Paneliści:
· Ryszard Gburek, Dyrektor Zarządzający Pionem Klientów Strategicznych, BOŚ Bank
· Edmund Cumber, Dyrektor Departamentu Finansowania Projektów Inwestycyjnych, PKO Bank Polski
· Joanna Smolik, Dyrektor Departamentu Relacji Strategicznych, BGK
· Marta Babicz, Dyrektor Departamentu Funduszy Zewnętrznych, NFOŚiGW
· Jan Rączka, ESG Senior Advisor, PwC
· Paweł Chrupek, Radca prawny, doradca podatkowy, MŚP
· Wojciech Racięcki, Dyrektor Działu Rozwoju Innowacyjnych Metod Zarządzania Programami, NCBR
Moderator: Ernest Bodziuch, Redaktor Polsat News
Rozpoczął Ernest Bodziuch informując, że podczas debaty będzie dużo o pieniądzach potrzebnych do zmian w energetyce. Prowadzący przedstawił po kolej wszystkich gości.
Dom, który jest samowystarczalny, jest zupełnie neutralny dla środowiska. To marzenie czy realny plan? Czy mamy dużo pieniędzy na tego typu inwestycje? Takie pytania postawił na początku.
Do tematu samowystarczalnego domu odniósł się Wojciech Racięcki z NCBR.
– Od 2019 r. tworzymy projekt domu, który ma wodę z deszczówki, własną oczyszczalnię ścieków, produkuje więcej energii niż potrzebują jego mieszkańcy, jest zbudowany z materiałów z recyklingu i ma niski ślad węglowy.
Stwierdził też, że zielona transformacja w Polsce jest obecnie bardzo duża. Podkreślił też, że w tym temacie nie sposób nie mówić o innowacjach, które są kluczem do sukcesu. Ważna jest jednak ich odpowiednia selekcja i wybór wykonawców.
Powiedział, że nowoczesne technologie są w stanie zapewnić, że przez całą zimę dom będzie w stanie zachować komfort cieplny bez użycia energii elektrycznej i bez spalania czegokolwiek.
Koszty transformacji energetycznej
Do kwestii finansów jako pierwsza odniosła się Marta Babicz, która powiedziała, że Polski nie stać na to by nie inwestować w zielone technologie. Przyznała, że są to bardzo wysokie kwoty, jednak kolejna dekada będzie dekadą dla klimatu a sam Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska będzie mógł udostępnić kwoty rzędu nawet 180 mld złotych.
Stwierdziła również, że polskie działania na rzecz środowiska są inspiracją dla innych państw europejskich:
– Dzisiaj to Unia Europejska bardzo często przygląda się naszym polskim działaniom, takim jak program "Czyste Powietrze" czy programy na rzecz termomodernizacji budynków i przenosi je do ogólnounijnych strategii. Przykładem takiego działania jest unijna strategia renowacji, która jest jednym z priorytetów obecnej Komisji Europejskiej. Ciężko o inne państwo członkowskie, które inwestuje tyle w termomodernizację budynków, czy to jednorodzinnych, wielorodzinnych czy też publicznych. Moim zdaniem mamy dziś równowagę: tyle samo Unia czerpie z naszych doświadczeń co my z jej legalizacji i środków.
Do kwestii kosztów transformacji odniosła się również Joanna Smolik:
– Planowany projekt rozwoju morskich farm wiatrowych to ok. 60 mld zł, a to tylko jego pierwsza faza - to co zostanie zrealizowane do 2027 roku. Energetyka atomowa, którą zamierzamy zrealizować w perspektywie do 2033 r. to też jest kwota między 80 a 100 mld zł czy nawet więcej. To są ogromne kwoty a dotknęłam tylko dwóch obszarów.
Przyznała jednak, że na transformację energetyki da się wydać każde pieniądze. Dodała, że większy udział energii zielonej w miksie energetycznym spowodowałby obniżenie kosztów energii, zarówno w skali makro jak i mikro. Opowiedziała też, że zaniedbana została niestety wiatrowa energia lądowa
– Od paru lat budują się tylko projekty "wyciągnięte z szuflady", które dostały pozwolenie na budowę przed 2016 r. Wystarczy powiedzieć, że już nawet producenci ich nie chcą produkować turbin, które są montowane, dlatego, że generacja i moc turbin dostępna w tym momencie na rynku jest znacznie większa.
