VAT

Self billing jako metoda wystawiania faktur przez nabywcę towarów

Wystawianie faktur przez nabywcę towarów czy usług stanowi w Polsce istotne novum. Obowiązujące w tym zakresie przepisy niestety nie rozwiązują wielu wątpliwości, szczególnie gdy kontrahentem jest podmiot zagraniczny. W takich przypadkach często konieczne jest korzystanie z orzecznictwa ETS, do którego respektowania zobowiązana jest również Polska.

Wraz z wejściem nowej ustawy VAT, od 1 maja 2004 stworzono możliwość wystawiania faktur przez nabywcę towarów i usług. Przepisy te zawarte są w § 13 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (dalej Rozporządzenie VAT).

Należy zauważyć, iż w określonych przypadkach wystawianie faktur przez nabywcę może być istotnym ułatwieniem w relacjach ze sprzedawcą. Powodem tego może być przykładowo chęć przejęcia obowiązków fakturowania przez nabywcę, a nawet odciążenie sprzedawcy od zakupu kas fiskalnych. W drugim przypadku nabywca posiadając sieć partnerów, którymi najczęściej są agencji, może w takim przypadku posługiwać się własnymi kasami fiskalnymi.

Jednak korzystanie z możliwości fakturowania przez nabywcę uzależnione jest od spełnienia wielu warunków. Podstawowe z nich są następujące: sprzedawca i nabywca muszą być podatnikami VAT czynnymi, pomiędzy nimi zawarta musi być umowa uprawniająca nabywcę do wystawiania faktur w imieniu sprzedawcy, umowa ta zostanie zgłoszona do urzędów skarbowych sprzedawcy i nabywcy.

W sytuacji zawarcia takiej umowy, strony muszą konsekwentnie przestrzegać jej postanowień, w szczególności odnosi się to do zakazu wystawiania faktur, faktur zaliczkowych, korekt oraz duplikatów faktur przez sprzedawcę na rzecz tego nabywcy.  Faktura taka  powinna dodatkowo zawierać informację, kto był wystawcą faktury i że wystawił ją w imieniu i na rachunek sprzedawcy. Rozporządzenie wskazuje, iż brak jest również ograniczeń dla takiego wystawiania faktur w zakresie WNT i WDT.

W przyjętej powyżej metodzie fakturowania pojawiają się niejednokrotnie ciekawe kwestie jak np.: czy udzielony rabat przez sprzedawcę na rzecz kupującego, dokumentowany fakturą korektą, wynikającą z ceny zaewidencjonowanej poprzez kasę fiskalną, zawiera szczególne ryzyka podatkowe związane z udzieleniem takiego rabatu?

W omawianym przypadku nabywca powinien wystawić na rzecz sprzedawcy korektę faktury, którą będzie mógł rozliczyć w miesiącu jej otrzymania. Nabywca wystawiając korektę faktury zawierającą rabat ceny (w stosunku do ceny zaewidencjonowanej na kasie fiskalnej rozliczenie rabat i podatek VAT w miesiącu otrzymania potwierdzenia odbioru faktury korekty przez sprzedawcę. Powyższy sposób wskazuje na symetrię rozliczenia wobec zasad ogólnych ze względu na przyjętą metodę wystawiania faktur w ramach metody self billing.