Polubowne rozwiązywnaie sporów będzie łatwiejsze. Rząd za zmianami

Projekt zmian w przepisach zakłada między innymi powołanie Rzecznika Praw Pasażera przy Urzędzie Transportu Kolejowego.

Obraz
Źródło zdjęć: © istockphoto

Ułatwienie polubownego rozwiązywania sporów między konsumentami i przedsiębiorcami przewiduje projekt zmian w przepisach, który we wtorek zaakceptował rząd. Zakłada on między innymi powołanie Rzecznika Praw Pasażera przy Urzędzie Transportu Kolejowego.

Chodzi o założenia do projektu ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, przedłożone przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nowe przepisy mają stworzyć w Polsce system sądownictwa polubownego w sporach pomiędzy przedsiębiorcami i konsumentami oraz przenieść do polskiego prawa unijną dyrektywę w sprawie tzw. ADR (Alternative Dispute Resolution). Polska powinna ją implementować do 9 lipca 2015 r.

Dyrektywa ADR zakłada stworzenie - we wszystkich państwach członkowskich - systemu pozasądowego rozstrzygania sporów, który obejmie swym zakresem wszelkie zaistniałe na rynku unijnym spory między konsumentem a przedsiębiorcą, wynikające z zawartych umów sprzedaży rzeczy lub świadczenia usług, w tym także umów zawartych za pośrednictwem internetu oraz umów transgranicznych.

Jak napisano w uzasadnieniu, celem projektowanych przepisów jest "zapewnienie konsumentom możliwości dobrowolnego składania wniosków o rozstrzyganie sporów z przedsiębiorcami do podmiotów oferujących niezależne, bezstronne, przejrzyste, skuteczne i szybkie metody ich alternatywnego rozwiązywania".

"Dostęp do tanich i efektywnych sposobów rozwiązywania sporów konsumenckich będzie korzystny także dla przedsiębiorców, którzy uzyskają instrument pozwalający na uniknięcie długotrwałych i kosztownych procesów sądowych w sytuacjach spornych z konsumentami" - zaznaczono w uzasadnieniu projektu. Jak podaje UOKiK, przy pozasądowych metodach spór rozstrzygnięty zostaje zazwyczaj w ciągu 90 dni.

Zdaniem autorów projektu, mimo tych zalet polubowne rozwiązywanie sporów konsument-przedsiębiorca jest w Polsce nadal zbyt mało rozpowszechnione, a zmiany mają doprowadzić do naprawy tego stanu rzeczy.

Projekt proponuje stworzenie mieszanego, publiczno-prywatnego systemu instytucji mediacyjnych, który będzie oparty w większości na już funkcjonujących ciałach, przede wszystkim sądach polubownych przy Inspekcji Handlowej, mediatorach działających przy regulatorach rynku, takich jak Urząd Komunikacji Elektronicznej, a także podmiotach niepublicznych, jak np. Arbiter Bankowy, działający przy Związku Banków Polskich. Dodatkowo powołany zostanie natomiast Rzecznik Praw Pasażera przy Urzędzie Transportu Kolejowego.

Ewentualne "luki" branżowe i terytorialne miałaby wypełnić Inspekcja Handlowa, przy której już teraz działają Polubowne Sądy Konsumenckie, a jej wojewódzcy inspektorzy pełnią także rolę mediatorów w sporach konsument-przedsiębiorca. Te prerogatywy Inspekcji zostaną jeszcze rozszerzone. Spod nowego prawa wyłączone zostaną tylko te dziedziny, które wyklucza unijna dyrektywa, tj. przede wszystkim usługi medyczne i edukacyjne świadczone przez państwo.

W kwestii prawie wszystkich pozostałych sporów konsumenckich ma być znacznie łatwiej o mediację. Postępowanie to, zgodnie z założeniami, ma być dla konsumentów nieodpłatne lub dostępne za opłatą o nieznacznej wysokości. Nie wyklucza się jednak konieczności uiszczenia opłat, które powstaną w toku załatwiania sporu, chodzi np. o koszty związane z powołaniem biegłego.

Jak szacuje UOKiK, nowe rozwiązania będą dotyczyć 730 tys. przedsiębiorców, a liczba rozpatrywanych spraw wzrośnie - od obecnego poziomu - ponad dwukrotnie. Ma się to stać m.in. dzięki propagowaniu wiedzy o dostępie do mediacji.

Projektowana ustawa nałożyć ma bowiem na przedsiębiorców nowe obowiązki informacyjne, gdyż dziś konsumenci często nie zdają sobie sprawy, że mogą skorzystać z mediacji w sporze np. po odmowie reklamacji.

W myśl proponowanych zmian, przy zakupach online na stronie sprzedającego będzie się musiał znaleźć link do prostego formularza zgłaszającego sprawę do mediacji. Natomiast w zwykłym sklepie, punkcie usługowym, czy biurze podróży w razie negatywnego rozpatrzenia reklamacji, sprzedawca będzie musiał poinformować klienta, że można przystąpić do mediacji.

To jednak konsument będzie, jeżeli zechce, inicjatorem polubownego postępowania, ale uczestnictwo w mediacjach ma być dla przedsiębiorcy dobrowolne.

Projektowana ustawa spowoduje zmiany w innych aktach prawnych, w tym dotyczących m.in. działalności: Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Urzędu Regulacji Energetyki, Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Inspekcji Handlowej. Wprowadzone będą zmiany w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego i ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów.

Stworzenie w Polsce spójnego systemu polubownego rozstrzygania sporów konsumenckich, ma dać podstawę do włączenia go w paneuropejski system rozwiązywania takich konfliktów. W UE trwa obecnie budowa platformy internetowej służącej temu celowi, tzw. ODR (Online Dispute Resolution).

Czytaj więcej w Money.pl

Wybrane dla Ciebie
Ceny prądu w 2026 r. Jest deklaracja ministra
Ceny prądu w 2026 r. Jest deklaracja ministra
Gazprom nie chce zapłacić gigantycznej kary. Polska znalazła sposób
Gazprom nie chce zapłacić gigantycznej kary. Polska znalazła sposób
Podsumowali dwa lata rządów Tuska. Oto co się dzieje z gospodarką
Podsumowali dwa lata rządów Tuska. Oto co się dzieje z gospodarką
Odłożyła na emeryturę 350 tys. zł. Pieniądze przejął ZUS. RPO komentuje
Odłożyła na emeryturę 350 tys. zł. Pieniądze przejął ZUS. RPO komentuje
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 11.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 11.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 11.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 11.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 11.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 11.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 11.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 11.12.2025
"Złote karty" z wizerunkiem Trumpa. Rusza składanie wniosków
"Złote karty" z wizerunkiem Trumpa. Rusza składanie wniosków
Wraca spór z Czechami. Domagają się od Polski działań
Wraca spór z Czechami. Domagają się od Polski działań
Media: USA proponują przywrócenie dostaw rosyjskiej energii do Europy
Media: USA proponują przywrócenie dostaw rosyjskiej energii do Europy
Amerykanie przejęli tankowiec. Prokurator generalna ujawnia szczegóły
Amerykanie przejęli tankowiec. Prokurator generalna ujawnia szczegóły