Ceny transferowe

Uprzednie porozumienia cenowe a ceny transferowe

Uprzednie porozumienia cenowe będą materią wymagającą większego nakładu czasu pracy, jak również niezwykłej dokładności, ponieważ błąd co do stanu faktycznego lub rzeczywiście wykonywanych funkcji, ponoszonych ryzyk, użytych aktywów oraz realizowanej strategii gospodarczej eliminuje decyzję z urzędu w sprawie zawartego porozumienia

Z dniem 1 stycznia 2006 roku zaczną obowiązywać nowe regulacje Ordynacji Podatkowej działu IIA w zakresie zawierania porozumień w sprawach ustalenia cen transakcyjnych (uprzednie porozumienia cenowe - dalej jako UPC). Regulacje te wprowadzają wiele zmian w zakresie bezpieczeństwa transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi (art. 11 uCIT) oraz uzupełniają narzędzia już stosowane w postaci cen transferowych.

Jedną z najistotniejszych zmian porządkujących dotychczasowy stan prawny jest wprowadzenie przez ustawodawcę legalnej definicji ceny transakcyjnej, przez którą rozumiemy cenę przedmiotu transakcji zawieranej pomiędzy podmiotami powiązanymi w rozumieniu przepisów prawa podatkowego dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług (art. 3 pkt 10 OP). Stworzono definicję niezwykle ważną z punktu widzenia stosowania prawa podatkowego.

Próbując dokonać krótkiego porównania uprzednich porozumień cenowych i cen transferowych, należy zwrócić uwagę na następujące elementy:

(1) czas w którym transakcja jest realizowana,

(2) zakres informacyjny,

(3) odpłatność,

(4) ryzyko podatkowe.

Ad. 1.

Dokumentacja podatkowa cen transferowych może zostać sporządzona przed zawarciem transakcji, w trakcie jej realizacji lub po jej zakończeniu. Wynika to z faktu, iż przedstawia się ją  organom podatkowym w terminie 7 dni od otrzymania żądania do jej przedstawienia. Praktyka wskazuje jednakże, iż najczęściej podatnicy sporządzają dokumentację w zakresie transakcji zrealizowanych.

Uregulowania działu IIA w art. 20c OP wprowadzają sztywny czasookres realizacji transakcji, dla których można zawrzeć porozumienie z Ministrem Finansów. Przepis ten wskazuje dwie możliwości zawarcia porozumienia:

(1) przed realizacją transakcji,

(2) w trakcie realizacji transakcji.

Wyłącza się wprost możliwość zawarcia porozumienia w zakresie transakcji już zrealizowanych. Należ przy tym zaznaczyć, iż MF ma od 6 do 18 miesięcy na wydanie decyzji w zależności od rodzaju wnioskowanego porozumienia.

Ad.2.   

Zakres informacyjny cen transferowych jest węższy niż w przypadku uprzednich porozumień cenowych. Wynika to z faktu, iż Minister Finansów podejmuje decyzje w oparciu o dane przedstawione mu przez wnioskodawcę. W zakresie cen transferowych, to organ podatkowy przeprowadza kontrolę podatkową a następnie postępowanie podatkowe i powołuje dowody na udowodnienie okoliczności, z których wywodzi określone skutki prawne.

Poza danymi niezbędnymi do sporządzenia dokumentacji cen transferowych wprowadza się również obowiązek wskazania m.in.:

(1) prognoz finansowych, na podstawie których opiera się kalkulacja ceny transakcyjnej,

(2) danych dotyczących sytuacji w branży, w której działa wnioskujący, w tym danych dotyczących operacji gospodarczych zawieranych przez podmioty niepowiązane,

(3) opisu stosowanych przez podmioty powiązane zasad rachunkowości finansowej.

Powyższe pokazuje, iż uprzednie porozumienia cenowe będą materią wymagającą większego nakładu czasu pracy, jak również niezwykłej dokładności, ponieważ błąd co do stanu faktycznego lub rzeczywiście wykonywanych funkcji, ponoszonych ryzyk, użytych aktywów oraz realizowanej strategii gospodarczej eliminuje decyzję z urzędu w sprawie porozumienia (art. 20 lit. l §1 i §2 OP).

Ad.3.

Sporządzenie dokumentacji cen transferowych nie wiąże się z żadnymi opłatami na rzecz Skarbu Państwa. W zakresie uprzednich porozumień cenowych wprowadzono odpłatność za przeprowadzenie postępowania i wydania decyzji. Wynosi ona 1 procent wartości transakcji, z tym że (art. 20 lit. m §2 OP):

(1) porozumienie jednostronne pomiędzy podmiotami krajowymi - od 5 tyś. do 20 tyś. zł,

(2) porozumienie jednostronne pomiędzy podmiotem krajowym i zagranicznym - od 20 tyś. zł do 100 tyś. zł,

(3) porozumienie dwustronne lub wielostronne - od 50 tyś. zł do 200 tyś. zł.

Ad.4.

Ryzyko podatkowe negacji ceny transakcyjnej przez organy podatkowe jest wysokie w przypadku dokumentacji cen transferowych. Zostało ono praktycznie wyeliminowane w przypadku uprzednich porozumień cenowych poprzez decyzję wydawaną przez Ministra Finansów i dostarczaną do naczelników urzędów skarbowych oraz dyrektorów urzędów kontroli skarbowej (art. 20 lit. i §2 OP). Niemniej jednak, ryzyko podatkowe może się pojawić w co najmniej dwóch przypadkach:

(1) zmiany stosunków gospodarczych powodujących rażącą nieadekwatność wyboru i stosowania uznanej za prawidłową metody ustalania ceny transakcyjnej (art. 20 lit. k §1 OP) oraz

(2) niespełnienia warunków określonych w decyzji w sprawie porozumienia (art. 20 lit. l §1 OP).

Należy zatem mieć na uwadze, iż ograniczone ryzyko podatkowe mieści się w ramach wyznaczonych warunkami decyzji w sprawie porozumienia, ale także zależy od stosunków gospodarczych, dla których stosowana metoda jest właściwa.