Stwierdziła też, że mimo szybkiego rozwoju Odnawialny Źródeł Energii wymagają one jakiegoś źródła stabilizującego stąd być może jako Polska pójdziemy w SMR-y jako źródło, które będzie funkcjonowało w podstawie.
Inwestycje bankowe
O SMR-ach wypowiedział się też Edmund Cumber twierdząc, że projekty SMR-y są bardzo ciekawe, ale na razie są w fazie projektów i prób. Nigdzie na świecie nie jest to sprawdzony projekt. Niektórzy z klientów PKO Banku Polskiego, prywatnych podmiotów, są tym jednak zainteresowani a bank jest otwarty na rozmowy na temat finansowania takich projektów. Jeśli chodzi o duże inwestycje to PKO sfinansował m.in. spalarnię śmieci w Poznaniu, która dobrze funkcjonuje od 5 lat. Edmund Cumber powiedział, że jako bank:
– Szukamy głównie zielonych projektów w dziedzinie energetyki, projektów konwencjonalnych raczej nie finansujemy.
Dodał, że duże firmy myślą o tym jak obniżyć swoje koszty energetyczne i jak jednocześnie przyczynić się do transformacji energetycznej.
Ryszard Gburek opowiedział, co odróżnia na rynku inwestycji Bank Ochrony Środowiska:
– Specyfika BOŚ sprowadza się do tego, że jako bank wyspecjalizowany w finansowaniu zielonych projektów zatrudniamy zespół wysokiej klasy ekologów, ludzi z wykształceniem technicznym, inżynierów, którzy pozwalają w sposób fachowy oceniać ryzyko ekologiczne projektów, które do nas trafiają, oraz pozwalają na partnerski dialog z potencjalnymi klientami.
Jako przykład takiego projektu podał temat biogazowni, które są tematem trudniejszym niż fotowoltaika a w BOŚ można rozmawiać i o nich, bo pracują tam nie tylko bankowcy, ale i ludzie, którzy rozumieją nowe technologie.
Powiedział też, że jako bank wprawdzie pochylają się zwykle nad małymi projektami, ale mimo mniejszej sumy finansowej są w stanie też podchodzić pod bardzo duże projekty
Wyzwania finansowe
Jan Rączka opowiadał o wyzwaniach finansowych związanych z zielonymi inwestycjami. Zauważył, że zwykle są to inwestycje o dłuższym horyzoncie, ok. 10 lat:
– Ponieważ wzrasta stopa procentowa to finansowanie takich inwestycji z długich terminem zwrotu, nawet jeżeli one są rentowne, jest w pierwszych lata trudne pod kątem warunków finansowych.
Jako przykład takich inwestycji podał in efektywność energetyczną. Z jednej strony działamy, by uniknąć wysokich kosztów energii, z drugiej początkowy wkład finansowy jest coraz wyższy np. ze względu na wzrost kosztów budowy. Korzyści finansowe z zielonych technologii wypływają zaś dopiero po kilku latach.
Do innej trudności, która nie została uwzględniona na etapie szeroko pojętego planowania podatkowego, nawiązał Paweł Chrupek:
– Jeśli spojrzymy na finansowanie inwestycji zawsze pojawia się problem podatkowy. Ten problem, szczególnie na gruncie realizacji inwestycji, pojawił się na gruncie podatku od towarów i usług. Pojawiło się pytanie, bardzo istotne, czy gdy gmina realizuje inwestycje, które są proekologicznie, to jest podatnikiem podatku od towarów i usług a czy jeśli tak, to takie finansowanie przeznaczone na dofinansowanie inwestycji wchodzi w podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jak wiemy, przy podatku w wysokości 23 proc. jest to pytanie o być albo nie być.
W związku z tą sprawą powstało pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE oraz wniosek o uchwałę 7 sędziów NSA. Na rzecz dzisiejszy orzecznictwo w tej sprawie jest bardzo rozbieżne. Sam Paweł Chrupek przyznał, że chciałby, żeby zapadło orzeczenie, które wskazywałoby zdroworozsądkowo, że ten ewentualny podatek nie wchodzi do podstawy dofinansowania, obawia się jednak, patrząc na niektóre przepisy, że będzie odwrotnie.
Pod koniec debaty rozmawiano nie tylko o źródłach wytwarzania, ale też o sieciach przesyłowej i dystrybucyjnej. Stwierdzono, że na nie też potrzebne są duże nakłady finansowe.
