Podatki w firmie
Cienka kapitalizacja, a koszty uzyskania przychodów

Cienka kapitalizacja ma zastosowanie do wszystkich podmiotów powiązanych, które są biorcą pożyczek. Przepisy w tym zakresie zostały jednakże ograniczone do odsetek od nadwyżki pożyczki przekraczającej trzykrotność kapitału zakładowego.  

Cienka kapitalizacja (lub niedostateczna kapitalizacja) stanowi zagadnienie finansowania spółek zależnych przez udziałowca w formie długu. Udziałowiec pragnący dokapitalizować swoją spółkę może tego dokonać m.in. w formie:

  • pożyczki,
  • dopłaty,
  • podwyższenia kapitału podstawowego.

Przez pożyczkę rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę (art. 16 ust. 7b uCIT).

Z zagadnieniem cienkiej kapitalizacji mamy do czynienia, gdy łącznie będą spełnione następujące warunki (art. 16 ust. 1 pkt. 60 uCIT):

  • udziałowiec musi posiadać co najmniej 25% udziałów (akcji),
  • kwota zadłużenia musi przekraczać trzykrotność kapitału zakładowego (podstawowego) na dzień zapłaty odsetek,
  • odsetki od długu muszą zostać zapłacone.

Dla potrzeb cienkiej kapitalizacji w kwocie kapitału zakładowego nie uwzględnia się następujących pozycji (art. 16 ust. 7 uCIT):

1. tej części kapitału, jaka nie została na ten kapitał faktycznie przekazana lub

2. tej części kapitału jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek (kredytów) oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek (kredytów), przysługującymi udziałowcom (akcjonariuszom) wobec tej spółki, a także

3. tej części kapitału jaka została pokryta wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m.

Koszt uzyskania przychodów stanowią zatem odsetki od pożyczek (kredytów) w części nie przekraczającej trzykrotności kapitału zakładowego (podstawowego) określonego jak wyżej. Jeżeli wartość zadłużenia od udziałowca przekracza trzykrotność kapitału zakładowego, to odsetki od tej nadwyżki nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. 

Przed nowelizacją przepisów uCIT na 2005 rok, regulacje w zakresie cienkiej kapitalizacji stosowało się jedynie do spółek, których udziałowcami byli nierezydenci. Po nowelizacji ustawy przepisy te należy stosować do wszystkich transakcji finansowania pożyczką, bez względu na pochodzenie udziałowca. Regulacje te dotknęły również polskie spółki, w których udziałowcami są rezydenci (art. 16 ust. 1 pkt. 60 i 61 w zw. z wykreśleniem ust. 7a uCIT).

Jednakże nowelizacja wprowadziła przepis, który reguluje kwestię tzw. praw nabytych. A wiec, jeżeli polski udziałowiec udzielił pożyczki spółce przed datą 1 stycznia 2005 roku, to do tej transakcji nie mają zastosowania przepisy dotyczące cienkiej kapitalizacji (art. 9 ustawy z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 254, poz. 2533)).

Dawid Michalak


Narzędzia