Coraz częściej zdarza się, że pacjent leczony w szpitalu zostaje zakażony bądź traci zdrowie na skutek błędu popełnionego przez lekarzy. Średnia wartość odszkodowań za błędy lekarskie wzrosła w 2005 r. do 56,7 tys. zł z 28, 8 tys. zł w 2004 r.
W ostrowskiej placówce uległo zakażeniu żółtaczką 49 chorych dializowanych. Do zakażeń doszło w wyniku nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny. **
**Za sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób lub spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu sprawcom zakażeń grozi do 12 lat więzienia. Poza tym zarówno zakład opieki zdrowotnej, gdzie doszło do nieprawidłowości, jak i lekarze ponoszą w takich przypadkach odpowiedzialność zawodową i materialną za wyrządzoną krzywdę.
Odpowiedzialność za szkodę
Coraz częściej zdarza się, że pacjent leczony w szpitalu zostaje zakażony bądź traci zdrowie na skutek błędu popełnionego przez lekarzy. Zakażenie może nastąpić na przykład wirusem B, C lub HIV. Z kolei błąd w sztuce lekarskiej polega na przykład na wydaniu błędnej diagnozy, usunięciu podczas operacji zdrowego organu, pozostawieniu w ciele pacjenta po operacji tamponu, narzędzi chirurgicznych lub chusty._ Pacjent, który został zakażony w szpitalu lub stracił zdrowie na skutek błędu lekarskiego, ma prawo do odszkodowania, zadośćuczynienia za krzywdę i do renty. _ Pacjent, który doznał szkody na zdrowiu na skutek zakażenia, może domagać się odszkodowania, zadośćuczynienia za krzywdę albo renty od szpitala, ale nie od konkretnego lekarza lub pielęgniarki. Dlatego nie musi udowadniać, kto konkretnie dopuścił się zaniedbań, które spowodowały, że został zakażony. Wystarczy wykazać, iż do zainfekowania doszło w konkretnej placówce służby zdrowia.
Pacjent, który poniósł szkodę podczas leczenia w szpitalu, ma prawo domagać się naprawienia jej. Gdyby szpital odmówił dobrowolnie wypłaty odszkodowania, zadośćuczynienia lub renty, to wówczas może wystąpić z roszczeniem do sądu rejonowego lub okręgowego, w zależności od wartości dochodzonej kwoty. Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy, których wartość przedmiotu sporu przewyższa 75 tysięcy złotych. Pacjent występujący w charakterze powoda powinien wykazać, że rzeczywiście poniósł szkodę, wyrządzono mu ją w konkretnym szpitalu, który w dodatku zawinił powstanie jej, nie zachowując należytej staranności bądź dopuszczając się niedbalstwa. Na przykład nie przestrzegano w nim podstawowych zasad higieny. Nie musi jednak wykazywać, kto konkretnie z personelu medycznego był odpowiedzialny za odkażanie narzędzi chirurgicznych.
_ Jeżeli pacjent dochodzi odszkodowania, zadośćuczynienia za krzywdę albo renty za utracone zdrowie na skutek błędu w sztuce popełnionego podczas leczenia go, to musi udowodnić, który lekarz lub inny członek personelu medycznego go popełnił. _
Na przykład w razie pozostawienia w ciele pacjenta narzędzi chirurgicznych używanych podczas operacji należy udowodnić, która z osób uczestniczących w niej ponosi odpowiedzialność za przeliczenie narzędzi pozostałych po wykonaniu zabiegu. Z kolei lekarzowi, który postawił błędną diagnozę, należałoby udowodnić, że w oparciu o informacje na temat zdrowia pacjenta znane wówczas powinien ustalić zupełnie inny sposób leczenia go.
Gdyby pacjent na skutek zakażenia go lub błędu w sztuce lekarskiej zmarł, to wówczas z roszczeniem o pokrycie kosztów leczenia go oraz pogrzebu może wystąpić osoba, która je pokryła.
Odpowiedzialność zawodowa
Pacjent może dochodzić swoich praw również przed sądem lekarskim. Postępowanie wyjaśniające rozpoczyna się od wniesienia skargi do rzecznika odpowiedzialności zawodowej. To rzecznik reprezentuje jego interesy przed sądem. Celem rozprawy nie jest zaspokojenie roszczeń, np. materialnych pacjenta, ale wyciągnięcie konsekwencji zawodowych wobec pozwanego lekarza.
Jeżeli rzecznik stwierdzi, że zebrane dowody potwierdzają słuszność skargi pokrzywdzonego pacjenta, składa przed sądem lekarskim wniosek o ukaranie lekarza. Jeżeli wydane przez okręgowy sąd lekarski orzeczenie nie zadowala pacjenta, to może on odwołać się do Naczelnego Sądu Lekarskiego. Odwołanie należy złożyć w ciągu 14 dni od daty doręczenia wyroku. Uniewinnienie lekarza na tej drodze w praktyce zamyka poszkodowanemu drogę postępowania karnego. Prokurator najczęściej umarza sprawę.
Ubezpieczenie szpitala
Każdy szpital, który stara się o kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia na świadczenie usług medycznych, musi być ubezpieczony na wypadek pomyłek medycznych. Zdaniem Michała Kamińskiego, eksperta sektora ochrony zdrowia w Konfederacji Pracodawców Polskich, od 2001 r. wydatki placówek medycznych na ubezpieczenia wzrosły o 150 proc. Szacuje się, że średnia wartość odszkodowań za błędy lekarskie wzrosła w 2005 r. do 56,7 tys. zł z 28, 8 tys. zł w 2004 r.
Obowiązek posiadania polisy OC dotyczy również prywatnych placówek: szpitali, klinik, a także wszystkich innych podmiotów świadczących usługi medyczne, za które płaci NFZ. Minimalna wymagana polisa OC od błędów medycznych, w tym także zakażeń krwiopochodnych, to 46,5 tys. euro.
- Oddziały NFZ podpisują umowy ze świadczeniodawcami i to ich obowiązkiem jest posiadanie polisy OC. Lekarz sam jako osoba cywilna może dodatkowo posiadać taką polisę - mówi Danuta Lewińska z biura prasowego NFZ.