Wszystko o ...

Co to jest fundusz inwestycyjny?

Fundusz inwestycyjny to instytucja zbiorowego inwestowania, która lokuje powierzone mu przez nas środki w różne instrumenty dostępne na rynku finansowym. W zależności od typu funduszu, większa część środków może być inwestowana w akcje lub w papiery dłużne, czyli np. obligacje i bony skarbowe.

W Polsce jedynymi podmiotami uprawnionymi do zarządzania funduszami (czyli inwestowania powierzonych mu przez nas środków) są wyłącznie Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Są to spółki akcyjne, a ich właścicielami są z reguły duże, renomowane instytucje finansowe, jak banki, firmy ubezpieczeniowe czy zagraniczne podmioty specjalizujące się w zarządzaniu inwestycjami.

Pieniądze wpłacane przez nas do funduszu przeliczane są na tzw. jednostki uczestnictwa. Stanowią one tytuł prawny do uczestnictwa w dochodach wypracowywanych przez fundusz.

Nabywając jednostki uczestnictwa w każdym momencie możemy zażądać ich odkupienia przez fundusz po aktualnej wycenie.

Wycena jednostek dokonywana jest codziennie na podstawie bieżących notowań instrumentów finansowych wchodzących w skład portfela funduszu. Wyceny te można znaleźć w prasie, na stronach internetowych funduszy lub też w specjalistycznych serwisach (np. Money.pl)

Dlaczego warto inwestować w fundusze inwestycyjne ?

Wybierając jeden lub kilka z funduszy decydujemy o skali ryzyka naszej inwestycji, a równocześnie o większym lub mniejszym potencjale jej wzrostu.

Niezależnie jednak od tego, który fundusz z funduszy wybierzemy, zawsze będziemy miał zagwarantowane:

  • Usługi doświadczonych specjalistów - o zainwestowaniu naszych pieniędzy będą decydowali najwyższej klasy specjaliści. Oni wiedzą, w które papiery wartościowe warto zainwestować, aby uzyskać wyższą stopę zwrotu z inwestycji
  • Dywersyfikację portfela - nasze oszczędności, podobnie jak środki zgromadzone przez inne osoby nabywające jednostki uczestnictwa, będą inwestowane - w zależności od funduszu, który wybierzemy - w akcje różnych spółek, obligacje i inne papiery wartościowe.
  • Efektywność inwestycji - w dłuższym horyzoncie czasowym fundusze inwestycyjne pozwalają uzyskać wysoką efektywność inwestycji, w porównaniu na przykład do lokat bankowych
  • Płynność - jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego możemy umorzyć w każdej chwili. Mamy więc zapewnioną płynność inwestycji, czyli szybki do naszych pieniędzy.
Jak wybierać fundusze inwestycyjne?

Przed wyborem konkretnego typu funduszu musimy sobie odpowiedzieć na kilka podstawowych pytań:

  • jaki poziom zysku będzie nas satysfakcjonował ?
  • na jak długo jesteśmy w stanie zainwestować nasz pieniądze ?
  • jaka będzie nasza reakcja jeśli wartość jednostki uczestnictwa spadnie poniżej ceny po której ją kupiliśmy ?

Każdy z nas musi sam określić swoją skłonność do ponoszenia ryzyka oraz horyzont czasowy inwestycji.

Generalnie, im jesteśmy młodsi, tym większe ryzyko jesteśmy w stanie zaakceptować. Dla takich osób najbardziej odpowiednie wydają się fundusze akcji. W dłuższej perspektywie czasu inwestowanie w akcje jest najbardziej opłacalne, pamiętać jednak należy, że jest to inwestycja minimum na 10 lat lub więcej. Nie należy jednak inwestować całości środków w fundusze akcji - wystarczy 60 do 80 proc.. Pozostałą część warto ulokować w fundusze pieniężne lub papierów dłużnych.

Doradcy finansowi często powtarzają zasadę - im krótszy jest horyzont inwestycyjny, tym mniejszy powinien być udział akcji w portfelu. Z tego powodu osoby w średnim wieku, a zwłaszcza osoby starsze, nie powinny inwestować zbyt dużych środków w fundusze agresywne, lecz powinne zwrócić większą uwagę na bezpieczeństwo posiadanych już inwestycji.

Po wybraniu najbardziej odpowiedniego dla nas funduszu, nie inwestujmy wszystkich środków w jeden, tylko dwa lub trzy z danej grupy, zarządzane przez różne towarzystwa. Tym samym dodatkowo ograniczymy ryzyko.

Decydując się na fundusze inwestycyjne warto pamiętać o systematycznym oszczędzaniu. Jeżeli konsekwentne oszczędzanie stanie się nawykiem, czas zacznie pracować na naszą korzyść. Z czasem okaże się, że systematycznie odkładane nawet niewielkich kwot zapewnią nam w przyszłości znaczne dochody. Regularne inwestowanie to rozsądny i wygodny sposób osiągania założonych celów finansowych.

