Norwegia, Islandia, Liechtenstein oraz Unia Europejska podpisały porozumienia w sprawie funduszy norweskich i funduszy EOG na okres do 30 kwietnia 2021 r. Polska pozostanie ich największym beneficjentem z przewidywanym przydziałem 809,3 mln euro - podało Ministerstwo Rozwoju.
"W nowym okresie finansowania kwota 2,8 mld euro zostanie udostępniona 15 państwom członkowskim Unii Europejskiej w celu zmniejszenia różnic społecznych i ekonomicznych oraz wzmocnienia stosunków dwustronnych z trzema krajami-darczyńcami" - poinformował w czwartek w komunikacie resort rozwoju.
Dodał, że "Polska pozostanie największym beneficjentem środków norweskich i EOG - alokacja przewidziana dla naszego kraju to 809,3 mln euro".
Resort podkreślił, że podpisanie porozumień z UE umożliwia rozpoczęcie oficjalnych negocjacji dwustronnych Polski z darczyńcami, dotyczących wykorzystania tych funduszy. Największym darczyńcą jest Norwegia.
"W nowej edycji wspierane będą przede wszystkim inicjatywy w dziedzinie innowacji, badań i edukacji. Wśród kluczowych obszarów tematycznych znajdą się również: bezpieczeństwo energetyczne, zmiany klimatyczne i zwiększona współpraca pomiędzy Polską a krajami-darczyńcami w zakresie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych" - czytamy.
Beneficjentami funduszy norweskich i EOG w nowym okresie finansowania poza Polską będą: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Grecja, Litwa, Łotwa, Malta, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry.
Obecnie realizowana jest druga edycja tych funduszy, a łączna kwota środków na lata 2009-2014 dla Polski to 578,1 mln euro. Jak podaje MR wszystkie środki zostały już rozdysponowane, a czas na realizację i rozliczenie projektów jest do końca 2017 r. Resort przypomina, że Polska wykorzystała też całą pulę (528 mln euro) przyznaną w pierwszej edycji funduszy na lata 2004-2009.
Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) są formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej skierowanej przez Norwegię, Islandię i Lichtenstein do państw UE. Ich głównym zadaniem jest zmniejszanie różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz wzmacnianie stosunków dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a państwami korzystającymi ze wsparcia.
Dotąd w większości z programów w ramach funduszy norweskich korzystały publiczne instytucje i władze lokalne, a także organizacje pozarządowe. Finansowane były stypendia, inicjatywy kulturalne, program dla małych i średnich przedsiębiorstw skierowany na zielone innowacje. Programy ze swoich obszarów koordynują resorty (kultury, środowiska, sprawiedliwości, pracy, zdrowia), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a programem dla organizacji pozarządowych zajmuje się Fundacja im. Stefana Batorego.
Najwięcej środków norweskich przekazywanych było dotąd w Polsce na oszczędzanie energii i promowanie energii odnawialnej. Drugi największy obszar to zdrowie, czyli sprzęt i poprawa infrastruktury dla ochrony zdrowia dzieci i osób starszych, a także walka z rakiem. Towarzyszyły temu szkolenia personelu i profilaktyka. Kolejnym obszarem współpracy w funduszach norweskich jest kultura. Dofinansowanie otrzymały m.in. projekty związane z konserwacją i rewitalizacją warszawskich Łazienek i Wilanowa, krakowskich Sukiennic.
W ramach funduszy norweskich realizowane były też programy w wymiarze sprawiedliwości: dotyczące poprawy efektywności pracy sądów, dot. współpracy służb więziennictwa Polski i Norwegii oraz szkolenia dla polskiej służby i edukacja więźniów. Ponadto fundusze norweskie są fundatorem organizacji społecznych pracujących na rzecz praw człowieka i demokracji.
