Najniższa luka podatkowa w OECD. Morawiecki przypomniał o "sukcesach" swojego rządu

Polska ma najniższy klin podatkowy w całym OECD i to przy ogromnym obniżeniu podatków – zaznaczył w poniedziałkowym exposé premier Mateusz Morawiecki. O tym "sukcesie" rządu Prawa i Sprawiedliwości głośno było już wiosną tego roku.

Pod koniec kwietnia tego roku premier Morawiecki umieścił na swoim koncie na Facebooku infografikę, z której wynikało, że rodziny z dziećmi w Polsce mają najniższe obciążenia podatkowe wśród 22 państw należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

Pod wykresem znajdował się podpis: "Rządy Prawa i Sprawiedliwości opłacają się Polakom".

Ani jednak wówczas, ani w czasie swojego poniedziałkowego exposé w sejmie premier Morawiecki nie wspomniał, że ten wynik dotyczy bardzo konkretnego przypadku, mianowicie rodziców z dwojgiem dzieci, gdzie oboje mają dochód w wysokości średniej płacy krajowej. W ich przypadku klin podatkowy wynosi niecałe 25 proc.

Po przeanalizowaniu danych OECD za 2021 r. - bo tego okresu dotyczy to badanie - okazuje się jednak, że nie jest to wcale najlepszy wynik w całym OECD.

Niższy od Polski klin podatkowy w tej konkretnej kategorii podatników miało 13 państw należących do tej organizacji. Były to m.in. Kanada, USA, Wielka Brytania, Nowa Zelandia czy Szwajcaria. W Kolumbii klin podatkowy wynosił przykładowo 0 proc.

Warto przypomnieć, że OECD obliczała klin jako sumę wszystkich kosztów pracodawcy minus wynagrodzenie "na rękę" pracownika, następnie kwota ta zamieniana jest na procenty. W kosztach pracodawcy w Polsce nie ma składki na ubezpieczenie zdrowotne – w całości pokrywa ją pracownik.

Wpływ na niskie wartości klina podatkowego Polsce w odniesieniu do rodzin z dziećmi miało wiele czynników, między innymi to, że w wielu krajach należących do OECD świadczenia pieniężne na dzieci są opodatkowane i wliczają się do dochodu rodziców, natomiast w Polsce zarówno świadczenie 500 plus, jak i 300 plus nie są wliczane do dochodu rodzica ani opodatkowane.

Jak już wspomnieliśmy, OECD liczy klin podatkowy dla różnych typów gospodarstw oddzielnie. Inaczej wyglądają obciążenia podatkowe rodziny z dziećmi, a inaczej osoby samotnej.

W 2021 r.  średni klin podatkowy dla pojedynczego płatnika wynosił w Polsce 33,6 proc. (według metodologii OECD). Dla porównania – średnia dla całego OECD wynosiła wówczas 24,7 proc. Tej informacji ani w infografice rządu z kwietnia tego roku, ani w exposé premiera nie było.

Tymczasem, jak policzyli eksperci z Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy, przy wynagrodzeniu 5 tys. zł brutto (3738,19 zł netto) miesięcznie klin podatkowy wynosi obecnie 2282,81 zł, czyli 37,9 proc. całkowitych kosztów pracy, i jest jednym z najwyższych w Europie.

Podobnie rzecz ma się w przypadku – wspomnianej przez premiera Morawieckiego w exposé – historycznej obniżki PIT z 17 proc. do 12 proc.

Jak przypominają eksperci podatkowi, PiS nie miał innej możliwości naprawienia skutków Polskiego Ładu likwidując tzw. ulgę dla klasy średniej, jak tylko obniżyć wszystkim podatki.

Jednak – jak zauważa adwokat i doradca podatkowy z kancelarii LTCA Zarzycki Niebudek Kubicz, Marcin Zarzycki, obniżce tej towarzyszyła jednocześnie podwyżka w postaci likwidacji możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku w wysokości 7,75 proc.

Finalnie Polacy płacą obecnie 12 proc. PIT + 9 proc. NFZ = 21 proc., podczas gdy przed Polskim Ładem było to 17 proc. PIT + 1,25 proc. NFZ = 18,25 proc.

I – jak podkreśla ekspert podatkowy – wyższa kwota wolna od podatku, którą wprowadził rząd PiS – nie w każdym przypadku jest dla podatników rekompensatą za te podwyżki.

Katarzyna Bartman, dziennikarz money.pl