Dowiedz się więcej:
OBSERWUJ TOGETAIR na:
Facebook https://www.facebook.com/TOGETAIR2022
Twitter https://twitter.com/togetair
YouTube TOGETAIR
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI: TOGETAIR 2022
PARTNER STRATEGICZNY: PKN ORLEN PARTNER GŁÓWNY: PGE GŁÓWNY PARTNER ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNY: Lasy Państwowe PARTNERZY ECO+: KGHM Polska Miedź, Bank Gospodarstwa Krajowego, McDonald’s, Grypa Żywiec, Microsoft, Polski Fundusz Rozwoju PARTNERZY ECO: Enea, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Sieć Badawcza Łukasiewicz, Lidl Polska, Agencja Rozwoju Przemysłu, ARP e-vehicles, T-mobile, VELUX, PWC, Fortum, Top Farms, Terra Nostra, Państwowy Instytut Geologiczny, NCBR PARTNERZY: PKO Bank Polski, LPP, BOŚ Bank, Saint Gobain, 3M, GPW, PAIH, Karmar, Eko Pak, Murapol, Danone, Żywiec Zdrój, Westinghouse, BOSCH, PKP Intercity, Polregio, Brother, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, Hanton, Deloitte, Kross Rental, mLesing, Reloop, Stena Recycling, Rekopol, Lux Rad Nowoczesne Grzejniki, FPS, Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami, Red Snake, United, Koalicja Dbamy o wodę, IMGW PATNER ENERGETYCZNY Tauron PATRONAT HONOROWY: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki PATRONATY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO: Parlament Europejski, Komisja Europejska PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Finansów PATRONATY MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Świętokrzyskiego, Lubuskiego, Podkarpackiego, Mazowieckiego, Wielkopolskiego, Zachodniopomorskiego, Opolskiego, Śląskiego, Dolnośląskiego, Warmińsko-Mazurskiego, Pomorskiego, Małopolskiego, Lubelskiego, Kujawsko-Pomorskiego, Podlaskiego, Łódzkiego PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, PARP, Państwowa Agencja Atomistyki, govtech, Biuro Rzecznika MiŚP, UOKIK, Polskie Regiony, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, IMGW, American Chamber of Commerce in Poland, Business Center Club, green way, Powiat Pilski, Łazienki Królewskie, Clean Air Fund, Polski Alarm Smogowy, Program Czysta Polska, PSPA, PIME, Fundacja Republikańska, Francusko-Polska Izba Gospodarcza GŁÓWNY PARTNER ORGANIZACJI PRACODAWCÓW: Pracodawcy RP PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Handlowa, Akademia Górniczo-Hutnicza, Szkołą Główna Gospodarstwa Wiejskiego PARTNERZY MIĘDZYNARODOWI: eit Climate-KIC, UN Global Compact Network Poland, Business & Science Poland, American Chamber of Commerce in Poland, EurAtive.pl, Francusko-Polska Izba Gospodarcza GŁÓWNY PARTNER MEDIALNY: Polsat, Polsat News, Interia, Zielona Interia GŁÓWNE PORTALE INTERNETOWE: Wirtualna Polska, money.pl GŁÓWNY PARTNER RADIOWY: PolskieRadio24.pl GŁÓWNY PARTNER BRANŻOWY: Energetyka24 PARTNERZY MEDIALNI: Polska Agencja Prasowa, Rzeczpospolita, Forbes, Polska Press, Audytorium17, RDC Radio Dla Ciebie, Polskie Radio Olsztyn, Polskie Radio Koszalin, Radio Opole, Polskie Radio Rzeszów, Radio Poznań, Biznes Alert, Teraz Środowisko, Wysokie Napięcie, Smog Lab, e-ciepło.pl, Pod Prąd, OZEON, Kapitał Polski, Ekologia.pl, EcoEkonomia.pl, Ekologia i Rynek, ekorynek.com, EkoGuru, Comparic.pl, BiznesTuba.pl, Business Hub, Business Magazine, Siła Nauki, SmartMe, Agencja Informacyjna GŁÓWNY PARTNER REKLAMY OOH: Clear Channel ORGANIZATORZY: Fundacja Czyste Powietrze, Fundacja Pozytywnych Idei PRODUCENT: Creative Harder Group
Materiał partnera: 2022