Rzecznik ONZ mówi o krytycznym wysiłkiem humanitarnym
Na sytuację szybko zareagowała Organizacja Narodów Zjednoczonych, która była jednym z gwarantów umowy umożliwiającej transport ukraińskiego zboża.
Jest niezwykle ważne, aby wszystkie strony powstrzymały się od jakichkolwiek działań, które mogłyby zagrozić Inicjatywie Zbożowej Morza Czarnego, która jest krytycznym wysiłkiem humanitarnym, który wyraźnie ma pozytywny wpływ na dostęp do żywności dla milionów ludzi na całym świecie — powiedział rzecznik ONZ Stephane Dujarric cytowany przez brytyjski portal Guardian.
Organizacja Narodów Zjednoczonych jest w kontakcie z rosyjskimi władzami po doniesieniach, że Moskwa zawiesiła udział w porozumieniu, które wznowiło ukraiński eksport zboża i nawozów z Morza Czarnego — informuje Reuters.
Porozumienie między Ukrainą, Rosją i Turcją pod parasolem ONZ
Porozumienie podpisane między Ukrainą, Rosją i Turcją pod parasolem ONZ w lipcu miało odblokować eksport ukraińskich zbóż i zahamować klęskę głodu w biedniejszych częściach globu. Chodziło o odbiór zakontraktowanych 20 mln ton pszenicy i innych zbóż z portów kontrolowanych przez Ukrainę.
- Umowa pozwoli na znaczący eksport zboża przez trzy kluczowe ukraińskie porty: w Odessie, Czarnomorsku i Jużnem (Piwdennem) – mówił w lipcu sekretarz generalny ONZ António Guterres.
Jednak od samego początku pod znakiem zapytania stało to, czy strona rosyjska będzie przestrzegać porozumienia. W październiku prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział, że liczba statków czekających na możliwość wypełnienia zobowiązań umownych wynosi już 175.
Znany historyk już latem wskazywał, że to będzie kolejny krok Putina
Decyzja Rosji wstrzymaniu realizacji umowy może zaostrzyć kryzys związany z głodem na świecie. Już latem na ten aspekt wojny w Ukrainie wskazywał brytyjski historyk Timothy Snyder.
"Jeśli rosyjska blokada będzie kontynuowana, dziesiątki milionów ton żywności zgnije w silosach, a dziesiątki milionów ludzi w Afryce i Azji będą głodować" - pisał na Twitterze, ostrzegając przed planami Władimira Putina i Rosji na wykorzystanie głodu jako kolejnej broni podczas inwazji na Ukrainę.
Synder w swoim wpisie przytaczał przykłady historyczne wykorzystania głodu przez dyktatorów w trakcie konfliktów.
Pomysł, że kontrolowanie ukraińskiego zboża może zmienić świat, nie jest nowy. Chcieli tego zarówno Stalin, jak i Hitler. Dla Stalina czarna ziemia Ukrainy miała być wykorzystana do budowy gospodarki przemysłowej ZSRR. W rzeczywistości w wyniku kolektywizacji rolnictwa zginęło około czterech milionów Ukraińców – przypominał jeszcze latem profesor Uniwersytetu Yale.