Kryzys walutowy. Turecka lira ekstremalnie traci przez działania banku i prezydenta

Turecka waluta dramatycznie traci na wartości. Jeszcze nigdy nie była tak tania. Kryzys się pogłębia, a głównym sprawcą zamieszania jest prezydent, który z tylnego siedzenia steruje tamtejszym bankiem centralnym. Kolejna obniżka stóp procentowych przy 20-procentowej inflacji i hasła mówiące o "wojnie o gospodarczą niepodległość" przeraziły inwestorów.

epa09598681 A handout photo made available by the Turkish President Press Office shows Turkish President Recep Tayyip Erdogan addresses members of the ruling Justice and Development Party (AKP) at the provincial presidents meeting in Ankara, Turkey, 23 November 2021.  EPA/TURKISH PRESIDENT PRESS OFFICE HANDOUT  HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES Dostawca: PAP/EPA.Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan nie ogląda się na nikogo i forsuje swoją politykę pieniężną
Źródło zdjęć: © PAP | PAP/EPA/TURKISH PRESIDENT PRESS OFFICE HANDOUT
Damian Słomski

Polska waluta jest w ostatnim czasie wyjątkowo słaba. Tonie przez spadek wiarygodności NBP, ale to tylko część prawdy, o czym więcej piszemy TUTAJ.

To jednak nic przy tym, co dzieje się z turecką walutą. Tam obserwujemy właśnie eskalację kryzysu. We wtorek w najgorszym momencie lira traciła względem dolara nawet 17 proc. Około godziny 15:00 polskiego czasu jest 11 proc. pod kreską.

Takie dzienne zawirowania są poważnym sygnałem ostrzegawczym na giełdach, gdzie handluje się akcjami. W przypadku notowań walut (pomijając kryptowaluty) praktycznie się to nie zdarza. A jednak.

Money. To się liczy

Jeden dolar kosztuje już blisko 13 lir. To prawie dwa razy wyższy kurs wymiany niż na początku roku. To tak jakby w tym samym czasie notowania amerykańskiej waluty wzrosły z 3,70 zł w styczniu do ponad 7 zł. Brzmi abstrakcyjnie. Pokazują to m.in. obrazowe wpisy niektórych ekonomistów w mediach społecznościowych.

Turecka lira warta grosze

Ten, kto był na wczasach w Turcji chwilę przed pandemią, pamięta, że wtedy jedną lirę można było kupić za około 70 groszy, a cztery lata temu kurs przekraczał złotówkę. Teraz turecką walutę można już kupić po 33 grosze. Nigdy wcześniej nie była tak tania.

"To prawdziwy pogrom. Para USDTRY notuje kolejne szczyty, po tym jak bank centralny zmniejszył stopy procentowe, zgodnie z wolą prezydenta Turcji" - wskazują ekonomiści Domu Maklerskiego XTB.

Zauważają, że mimo szalejącej w Turcji inflacji i dramatycznej słabości liry, prezydent Erdogan podtrzymuje swój wrogi stosunek do podwyżek stóp procentowych i jak zapowiadał, ma zamiar z nimi walczyć "do końca".

Prezydent Turcji bije w lirę

Gdy na całym świecie banki centralne zastanawiają się nad podnoszeniem stóp procentowych w obliczu silnych podwyżek cen (ostatnie dwa miesiące upłynęły m.in. na podwyżkach stóp w Polsce), w Turcji idą pod prąd. Tną oprocentowanie w bankach i to ostro.

W ostatnich dniach główna stawka w banku Turcji spadła do 15 proc. I było to trzecie z rzędu cięcie. Przed nim wynosiła 19 proc.

W Polsce NBP bił na alarm i zdecydował o podwyżkach stóp, gdy inflacja przebiła 6 proc. Tymczasem w Turcji podwyżki cen sięgają już blisko 20 proc. w skali roku.

Prezydent Turcji należy do bardzo wąskiego grona osób, które uważają, że obniżkami stóp procentowych można zdusić inflację. I nie chce słyszeć, że mogłoby być odwrotnie. Do tego stopnia, że w ostatnich miesiącach zdymisjonował kilku członków banku centralnego (to bank formalnie decyduje o stopach procentowych), którzy sprzeciwiali się cięciu oprocentowania.

Swoje stanowisko prezydent Turcji wyraził dobitnie w poniedziałek. Cytowany przez dziennik "Financial Times" miał określić politykę obniżania stóp procentowych mianem "wojny o gospodarczą niepodległość". I to było jednym z głównych motorów napędowych obecnych spadków notowań liry.

Wybrane dla Ciebie
Bunt w NBP: zarząd kontra Glapiński. Prezes przerwał posiedzenie
Bunt w NBP: zarząd kontra Glapiński. Prezes przerwał posiedzenie
Rozpętał wojnę na cła, teraz gasi pożar. Trump ogłasza wielki pakiet pomocowy
Rozpętał wojnę na cła, teraz gasi pożar. Trump ogłasza wielki pakiet pomocowy
Ważny dokument. Ogranicza możliwość wycofania sił USA z Europy
Ważny dokument. Ogranicza możliwość wycofania sił USA z Europy
Rosyjskie drewno zalewa Polskę i UE mimo sankcji. Ujawnili skalę procederu
Rosyjskie drewno zalewa Polskę i UE mimo sankcji. Ujawnili skalę procederu
Andrzej Duda pochwalił się przelewem. Politycy już komentują
Andrzej Duda pochwalił się przelewem. Politycy już komentują
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 8.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 8.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 8.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 8.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 8.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 8.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 8.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 8.12.2025
"Musimy wprowadzić korektę opłat". Podwyższają stawki za śmieci o ok. 25 proc.
"Musimy wprowadzić korektę opłat". Podwyższają stawki za śmieci o ok. 25 proc.
Dobre wieści z Brukseli dla Polski ws. Mercosur
Dobre wieści z Brukseli dla Polski ws. Mercosur
Wymagania CPK budzą kontrowersje. Firmy już reagują
Wymagania CPK budzą kontrowersje. Firmy już reagują