W Bałtyku zabraknie dorsza. "Jeśli nie zamkniemy morza na 3 lata, nie będzie co łowić"
Sezon ochronny nie pomaga. Dorsz i tak jest łowiony na potęgę, a popyt na rybę, zwłaszcza w nadmorskich miejscowościach, nie słabnie. - Dorsz w Bałtyku wyginie. Przy brzegu nie ma go już w ogóle - mówi właściciel rybackiego kutra.
W porcie we Władysławowie cumuje kilkadziesiąt kutrów rybackich - zarówno dużych, jak i mniejszych, przybrzeżnych. O godz. 5 rano statki powinny wracać z nocnych połowów. Tymczasem w środę rano w porcie nie ma prawie nikogo.
- Wszystko stoi - mówi ochroniarz. - Od pierwszego lipca jest sezon ochronny na dorsza, więc wszyscy się przezbrajają na śledzie. Poza tym od wtorku jest sztorm, więc nic nie pływa.
Okres ochronny obowiązuje od 1 lipca do 31 sierpnia. W tym czasie nie wolno łowić dorsza na pełnym morzu - tam gdzie ryby się rozmnażają. Zakaz nie dotyczy małych łodzi, do 12 metrów długości, pływających do 12 mil morskich od brzegu.
Oglądaj: Kupili kampera i ruszyli w podróż. "Znam Polaków, którzy tak spędzają emerytury"
Ale nawet wtedy, kiedy dorsza łowić wolno, połowy przestają się opłacać, bo ryb jest coraz mniej.
- Rybacy nie wyrabiają limitów połowowych. Ale nie dlatego, że im się nie chce pracować albo nie umieją łowić, ryb po prostu nie ma - mówi Artur Jończyk z Darłowskiej Grupy Producentów Ryb i Armatorów Łodzi Rybackich. - Do 12 mil morskich od brzegu, tam gdzie mimo okresu ochronnego wolno łowić dorsza, nie ma praktycznie nic. Jeśli nic z tym nie zrobimy, to za trzy lata ta ryba wyginie.
Jest popyt, jest podaż
Pomimo okresu ochronnego, dorsza bałtyckiego nad Bałtykiem da się zdobyć i nie jest to szczególnie trudne. Choć z jego świeżością może być różnie.
- Oczywiście, że świeży, dzisiaj złowiony - słyszę w jednej ze smażalni niedaleko portu we Władysławowie, kiedy pytam o dorsza. - Jak to możliwe, skoro połowów dziś nie było? - Chce pan, czy nie? Bo kolejka jest - słyszę w odpowiedzi.
- Mamy pomrożone zapasy - mówi właścicielka innej smażalni. - Jak się sprawdzą prognozy i cały tydzień będzie sztorm, to z dorszem może być ciężko. A ryby kupujemy od lokalnych. Wie pan, niby jest okres ochronny, ale blisko brzegu można łowić.
Z kilkunastu barów i restauracji tylko w jednej właściciel przyznaje, że oferuje filet z dorsza atlantyckiego.
- Ludziom się wydaje, że bałtycki, nasz to na pewno będzie lepszy, a to nieprawda - słyszę od właściciela smażalni. - I tak wszystkie są mrożone, bałtyckiego też się przetrzymuje na zapas. A atlantycki jest większy i smaczniejszy.
Skóra i ości
Rybacy i handlarze zwracają uwagę na to, że od kilku lat wyłowione w Bałtyku dorsze są małe i chude. - Jeszcze kilka lat temu jak rybacy przywozili dorsze, to niektóre miały po metr długości - słyszę w sklepie rybnym niedaleko portu. A dzisiaj niech pan zobaczy. Po 30 - 40 cm.
Czytaj też: To może być koniec świeżej rybki z Bałtyku. Na liście podejrzanych koncern gazowy, broń chemiczna i foka
- Na pięć złowionych dorszy jeden ma wymiary takie, żeby wędkarz rekreacyjny mógł go zabrać. Resztę trzeba wyrzucić - mówi Andrzej Antosik z Bałtyckiego Stowarzyszenia Wędkarstwa Morskiego. - Wędkarze komercyjni przywożą takie ryby do portu i sprzedają na paszę, bo są za małe, żeby je do obrotu wprowadzić. Bruksela zastanawia się, czy nie zmniejszyć minimalnego wymiaru do 33 centymatrów, bo dzisiaj obowiązuje 35. To pokazuje, w jakim stanie są te ryby.
Zamknąć Bałtyk
W Bałtyku są dwa duże stada dorszy - wschodnie i zachodnie. W gorszym stanie jest wschodnie; według ostatniego raportu International Council for the Exploration of the Sea (ICES - Międzynarodowa Rada Badań Morza) reprodukcja ryb w stadzie osiągnęła poziom najniższy od 1946 roku.
- Od lat rybacy i naukowcy alarmują, że sytuacja jest dramatyczna, mamy niemalże katastrofę i Bałtyk należy zamknąć, bo wyginie nie tylko dorsz - mówi Andrzej Antosik. - Ale Unia Europejska podejmuje decyzje polityczne i zamiast to zrobić, dodatkowo zwiększa limity połowowe albo przesuwa je z jednego stada na drugie.
Jak mówią sami rybacy, tylko zamknięcie wschodniej części Bałtyku na przynajmniej 3 lata da jakąkolwiek szansę na ocalenie populacji dorszy.
- Dorszom zagrażają nie tylko połowy ukierunkowane na tę konkretną rybę, ale też na inne, np. połowy paszowe - tłumaczy Artur Jończyk. - To są połowy szprotów, dość niskiej jakości, które sprzedaje się później na paszę albo przetwórniom. Robi się to na pełnym morzu, w czasie tarła dorsza, przy pomocy ogromnych sieci. Te sieci zbierają wszystko, co w nie wpadnie, również dorsze w trakcie tarła, które powinny być chronione.
Jak mówią rybacy, oprócz zamknięcia wschodniej części Bałtyku, pomóc może też przesunięcie okresu ochronnego, który dziś zaczyna się za późno.
- Tarło dorsza tak naprawdę zaczyna się w maju - mówi Artur Jończyk. - Okres ochronny powinien zaczynać się od maja lub czerwca, a nie dwa miesiące po rozpoczęciu tarła.
Pytania w sprawie okresów ochronnych i limitów połowowych dorsza zadaliśmy ministerstwu gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej. Na odpowiedź czekamy.
W czerwcu minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową, że Polska już od 2015 roku domaga się wprowadzenia "radykalnego" obniżenia kwot połowowych dorsza na terenie Bałtyku.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl