Ostatnie statystyki wskazują jednak, że od 2015 roku do 2017 roku miało miejsce zatrzymanie i odwrócenie tej wzrostowej tendencji. W kolejnych latach odsetek najemców raczej szybko nie wzrośnie.
Lokum na wolnym rynku wynajmuje zaledwie 4 proc. rodaków
Praktycznie wszystkie analizy dotyczące popularności najmu w Polsce, opierają się na danych Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostatu). Wspomniana instytucja w ramach badań ankietowych co roku sprawdza różne aspekty życia na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej (m.in. warunki mieszkaniowe). Jeden z tematów badania dotyczących „mieszkaniówki” to rozkład liczby ludności pod względem tytułu prawnego do mieszkania. Niedawno opublikowane dane Eurostatu wskazują, że w 2017 r. na terenie Polski taki rozkład przedstawiał się następująco:
- - osoby zasiedlające mieszkanie własnościowe (dom lub lokal) nieobciążone kredytem - 73,1 proc. populacji
- - osoby zajmujące mieszkanie własnościowe obciążone kredytem - 11,1 proc. populacji
- - osoby zasiedlające mieszkanie wynajmowane za preferencyjny czynsz - 11,5 proc. populacji
- - osoby zajmujące mieszkanie wynajmowane za rynkowy czynsz - 4,3 proc. populacji
Po porównaniu przez analityków portalu RynekPierwotny.pl najnowszych danych z wynikami dla 2015 r. i 2016 r. można zauważyć niewielki spadek popularności rynkowego najmu. Bardziej istotne wydaje się jednak długotrwałe zahamowanie wzrostowego trendu, który trwał od 2009 r. do 2015 r. We wspomnianym okresie, popularność najmu mieszkania za rynkową stawkę zwiększyła się dwukrotnie (patrz poniższy wykres). Brak kolejnych wzrostów odsetka „rynkowych” najemców w 2015 roku, 2016 roku i 2017 roku wskazuje, że poprawa koniunktury gospodarczej połączona z podwyżką wynagrodzeń, zahamowała wzrost zainteresowania najmem.
Spore znaczenie miał też niski poziom stóp procentowych zachęcający do zaciągania kredytów hipotecznych, a także system dopłat kredytowych z programu MdM. Na podstawie analizowanych zmian można wysnuć wniosek, że większość młodych Polaków nadal traktuje rynkowy najem jako rozwiązanie tymczasowe i stara się zakupić mieszkanie własnościowe po poprawie swojej sytuacji finansowej. Takie podejście do własności mieszkaniowej na pewno jest korzystne dla banków i deweloperów.
RynekPierwotny.pl
"Rynkowy" najemca jest zbyt mocno obciążony czynszem ...
Europejski Urząd Statystyczny niedawno opublikował również inne dane, które są bardzo interesujące w kontekście sytuacji polskich najemców. Wspomniana instytucja po raz kolejny oszacowała, jaki odsetek użytkowników mieszkań żyje w gospodarstwach domowych wydających zbyt dużą część swojego dochodu na potrzeby mieszkaniowe (ponad 40 proc. miesięcznie). W przypadku wszystkich gospodarstw domowych, taki wskaźnik z 2017 r. wyniósł 6,7 proc. i był znacznie niższy od wartości notowanych między innymi w 2008 r. (9,7 proc.), 2010 r. (9,1 proc.), 2012 r. (10,5 proc.), 2014 r. (9,6 proc.) oraz 2016 r. (7,7 proc.). Opisywana poprawa wynika między innymi z działania programu Rodzina 500 Plus oraz spadku bezrobocia.
| Porównanie poziomu obciążenia wydatkami mieszkaniowymi w zależności od tytułu prawnego do mieszkania (Polska, dane z lat 2008 - 2017) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Rok ? | Wszyscy użytkownicy mieszkań | Użytkownicy mieszkań własnościowych obciążonych kredytem hipotecznym | Użytkownicy mieszkań własnościowych nie obciążonych kredytem hipotecznym | Najemcy płacący rynkowy czynsz | Najemcy płacący preferencyjny czynsz |
| _ Udział osób z gospodarstw domowych, w których wydatki mieszkaniowe miesięcznie pochłaniają ponad 40% dochodu netto _ | |||||
| 2008 r. | 9,7% | 7,3% | 8,8% | 26,6% | 10,6% |
| 2009 r. | 8,2% | 6,0% | 7,3% | 32,8% | 8,7% |
| 2010 r. | 9,1% | 9,7% | 7,5% | 37,3% | 11,9% |
| 2011 r. | 10,2% | 10,0% | 8,6% | 27,2% | 14,4% |
| 2012 r. | 10,5% | 12,7% | 8,5% | 27,1% | 14,5% |
| 2013 r. | 10,3% | 13,8% | 8,4% | 28,5% | 13,0% |
| 2014 r. | 9,6% | 18,0% | 8,0% | 25,5% | 10,9% |
| 2015 r. | 8,7% | 12,6% | 7,1% | 26,3% | 10,9% |
| 2016 r. | 7,7% | 11,9% | 5,9% | 24,5% | 11,5% |
| 2017 r. | 6,7% | 6,8% | 5,5% | 23,6% | 8,4% |
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu / RynekPierwotny.pl
Jak zauważył portal RynekPierwotny.pl pozytywną zmianę dotyczącą wskaźnika obciążenia wydatkami mieszkaniowymi, odnotowano również w grupie osób wynajmujących lokum na wolnym rynku (patrz powyższa tabela). Problem polega jednak na tym, że wspomniani najemcy wciąż są mocno obciążeni czynszem. W 2017 r. aż 23,6 proc. „rynkowych” najemców, żyło w gospodarstwach domowych wydających ponad 40 proc. dochodu netto na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Był to wynik ponad trzy razy wyższy od krajowej średniej (obliczonej dla wszystkich użytkowników mieszkań).
Niewielkim pocieszeniem jest fakt, że w 2010 r. analogiczny wskaźnik dotyczący najemców przekraczał 37 proc. Analizowane informacje Eurostatu niestety potwierdzają istnienie problemu, który ogranicza popularność rynkowego najmu i skłania młodych Polaków do zaciągania ryzykownych kredytów mieszkaniowych (posiadających tylko minimalny wkład własny i okres spłaty 30 lat - 35 lat). Tym problemem jest relatywnie wysoki poziom czynszów w większych miastach.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez * *dziejesie.wp.pl