Gomułka: W nowym roku życzę rządowi, by zaczął cokolwiek robić

*Prof. Stanisław Gomułka, główny ekonomista BCC, były wiceminister finansów, wieloletni wykładowca London School of Economics: *Mam nadzieję, że żaden. Ale kilka krajów ma już bardzo poważne problemy. W Europie to chociażby Grecja, która już w poprzednich latach pokazała, jak można uprawiać kreatywną księgowość. Bardzo duże problemy ma Irlandia, republiki bałtyckie. Na szczęście nie są to duże kraje, więc będą mogły liczyć na pomoc Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

Pocieszające jest to, że przez ostatni rok rynek oswoił się z takimi informacjami, więc efekty psychologiczne nie powinny być już tak drastyczne. Oczywiście pod warunkiem, że rządy będą wykazywać chęć współpracy i determinację w uporaniu się z problemami.

Wiele zależy też od dużych krajów jak na przykład Niemcy, które powinny kontrolować deficyt budżetowy. Najbardziej jednak niepokoi mnie sytuacja Stanów Zjednoczonych, gdzie kombinacja małych oszczędności w połączeniu z gigantycznym deficytem i rosnącymi oczekiwaniami inflacyjnymi tworzy mieszankę wybuchową.

Gdyby to nie była Ameryka tylko inny kraj, to zapewne już niedługo mielibyśmy tam do czynienia z bardzo poważnym kryzysem makroekonomicznym. Amerykanie wciąż mają dużą wiarygodność. Dolar wciąż stanowi około 60 procent światowych rezerw.

Gospodarstwa domowe w Azji czy na Bliskim Wschodzie mają zaufanie do dolara. To właśnie ratuje Amerykanów i daje im pewność, że jeszcze mogą się zadłużać, bo popyt na ich papiery skarbowe nie będzie malał.

Bo kiedyś ta wiarygodność się skończy. Nie wiadomo, czy będzie to za dwa czy pięć lat, ale się skończy. Nie muszę panu mówić, jakie to rodzi zagrożenie dla całej światowej gospodarki.

Nie umiem powiedzieć, bo właśnie trudno wycenić tę wiarygodność. Ale można być spokojnym o to, że wraz ze wzrostem gospodarczym w Polsce i poprawą koniunktury złoty będzie się umacniał, a dolar słabł.

Rzeczywiście, rząd nic nie zrobił w kryzysie. Sporo się stało jednak przed kryzysem. Obniżenie składki rentowej i PIT-u spowodowało wzrost dochodu gospodarstw domowych o ponad 30 miliardów złotych. To oczywiście nie miało nic wspólnego z kryzysem i było właściwie kontynuacją polityki poprzedniego rządu, ale tak się złożyło, że te pieniądze przyczyniły się do zwiększenia popytu krajowego.

Taki krok był dobry na krótką metę. Teraz pojawia się problem, co z tym fantem zrobić. Wiemy, co stało się na Węgrzech, więc bagatelizowanie deficytu jest bardzo złe. Nie można czekać na moment aż rząd tak jak na Węgrzech zostanie zdyscyplinowany przez rynki i będzie musiał reformować finanse publiczne w okresie dużego spowolnienia gospodarczego.

Już nie.

Teraz jest za dużo zbyt silnych emocji. Łatwiej powiedzieć, co będzie się działo na giełdzie w latach 2013-2015. Zakładam, że nowa koalicja dokona zmiany konstytucji i weźmie się za finanse publiczne, by przygotować Polskę do wejścia do strefy euro. Takie kroki z pewnością będą sprzyjać giełdzie. Teraz po okresie dużych wzrostów z ostatnich miesięcy spodziewałbym się bardziej jakiejś pauzy, być może wzrostów indeksów, ale na pewno nie spektakularnych.

Mimo wszystko kreatywna księgowość. Na parę miesięcy czy na rok może być nawet korzystna dla gospodarki, ale tak naprawdę tylko odsuwa problem w czasie i obniża wiarygodność. A cenę za to płaci się taką jak Węgrzy.

[

Zyta Gilowska: Rząd upycha długi po kątach ]( http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/zyta;gilowska;rzad;upycha;dlugi;po;katach,151,0,557207.html )Więc lepiej nie udawać, że nie ma problemu i przekroczyć próg?

Lepiej przekroczyć. Choć najpierw trzeba powalczyć o to, by nie przekroczyć 55 procent w 2010 roku. W 2011 wydaje się to pewne, ale mam nadzieję, że nowy rząd szybko zabierze się do działań reformatorskich.

Nie. To nie jest dobra sytuacja, gdy w rządzie właściwie nie ma jednego kierownictwa gospodarczego, wszystko jest rozproszone i nie ma żadnej decyzyjności.

Osobiście nie, bo przez ponad 30 lat pracowałem w London School of Economics i mam emeryturę brytyjską. Poza tym, mówiąc o sprawach gospodarczych nie myślę o sobie tylko o kraju. A widać, że sytuacja naszych finansów staje się bardzo niepokojąca.

Premierowi... . Nie jestem pewny, czy Tusk powinien być dalej premierem. Nie można poważnie mówić o gospodarce, gdy na ważnych stanowiskach mamy ludzi bez przygotowania. Premier - historyk, jego doradca - filolog, a wicepremier odpowiedzialny za gospodarkę to inżynier. Jest co prawda ekonomista minister Rostowski, ale kompletnie bez żadnego zaplecza politycznego, więc jego możliwości by zrobić cokolwiek na własną rękę są żadne.

Cóż, życzyłbym żeby wybory zakończyły się dla nas wszystkich dobrze. Żebyśmy mieli proeuropejskiego prezydenta, gotowego do współpracy z rządem. Żeby rząd nie bał się reform i nie tylko cały czas mówił i zapowiadał, ale cokolwiek robił. Żebyśmy mieli lepszego premiera i lepszych ministrów.