Ochrona danych osobowych dziecka
Internet jest naturalnym środowiskiem dzieci i młodzieży. Nie ma dziś niczego wyjątkowego w posiadaniu przez osobę niepełnoletnią skrzynki e-mail, kont w portalach społecznościowych, czy platformach z grami nawet tymi, które dotyczą hazardu. To dlatego, że większość podmiotów świadczących takie usługi nie weryfikuje wieku swoich użytkowników.
Unijny prawodawca dostrzegł, że użytkownikami sieci są nie tylko dorośli, ale także dzieci w różnym wieku. Na ich bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni został położony szczególny nacisk. Zgodnie z RODO możliwe jest przetwarzanie danych osobowych dziecka, które ukończyło 16 lat i wyraziło na to zgodę. Przetwarzanie poniżej ustanowionej dolnej granicy wieku, jest dozwolone wyłącznie po uzyskaniu zgody wyrażonej przez rodzica lub opiekuna prawnego, lub po otrzymaniu od nich potwierdzenia zgody wyrażonej przez dziecko.
Każde państwo członkowskie ma możliwość obniżenia dolnej granicy wieku do maksymalnie 13 lat. Początkowo, w projektach nowej ustawy o ochronie danych osobowych, polski ustawodawca chciał skorzystać z przysługującego mu prawa i obniżyć wiek. Powoływano się wówczas na potrzebę ujednolicenia przepisów wewnętrznych - dostosowania wieku przetwarzania danych osobowych dziecka z polskim kodeksem cywilnym, który przewiduje (choć w ograniczonym zakresie) możliwość zawierania umów przez dzieci, które ukończyły trzynasty rok życia.
Ostatecznie, z przyjętego pod koniec marca przez rząd projektu ustawy zapis ten został wykreślony. Brak regulacji na poziomie krajowym oznacza wprost stosowanie zapisów RODO, co oznacza, że granica wieku w Polsce wynosi 16 lat.
Udział dziecka w społeczeństwie informacyjnym
Społeczeństwo informacyjne to każda usługa świadczona elektronicznie na odległość, za wynagrodzeniem, która została indywidualnie zamówiona przez odbiorcę np. korzystanie z gier online, oglądanie filmów na żądanie, czy słuchanie muzyki za pomocą aplikacji. RODO określa zasady przetwarzania danych osobowych dziecka w ramach tych usług. W myśl rozporządzenia, każdy administrator, który świadczy usługi społeczeństwa informacyjnego skierowane do dzieci, zobowiązany jest uzyskać zgodę dziecka na przetwarzanie danych osobowych.
Przy każdej usłudze społeczeństwa informacyjnego, skierowanej bezpośrednio do dziecka, konieczna jest weryfikacja wieku użytkownika. Chodzi o mechanizmy zbliżone do obecnej kontroli dostępu do treści nieprzeznaczonych dla osób małoletnich (np. erotycznych).
Dostawca świadczonej usługi będzie zobowiązany podjąć rozsądne starania, by zweryfikować czy użytkownik spełnia wymóg dotyczący wieku, a jeśli nie czy osoba sprawująca władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem wyraziła zgodę lub ją zaaprobowała.
RODO nie podaje konkretnych wytycznych, w jaki sposób weryfikować zgodność z prawem wyrażonej zgody dziecka. Wybór metody pozostaje do indywidualnej oceny każdego administratora. Najbardziej popularną metodą potwierdzenia zgody wyrażonej przez dziecko oraz uzyskania zgody od rodziców będzie korespondencja mailowa z rodzicami lub opiekunami prawnymi.
Zweryfikowanie zgody dziecka i uzyskanie aprobaty rodziców nie będzie potrzebne w sytuacji, gdy świadczone są usługi doradcze skierowane do dzieci i młodzieży. Mowa tu m.in o organizacjach społecznych, które za pośrednictwem Internetu udzielają wsparcia w kwestiach dotyczących przemocy czy edukacji seksualnej.
Zgoda na przetwarzanie danych osobowych dziecka
Zgodnie z postanowieniem rozporządzenia, zgoda na przetwarzanie danych osobowych, w szczególności dziecka musi zostać wyrażona w taki sposób, aby była zrozumiała i czytelna dla wszystkich użytkowników. Język kierowany do dziecka musi być możliwie najbardziej uproszczony, a sposób odbierania zgody prosty i przystępny. Niedopuszczalne jest ukrywanie zgód, ani tworzenia skomplikowanych procedur wycofania zgody.