Podatki w firmie
Uprzednie porozumienia cenowe a ceny transferowe
Uprzednie porozumienia cenowe będą materią wymagającą większego nakładu
czasu pracy, jak również niezwykłej dokładności, ponieważ błąd co do stanu
faktycznego lub rzeczywiście wykonywanych funkcji, ponoszonych ryzyk, użytych
aktywów oraz realizowanej strategii gospodarczej eliminuje decyzję z urzędu
w sprawie zawartego porozumienia
Z dniem 1 stycznia 2006 roku zaczną obowiązywać nowe regulacje Ordynacji
Podatkowej działu IIA w zakresie zawierania porozumień w sprawach ustalenia
cen transakcyjnych (uprzednie porozumienia cenowe - dalej jako UPC). Regulacje
te wprowadzają wiele zmian w zakresie bezpieczeństwa transakcji pomiędzy
podmiotami powiązanymi (art. 11 uCIT) oraz uzupełniają narzędzia już stosowane
w postaci cen transferowych.
Jedną z najistotniejszych zmian porządkujących dotychczasowy stan prawny
jest wprowadzenie przez ustawodawcę legalnej definicji ceny transakcyjnej,
przez którą rozumiemy cenę przedmiotu transakcji zawieranej pomiędzy podmiotami
powiązanymi w rozumieniu przepisów prawa podatkowego dotyczących podatku
dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz
podatku od towarów i usług (art. 3 pkt 10 OP). Stworzono definicję niezwykle
ważną z punktu widzenia stosowania prawa podatkowego.
Próbując dokonać krótkiego porównania uprzednich porozumień cenowych i cen
transferowych, należy zwrócić uwagę na następujące elementy:
(1) czas w którym transakcja jest realizowana,
(2) zakres informacyjny,
(3) odpłatność,
(4) ryzyko podatkowe.
Ad. 1.
Dokumentacja podatkowa cen transferowych może zostać sporządzona przed zawarciem
transakcji, w trakcie jej realizacji lub po jej zakończeniu. Wynika to z
faktu, iż przedstawia się ją organom podatkowym w terminie 7 dni od otrzymania
żądania do jej przedstawienia. Praktyka wskazuje jednakże, iż najczęściej
podatnicy sporządzają dokumentację w zakresie transakcji zrealizowanych.
Uregulowania działu IIA w art. 20c OP wprowadzają sztywny czasookres realizacji
transakcji, dla których można zawrzeć porozumienie z Ministrem Finansów.
Przepis ten wskazuje dwie możliwości zawarcia porozumienia:
(1) przed realizacją transakcji,
(2) w trakcie realizacji transakcji.
Wyłącza się wprost możliwość zawarcia porozumienia w zakresie transakcji
już zrealizowanych. Należ przy tym zaznaczyć, iż MF ma od 6 do 18 miesięcy
na wydanie decyzji w zależności od rodzaju wnioskowanego porozumienia.
Ad.2.
Zakres informacyjny cen transferowych jest węższy niż w przypadku uprzednich
porozumień cenowych. Wynika to z faktu, iż Minister Finansów podejmuje decyzje
w oparciu o dane przedstawione mu przez wnioskodawcę. W zakresie cen transferowych,
to organ podatkowy przeprowadza kontrolę podatkową a następnie postępowanie
podatkowe i powołuje dowody na udowodnienie okoliczności, z których wywodzi
określone skutki prawne.
Poza danymi niezbędnymi do sporządzenia dokumentacji cen transferowych wprowadza
się również obowiązek wskazania m.in.:
(1) prognoz finansowych, na podstawie których opiera się kalkulacja ceny
transakcyjnej,
(2) danych dotyczących sytuacji w branży, w której działa wnioskujący, w
tym danych dotyczących operacji gospodarczych zawieranych przez podmioty
niepowiązane,
(3) opisu stosowanych przez podmioty powiązane zasad rachunkowości finansowej.
Powyższe pokazuje, iż uprzednie porozumienia cenowe będą materią wymagającą
większego nakładu czasu pracy, jak również niezwykłej dokładności, ponieważ
błąd co do stanu faktycznego lub rzeczywiście wykonywanych funkcji, ponoszonych
ryzyk, użytych aktywów oraz realizowanej strategii gospodarczej eliminuje
decyzję z urzędu w sprawie porozumienia (art. 20 lit. l §1 i §2 OP).
Ad.3.
Sporządzenie dokumentacji cen transferowych nie wiąże się z żadnymi opłatami
na rzecz Skarbu Państwa. W zakresie uprzednich porozumień cenowych wprowadzono
odpłatność za przeprowadzenie postępowania i wydania decyzji. Wynosi ona
1 procent wartości transakcji, z tym że (art. 20 lit. m §2 OP):
(1) porozumienie jednostronne pomiędzy podmiotami krajowymi - od 5 tyś.
do 20 tyś. zł,
(2) porozumienie jednostronne pomiędzy podmiotem krajowym i zagranicznym
- od 20 tyś. zł do 100 tyś. zł,
(3) porozumienie dwustronne lub wielostronne - od 50 tyś. zł do 200 tyś.
zł.
Ad.4.
Ryzyko podatkowe negacji ceny transakcyjnej przez organy podatkowe jest
wysokie w przypadku dokumentacji cen transferowych. Zostało ono praktycznie
wyeliminowane w przypadku uprzednich porozumień cenowych poprzez decyzję
wydawaną przez Ministra Finansów i dostarczaną do naczelników urzędów skarbowych
oraz dyrektorów urzędów kontroli skarbowej (art. 20 lit. i §2 OP). Niemniej
jednak, ryzyko podatkowe może się pojawić w co najmniej dwóch przypadkach:
(1) zmiany stosunków gospodarczych powodujących rażącą nieadekwatność wyboru
i stosowania uznanej za prawidłową metody ustalania ceny transakcyjnej (art.
20 lit. k §1 OP) oraz
(2) niespełnienia warunków określonych w decyzji w sprawie porozumienia
(art. 20 lit. l §1 OP).
Należy zatem mieć na uwadze, iż ograniczone ryzyko podatkowe mieści się w
ramach wyznaczonych warunkami decyzji w sprawie porozumienia, ale także zależy
od stosunków gospodarczych, dla których stosowana metoda jest właściwa.
Dawid Michalak