Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, ponosi tzw. solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia prawa własności do dnia powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego prawo własności przeniesiono.

Odpowiedzialność solidarna dłużników, uregulowana w kodeksie cywilnym, to sytuacja w której kilku dłużników jest zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych.

Z zacytowanego przepisu ustawy wyraźnie wynika, iż za zapłatę składki za okres poprzedzający dzień zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o sprzedaży pojazdu są odpowiedzialni zarówno zbywca pojazdu, jak i jego nabywca. W tej sytuacji zakład ubezpieczeń posiada uprawnienie do wyboru osoby, od której zażąda zapłaty składki za zaległy okres. Zapłata składki przez jedną z tych osób zwalnia drugą.

Posiadacz pojazdu mechanicznego, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu ponosi odpowiedzialność wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki należnej za okres od dnia, w którym nastąpiło przeniesienie na niego prawa własności pojazdu, przy czym począwszy od dnia zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o zbyciu pojazdu za zapłatę należnej składki jest odpowiedzialny już wyłącznie nabywca.

Radzimy, by zawsze w umowie sprzedaży pojazdu zaznaczyć, jaki jest okres ubezpieczenia oraz jaka część składek została już zapłacona przez zbywcę.

Tak więc przy zakupie pojazdu objętego umową ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, w której nie została opłacona część składki (tzn. rata), zakład ubezpieczeń może zwrócić się z wezwaniem do zapłaty zarówno do zbywcy, jak i nabywcy pojazdu. W odniesieniu do zasadniczego pytania, czy po dniu zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o sprzedaży pojazdu zaległą ratę musi zapłacić nabywca, należy wyjaśnić, iż jeżeli nabywca dokona zapłaty zaległej składki, to tym samym zwolni z odpowiedzialności poprzedniego właściciela pojazdu. Taka sama sytuacja zaistnieje w momencie, gdy to zbywca pojazdu uiści zaległą składkę - wtedy zwolniony z obowiązku jej zapłaty zostanie nabywca. W ostatniej z omówionych sytuacji zbywca pojazdu będzie mógł domagać się od nabywcy proporcjonalnego zwrotu opłaconej zaległej składki (raty) za okres po dniu zbycia pojazdu, ponieważ to nowy właściciel korzystał z ochrony ubezpieczeniowej udzielanej przez zakład ubezpieczeń.

Odpowiedź na pytanie przygotowała Małgorzata Więcko-Tułowiecka, główny specjalista w BRU, uzupełnień dokonał Tomasz Młynarski, główny specjalista w BRU