CIT

Ustawodawca dopuścił w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych możliwość zmniejszania obciążeń fiskalnych w przypadku dokonywania określonych świadczeń. Podatnicy mają prawo zmniejszyć podstawę opodatkowania w przypadku przekazywania darowizn. Jednak nie każde przekazanie będzie stanowić podstawę odliczenia.

Problematyka odliczeń od dochodu przekazywanych darowizn uregulowana została w art. 18 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 7 uCIT.

Co do zasady podstawą opodatkowania podatkiem CIT stanowi dochód z uwzględnieniem sytuacji, gdy powstanie obowiązku podatkowego ustawodawca łączy z uzyskaniem przychodu (np. wypłata dywidendy, opodatkowanie u źródła należności licencyjnych wypłacanych osobom podlegającym ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu).

Przed dokonaniem wyliczenia należnego podatku podatnicy mają prawo zmniejszyć podstawę opodatkowania o wskazane w ustawie wydatki.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT odliczeniu podlegają darowizn przekazanych na cele określone w art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dalej uDPPiO), organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie - łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10 % dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3 albo w art. 7a ust. 1.

Podatnik ma prawo pomniejszyć podstawę opodatkowania o kwotę przekazanej darowizny, o ile czynność ta spełnia określone przesłanki:

• jej cel musi być zgodny z art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
• beneficjentami muszą być wskazane w powyższym akcie podmioty,
• kwota odliczeń nie może przekroczyć 10% dochodu.

Katalog zadań publicznych określony w art. 4 uDPPiO został przez ustawodawcę szeroko zdefiniowany. Jako zadania publiczne uznawane są m. in. działalność charytatywna, ochrona i promocja zdrowia, w zakresie nauki, edukacji, oświaty i wychowania.

Beneficjenci przekazywanych darowizn, o których mowa w art. 3 ust. 2 uDPPiO to organizacje pozarządowe niebędące jednostkami sektora finansów publicznych, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje i stowarzyszenia.

Warto w tym miejscu wspomnieć, iż przekazanie darowizny na rzecz państwowej szkoły wyższej nie będzie uprawniać podatnika do dokonania odliczenia, gdyż zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych państwowa szkoła wyższa zaliczana jest do sektora finansów publicznych.

Drugą grupą darowizn, które mogą pomniejszyć podstawę opodatkowania stanowią zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 7 uCIT darowizny na cele kultu religijnego. Limit odliczeń został określony analogicznie jak w przypadku powyżej opisanych darowizn i wynosi maksymalnie 10%.

Dodatkowo należy pamiętać, iż w przypadku przekazywania darowizn zarówno na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 uCIT jak też zgodnie z ust. 7 tegoż artykułu łączna kwota odliczeń nie może przekroczyć 10% osiągniętego dochodu.

Należy również zwrócić uwagę, iż przekazanie darowizny na rzecz osoby fizycznej jak też na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących określoną działalność gospodarczą nie będzie uprawniać darczyńcę do odliczenia. Dotyczy to działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 %, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

Istotną kwestią jest prawidłowe udokumentowanie przekazanej darowizny. Zgodnie z art. 18 ust. 1c uCIT odliczenie darowizny stosuje się, jeżeli wysokość darowizny jest udokumentowana:

• dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego,
• a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny, oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.

Powyższe uregulowania wskazują na dążenie ustawodawcy do ścisłego, ukierunkowanego przekazywania środków pieniężnych podmiotom działającym w sferze charytatywno-publicznej. Należy jednak pamiętać o ograniczeniach, które nakłada ustawa zarówno co do beneficjenta jak też wysokości oraz formy dokumentowania przekazanej darowizny.

stan prawny: maj 2006

Henryk Suchecki