W przypadku szkody w mieniu polegającej np. na zalaniu budynku, w pierwszej kolejności ubezpieczony powinien przystąpić do spisu powstałych strat (tzw. spis inwentarza). Jeżeli jest to szkoda częściowa, tzn. o niewielkim rozmiarze, warte z punktu widzenia procesu dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela jest przeprowadzenie samodzielnego pomiaru obszaru pomieszczenia lub budynku objętego zalaniem albo w przypadku pożaru - oddziaływaniem czynnika termicznego.

Powyższa wskazówka podyktowana jest względami ostrożnościowymi. Chociaż przy likwidacji szkody z góry nie można zakładać złej wiary po stronie ubezpieczyciela (w osobie likwidatora szkody, rzeczoznawcy ubezpieczeniowego), to mimo tego zdarzają się przypadki braku rzetelności, pomyłek przy sporządzaniu protokołu szkody. Stąd też ubezpieczony powinien dążyć do aktywnego uczestnictwa w procesie likwidacji szkody na każdym jej etapie, kontrolując w ten sposób jej przebieg. Zatem wynik porównania spisu uszkodzeń dokonanego przez ubezpieczonego powinien być zgodny z danymi naniesionymi przez rzeczoznawcę ubezpieczeniowego do protokołu szkody. Brak takiej zgodności może oznaczać, że pominięto element szkody lub niewłaściwie oszacowano zakres zdarzenia ubezpieczeniowego. 

Po dokonaniu spisu uszkodzonego mienia, sporządzeniu zdjęć aparatem czy nawet telefonem komórkowym, będzie można rozpocząć sprzątanie pomieszczeń oraz osuszanie rzeczy, które zostały na czas zagrożenia  wyniesione i będzie je można jeszcze uratować. Oczekiwanie na rzeczoznawcę ubezpieczyciela zazwyczaj nie uzasadnia braku podjęcia czynności związanych z uprzątnięciem wnętrz budynków. Prowadzić natomiast może do powiększenia rozmiarów szkody, co następnie wpływa na wysokość odszkodowania. Dlatego też po dokonaniu spisu uszkodzonego mienia można przystąpić do prac porządkowych. Zaznaczyć jednak należy, iż praktyka postępowania ubezpieczycieli w zakresie możliwości uprzątnięcia wnętrz zalanych pomieszczeń przed przybyciem rzeczoznawcy jest różna. Tym samym nie u wszystkich ubezpieczycieli wymogi, co do udokumentowania zakresu szkód przed uprzątnięciem, będą identyczne. W większości przypadków panuje zgodny pogląd, iż wnętrza zalanych pomieszczeń należy uprzątnąć. Problem natomiast stanowi kwestia co zrobić z wyniesionym mieniem, którego nie można już uratować. W takim przypadku, przed dokonaniem uprzątnięcia, należy mimo wszystko sprawdzić u danego ubezpieczyciela czy wyniesione z wewnątrz pomieszczeń, zalane i zawilgocone mienie należy pozostawić dla oceny rzeczoznawcy, czy też można je od razu utylizować. Przy szacowaniu rozmiarów szkody pomocne będą także wszelkie faktury, rachunki,  karty gwarancyjne związane z rzeczami, które uległy uszkodzeniu.

Odpowiedź na pytanie przygotował Tomasz Młynarski, starszy specjalista w BRU