Uczciwość, uczciwość i jeszcze raz uczciwość

*Józef Oleksy, premier w latach 1995-1996: *W krew, pot i łzy to już nie wierzę. Za dużo było o zielonej wyspie, niewrażliwej na wstrząsy i tsunami, więc teraz zapowiedzi krwi i potu mogłyby nie zabrzmieć wiarygodnie.

Premier musi uczciwie przedstawić, co uważa za zagrożenie i co będzie chciał z tymi zagrożeniami robić. Musi przedstawić to, co będzie kłopotem i trudnością, a do tego musi pokazać instrumenty, które mają te trudności pokonywać.

Tym expose premier musi utwierdzić zaufanie do władzy, a może to osiągnąć nie straszeniem, tylko realizmem. Chciałbym usłyszeć, co będzie zależało od nas i naszej pracy, a co będzie od nas niezależne, a trzeba będzie temu stawić czoła.

Wreszcie powinien powiedzieć, co z tą przegraną prezydencją, bo los i okoliczności odebrały nam tę niezłą szansę, jaką było pokazanie Polski jako kierującej sprawami Unii Europejskiej. Tu już nie ma na to rady, ale na początku robiliśmy wielkie _ halo _. Teraz będzie trzeba to podsumować, przynajmniej określeniem spraw, które Polska widzi jako ważne dla przyszłości Europy. Czy będzie to _ prosperity _ Unii Europejskiej czy krach.

Trzeba po prostu uczciwie mówić. Żadne _ klajstrowanie _, żadna _ sielanka _, tylko rzetelne zestawienie tego co ludzi będzie czekać i czemu państwo musi sprostać. Będzie mu to trudno zrobić, bo Tusk ma taki styl pozytywnych uniesień emocjonalnych.

Ale premier musi wybrać wariant. Ten wariant recesyjny, według mnie, nie wchodzi w grę, ale rząd może ulec pokusie lansowania wariantu najlepszego, czyli ponad 3 procent wzrostu, który jest też nierealny.

Cięć w wydatkach jakoś już nie widzę, można wprowadzić nową stawkę składki zdrowotnej, na pewno będzie operacja zwiększenia dochodów poprzez akcyzę. Ale raczej będzie trzeba dążyć do zwiększania dochodów, bo cięcia wydatkowe uderzają w popyt wewnętrzny i hamują go, więc trzeba tu ostrożnie się poruszać.

Pytanie też, czy Tusk zdecyduje się naruszyć święte tabu, którym są wydatki sztywne, które dotyczą na przykład armii i innych, rzekomo nienaruszalnych wydatków.

Nie, dlatego, że premier kontynuuje misję, ma silne poparcie i zdolność koalicyjną. Problemem więc tego expose będzie jedynie określenie najtrudniejszych spraw w Polsce i trafnego języka, jeśli chodzi o zaufanie społeczne, do końca i tak go nie uzyska, bo ludzie nigdy nie zaakceptują pogarszania się ich sytuacji. Premier musi przynajmniej zademonstrować uczciwość.

To nie będzie łatwa kadencja, tak czy owak. Dlatego, że kończy się ten czas, kiedy mieliśmy poczucie dumy na tle reszty Europy, że u nas jest najlepiej. Tym razem trzeba będzie powiedzieć, że kryzys do nas zawita. Nie wiemy, co z bankami, co ze stopami procentowymi i inflacją.

Nie wiemy, co z bezrobociem, które faktycznie jest dużo wyższe niż wychodzi to w danych. Najwyższy czas uczciwie to zweryfikować. Trzeba będzie stanąć twarzą w twarz z młodymi ludźmi i zaproponować im rozwiązania, które dadzą im równe szanse. Tylko nie na dwa lata a na dwadzieścia lat. Przy tej okazji do zweryfikowania będzie też problemem emigracji.

Wygłosić expose uczciwie, spokojnie, ale z zaangażowaniem autorskim i pokazać, gdzie są źródła nadziei dla zarówno dla młodych jak i starszych.