Dźwignia finansowa – co to takiego?
Przy dokonywaniu transakcji na rynku Forex, ale nie tylko tam, inwestorzy mogą spotkać się z pojęciem dźwigni finansowej, nazywanej również lewarowaniem czy po prostu lewarem. To narzędzie udostępniane inwestorom przez brokerów, które pozwala im na dysponowanie większym kapitałem niż ten, który w rzeczywistości znajduje się w ich posiadaniu. Co to jest dźwignia finansowa?
Można powiedzieć, że to relacja kapitałów własnych do kapitałów obcych. Jej uruchomienie następuje wówczas, gdy dana osoba, firma czy inny podmiot korzysta z obcego finansowania. Jest ona sposobem przeprowadzania inwestycji, przede wszystkim na rynku finansowym. Jej celem jest otwarcie większej pozycji, niż pozwalałyby na to środki inwestora, i umożliwienie mu osiągania zdecydowanie większych zysków w stosunkowo krótkim czasie przy użyciu relatywnie niewielkich nakładów kapitału.
Innymi słowy, dźwignia finansowa to pożyczka udzielana przez brokera czy inny podmiot inwestorowi, umożliwiająca przeprowadzenie transakcji z wykorzystaniem lewarowania. Tym samym dana osoba inwestuje pożyczone pieniądze, do których dokłada swoje środki.
Jak działa dźwignia finansowa?
W sytuacji gdy inwestor nie ma wystarczająco dużo środków na przeprowadzenie konkretnej inwestycji, np. do otwarcia pozycji na rynku Forex, może skorzystać z oferowanej przez brokera dźwigni finansowej. Polega ona na tym, że broker "dokłada" z własnej puli środki finansowe do kwoty, jaką dysponuje inwestor, pozwalając mu otworzyć wyższą pozycję i potencjalnie osiągnąć większe zyski w przyszłości. To sposób na zwiększenie aktywów, ale bez jednoczesnej konieczności angażowania pieniędzy inwestora.
Gdzie znajduje zastosowanie dźwignia finansowa? Giełda papierów wartościowych czy międzynarodowy rynek walutowy Forex to podstawowe miejsca, gdzie jest ona powszechnie wykorzystywana, tak przez brokerów, jak przez inwestorów.
W zależności od wyniku podjętej inwestycji dźwignia finansowa może przyczynić się albo do wygenerowania większych zysków, albo do powiększenia strat. Dlatego efekt tego, jak działa dźwignia, może być zarówno pozytywny, jak i negatywny.
W praktyce przy realizacji zlecenia z zastosowaniem dźwigni finansowej trader (inwestor) w pierwszej kolejności angażuje własne środki finansowe, stanowiące pewien procent całkowitej wartości zlecenia. Procent ten nazywany jest depozytem zabezpieczającym. Na jego podstawie tworzone jest zlecenie lewarowane. Dźwignia oznacza stosunek pożyczonych przez brokera środków do wartości depozytu zabezpieczającego. Przykładowo przy zleceniu handlowym o wartości 10 000 zł z lewarem 10:1 inwestor wykłada z własnej kieszeni kwotę 1000 zł, a resztę zapewnia broker, by móc je zrealizować.
Zalety dźwigni finansowej
Nie ulega żadnym wątpliwościom, że inwestowanie z wykorzystaniem dźwigni finansowej ma wiele zalet. Wśród nich należy wymienić:
- możliwość zajmowania wyższych pozycji inwestycyjnych dzięki znacznemu zwiększeniu kapitału,
- możliwość inwestowania w różne klasy aktywów,
- zwiększenie szansy na pokaźne zyski wypracowywane w krótkim czasie,
- możliwość osiągania większych zysków w okresach i na rynkach o niskiej zmienności.
Zagrożenia związane z dźwignią finansową
Zastosowanie dźwigni finansowej w przypadku prowadzenia inwestycji nie zawsze jest dobrym pomysłem, a inwestor musi być świadom istniejących zagrożeń z tym związanych. Handel z zastosowaniem dźwigni finansowej rzeczywiście stwarza szanse na wypracowanie wysokich zysków, ale jeśli przewidywania danej osoby okażą się mylne, wówczas może ona stracić o wiele więcej pieniędzy, niż wyłożyła. Lewarowanie potęguje straty, jeśli rynek podąża w przeciwnym kierunku, niż wcześniej zakładał inwestor.
Czy warto korzystać z dźwigni finansowej?
Skoro wykorzystywanie dźwigni finansowej na Forexie czy na giełdzie niesie za sobą ryzyko straty znacznie większej niż przy zaangażowaniu tylko kapitału własnego, dlaczego inwestorzy decydują się na skorzystanie ze zleceń lewarowanych? Przede wszystkim nawet przy niewielkim wzroście ceny danego aktywa dzięki dźwigni finansowej można zarobić dużo więcej.
Ponadto zaangażowany w ramach dźwigni finansowej kapitał obcy, należący do brokera, jest tańszy niż wykorzystanie kapitału własnego. Daje on możliwość skorzystania z efektu osłony podatkowej, tj. możliwości obniżenia podatku dochodowego z uwagi na finansowanie działalności kapitałem obcym. Odsetki stanowią przy tym koszt uzyskania przychodu, co umożliwia zmniejszenie podstawy opodatkowania. Ponadto kapitał obcy może podnieść rentowność kapitału własnego.