"Dramatyczny skutek". Słowacja płaci cenę za reformę emerytur

Słowacja po wprowadzeniu reformy emerytalnej w 2023 r. staje przed poważnymi wyzwaniem. Jak pisze "The Slovak Spectator" wdrożenie tzw. emerytur stażowych doprowadziło do "dramatycznych skutków". Wspomina się o odejściu wykwalifikowanych pracowników, co obciążyło finanse publiczne.

Słowacja zmaga się ze skutkami wprowadzenia emerytur stażowych. Na zdjęciu Bratysława, stolica Słowacji

Źródło zdjęć: © East News | Marcin Rutkiewicz/REPORTER

oprac. Bartłomiej Chudy

15 października 2025, 21:40

Reforma emerytalna wprowadzona w 2023 r. na Słowacji pozwoliła pracownikom z co najmniej 40-letnim stażem na wcześniejsze zakończenie kariery zawodowej. Nasi południowi sąsiedzi wdrożyli w życie tzw. emerytury stażowe, chcąc zapewnić pracownikom z odpowiednio udokumentowanym stażem lepsze warunki życia.

Skutki po części okazały się dramatyczne. "The Slovak Spectator" podaje, że wskutek wcześniejszego przechodzenia na emerytury, brak rąk do pracy dotknął finanse publiczne i kluczowe sektory gospodarki. Wysokość emerytury stażowej obniżano o zaledwie 0,3 proc. miesięcznie. System uwzględniał przy tym pierwszą waloryzację, co oznaczało zwiększanie świadczeń zgodnie z inflacją.

Skutek był dramatyczny. Ponad 61 tys. osób przeszło na wcześniejszą emeryturę w 2023 i 2024 r., czyli 2,5 razy więcej niż zwykle. Wielu z nich zapewniło sobie emerytury wyższe niż te, które otrzymaliby, gdyby poczekali do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego" - czytamy.

Skoro Polacy zarabiają więcej, to dlaczego uważają, że biednieją? Analityk odpowiada

Podczas kryzysu energetycznego związanego z rosyjską agresją na Ukrainę, emeryci mogli liczyć na "nadwyżkę" w wysokości od 110 do 160 euro miesięcznie. To doprowadziło do sytuacji, w której znacząco przybyło "wcześniejszych emerytów". W latach 2023 i 2024 z pracy odeszło ponad 61 tys. osób, 2,5 razy więcej niż wcześniej. To przełożyło się na mniej składek do budżetu państwa, a tym samym obciążenie systemu finansowego kraju.

Zawieszenie reformy emerytalnej porażką prezydenta Macrona

Zgodnie z wyliczeniami Rady Odpowiedzialności Budżetowej, zmiany mogą do 2031 r. kosztować budżet 1,5 mld euro (z czego utracone wpływy z podatków i składek na ubezpieczenia społeczne to ok. 776 mln euro). W styczniu Sociálna poisťovňa, słowacki odpowiednik ZUS-u, informowała, że zmiany emerytalne w 2023 r. pogłębiły deficyt budżetu państwa o 500 mln euro.

Przez tak szybki odpływ pracowników, szczególnie w sektorach transportu, handlu i produkcji, Słowacja wypełniła tę lukę jedynie częściowo imigrantami zarobkowymi z Ukrainy, Filipin oraz Indii. Obecnie ustawowy wiek emerytalny na Słowacji wynosi 62 lata dla kobiet i mężczyzn urodzonych po 1957 r. Eksperci przewidują jednak dalsze podwyższenie tego wieku, nawet do 64 lat.