"Choć zasada ich noszenia jest słuszna, nie ma legalnych podstaw do karania winnych" - informuje Adam Bodnar i zwraca się do policji z prośbą o wyjaśnienie jak funkcjonariusze radzą sobie w przypadku takich interwencji.
Chodzi o działania wobec osób, które pomimo obowiązku zasłaniania ust i nosa w sklepach i centrach handlowych odmawiają noszenia maseczek.
Obowiązek noszenia maseczek w sklepach i centrach handlowych wynika z art. 24 ust. 1 pkt 2d rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Uchwalone w sierpniu przepisy zastąpiły te z czerwca i maja. Jednak zdaniem RPO, każda wersja była wadliwa, bo wydano je z przekroczeniem upoważnienia ustawowego.
- Nowe, sierpniowe rozporządzenie znów zostało wydane bez podstawy ustawowej. A to musi mieć wpływ na to, jak policja może egzekwować obowiązek noszenia maseczek. Np. sąd w Kościanie odmówił wszczęcia postępowania w sprawie o nienoszenia maseczki właśnie z powodu wykroczenia przez Radę Ministrów poza delegację ustawową. Jest to co prawda orzeczenie jednostkowe, jednak jego szerokie nagłośnienie może mieć znaczenie dla kształtowania się dalszego orzecznictwa sądów powszechnych - czytamy w komunikacie RPO.
Zdaniem rzecznika, problemy w interpretacji przepisów wynikają z tego, że w każdej ich wersji pewna grupa osób była z obowiązku noszenia maseczek zwolniona.
Według obowiązującej wersji obowiązek zakrywania ust i nosa nie dotyczy osób: z całościowymi zaburzeniami rozwoju, zaburzeniami psychicznymi, niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim, lub trudnościami w samodzielnym założeniu, lub zdjęciu maseczki.
Jak podkreśla RPO, w swoim stanowisku rzecznik nie kwestionuje "zasadności celowości wprowadzenia obowiązku zakrywania twarzy jako jednego z działań, które mogą ograniczyć rozprzestrzenianie się pandemii". Zwraca jednak uwagę na fakt, że nieprecyzyjne przepisy, które często ulegają zmianie, mogą być przyczyną konfliktów.