Rodzaje funduszy

Ustawa przewiduje możliwość tworzenia czterech typów funduszy inwestycyjnych:
  • fundusze otwarte
    posiadają zmienną liczbę uczestników oraz zmienną liczbę jednostek uczestnictwa reprezentujących jednakowe prawa majątkowe; mogą zbywać jednostki udziałowe bez ograniczeń,
  • specjalistyczne fundusze otwarte
    wzorowane są na funduszach otwartych z tym, że istnieje możliwość określenia w statucie warunków odkupienia jednostek uczestnictwa; wyróżnikiem jest także powołanie organu kontrolnego Rady Inwestorów,
  • fundusze zamknięte
    emitują certyfikaty depozytowe, które są przedmiotem obrotu giełdowego i nie podlegają odkupieniu przez fundusz;
    polityka inwestycyjna prowadzona przez te fundusze jest bardziej ryzykowana i swobodniejsza niż w przypadku funduszy otwartych; możliwe jest na przykład inwestowanie dodatkowo w udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, waluty, transakcje terminowe oraz prawa pochodne od praw majątkowych będących przedmiotem lokat,

Najbardziej popularnym kryterium jest ponoszone przez nas ryzyko przy zakupie jednostek uczestnictwa.

Tak więc fundusze dzielimy na:

- Fundusze akcji
- Fundusze zrównoważone
- Fundusze stabilnego wzrostu
- Fundusze papierów dłużnych
- Fundusze rynku pieniężnego

Rozpoczynając od funduszy prywatyzacji i przechodząc do funduszy rynku pieniężnego maleje ponoszone przez nas ryzyko inwestycyjne, zmniejsza się również potencjalny zysk z inwestycji. I odwrotnie - czym wyższe ryzyko związane z inwestycją jesteśmy w stanie zaakceptować, tym większych zysków możemy się spodziewać.

Jak stać się uczestnikiem funduszu ?

Aby stać się uczestnikiem wybranego funduszu musimy udać się z dokumentem tożsamości do punktu obsługi klienta (POK) funduszu. Zazwyczaj POK-i funduszy znajdują się bankach i biurach maklerskich.

Po podjęciu decyzji o wyborze funduszu inwestycyjnego pozostaje dopełnienie formalności, takich jak podanie swoich danych pracownikowi biura i dokonanie wpłaty w kasie. W większości biur maklerskich dostępny jest program komputerowy, dzięki któremu można uniknąć uciążliwego wypełniania papierowych formularzy.

Jednak najwygodniejszą formą przystąpienia do funduszu jest nabycie jednostek uczestnictwa poprzez Internet. W chwili obecnej taką formę inwestowania umożliwia kilka funduszy inwestycyjnych oraz specjalistyczne portale finansowe, jak Money.pl.

Sprawdź ofertę funduszy inwestycyjnych dostępnych w Money.pl

Przykazania uczestnika funduszu

Decydujmy się na długoterminową inwestycję
Doświadczenie rozwiniętych rynków kapitałowych oraz wyniki historyczne funduszy w różnych krajach potwierdzają, że najkorzystniejsze jest oszczędzanie długoterminowe, tzn. w ciągu kilku lub kilkunastu lat. W perspektywie dłuższego czasu fundusze inwestycyjne osiągają najlepsze efekty, a dodatkowo długoterminowy horyzont inwestycyjny daje możliwość przeczekania wahań koniunktury, które zdarzają się na każdej giełdzie. Krótko mówiąc - im dłużej oszczędzamy tym więcej zyskujemy.

Inwestujmy systematycznie
Doświadczenia wskazują, że w fundusze zrównoważone i akcyjne korzystniej jest systematycznie inwestować mniejsze kwoty niż jednorazowo wpłacić większą sumę z zamiarem wycofania jej po wielu latach. Wpłacając pieniądze systematycznie zabezpieczamy się przed spadkiem wartości całej naszej inwestycji w czasie okresowej dekoniunktury. Inwestując, np. co miesiąc, określoną kwotę wiemy, że niepomyślny okres na giełdzie jest stosunkowo krótki w porównaniu do założonego czasu naszej inwestycji i kolejne wpłaty zostaną wniesione przy innych, prawdopodobnie korzystniejszych, warunkach rynkowych. W ten sposób ponoszone przez nas ryzyko jest rozkładane w czasie i będzie zdecydowanie mniejsze.

Nie traćmy głowy w czasie bessy
Inwestowanie na giełdzie nagradza cierpliwych. Gdy na horyzoncie pojawi się widmo bessy nie powinniśmy się wycofywać, wszak jest to okres przejściowy. Możemy po prostu przeczekać niekorzystny moment lub, jeśli jesteśmy bardzo zaniepokojeni, przenieść część zainwestowanego kapitału z funduszu akcyjnego do funduszu stałego dochodu (rynku pieniężnego lub papierów dłużnych), a przy pierwszych sygnałach ożywienia gospodarczego - postąpić odwrotnie. Najgorszym wyjściem jest przenoszenie w panice pieniędzy z jednego towarzystwa do drugiego.

Opracowano na podstawie materiałów Pioneer PPTFI SA i Korona TFI SA



mies.