Podatki w firmie
Opodatkowanie odsetek wypłacanych nierezydentowi podlegającemu
nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terenie Niemiec.
Nie każde świadczenie, które strony stosunku zobowiązaniowego określą "wypłatą
odsetek" stanowić będzie przedmiot opodatkowania u źródła, czyli na terytorium
RP na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy CIT. Zgodnie z Konwencją Modelową
OECD za "odsetki" uznaje się dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności zarówno
zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką lub prawem udziału w zyskach.
Powyższe wynagrodzenie traktowane jest jako "dochód z majątku ruchomego".
Tym samym przychodami z tytułu odsetek mogą być wyłącznie dochody, które według
prawa krajowego, zrównane są z dochodami z kapitałów.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 w sytuacji uzyskiwania na terytorium Polski przez
podatników o ograniczonym obowiązku podatkowym (nierezydentów zgodnie z art.
3 ust. 2 uCIT) przychodów mi. in. z tytułu odsetek, powstaje obowiązek podatkowy
w wysokości 20% uzyskanego przychodu. Przepis powyższy należy stosować z uwzględnieniem
umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych pomiędzy Polską a krajem
siedziby beneficjenta wypłacanych odsetek.
Kwestią wymagającą uściślenia jest dokładne sprecyzowanie, jakiego typu wypłaty
zakwalifikowane zostaną jako przychód z tytułu odsetek.
Zgodnie z Konwencją Modelową OECD, której postanowienia przenoszone zostają
na grunt prawa wewnętrznego poprzez ich odzwierciedlenie w umowach w sprawie
unikania podwójnego opodatkowania za "odsetki" uznaje się dochód z wszelkiego
rodzaju wierzytelności zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką
lub prawem udziału w zyskach. Określenie "wszelkiego rodzaju wierzytelności"
dotyczy depozytów pieniężnych i wartości w formie pieniężnej, jak również
państwowych papierów wartościowych, obligacji i skryptów dłużnych. Powyższe
wynagrodzenie traktowane jest jako "dochód z majątku ruchomego". Tym samym
przychodami z tytułu odsetek mogą być wyłącznie dochody, które według prawa
krajowego, zrównane są z dochodami z kapitałów.
Zarówno w doktrynie jak i praktyce stosowania prawa podatkowego odsetki traktowane
są jako element wynagrodzenia z tytułu korzystania przez dłużnika z kapitałów
(w różnorakich formach) wierzyciela.
Jeśli konkretna wypłata należności, wyczerpywać będzie przesłanki do zakwalifikowania
jej jako wypłaty, odsetek zastosowanie mieć będzie wspomniany art. 21 uCIT
w związku z właściwą umową w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Jednakże
niższa niż 20% (lub niedobranie podatku), wynikająca w umowy w sprawie unikania
podwójnego opodatkowania stawka może zostać zastosowana jedynie w przypadku
przedłożenia przez beneficjenta odsetek certyfikatu rezydencji.
Płatnikiem podatku jest podmiot krajowy, który dokonuje wypłaty. Obowiązany
jest on do wpłaty zryczałtowanego podatku do 7 dnia miesiąca następującego
po miesiącu, w którym dokonano wypłaty.
W odniesieniu do wypłat dokonywanych na rzecz podatników mających siedzibę
na terytorium Niemiec zwrócić należy uwagę na zmiany, które weszły w życie
z dniem 01 stycznia 2005r.
Z końcem 2004r. przestała obowiązywać umowa między Polską Rzeczpospolitą Ludową
a Republiką Federalną Niemiec w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu
w zakresie podatków od dochodu i majątku podpisana 18 grudnia 1972r.. Tym
samym przestał obowiązywać przepis art. 11, zgodnie z którym odsetki wypłacane
przez podmiot krajowy podmiotowi mającemu siedzibę w Niemczech opodatkowane
były w kraju siedziby beneficjenta.
Zgodnie z obowiązującą obecnie umową między Rzecząpospolitą Polską a Republiką
Federalną Niemiec istotnej modyfikacji uległa treść art. 11, który odnosi
się do kwestii opodatkowania odsetek.
Artykuł 11 ust. 2 rodzi obowiązek opodatkowania u źródła (na terytorium Polski)
przychodu uzyskiwanego z tytułu wypłacanych odsetek w wysokości 5%. Należy
przy tym stosować odpowiednie przepisy ustawy CIT, aby spełnić warunki pozwalające
na zastosowanie niższej, niż wskazana w umowie stawka 20%.
Henryk Suchecki