Posiadacze kredytów we frankach szwajcarskich jeszcze długo mogą poczekać na wejście w życie przepisów, które pozwolą im przewalutować swoje zobowiązania po tzw. kursie sprawiedliwym lub nawet oddać zadłużone mieszkanie bankowi bez dalszych konsekwencji. Coraz więcej wskazuje na to, że ani rząd, ani prezydent nie będą spieszyć się z forsowaniem nowej ustawy.
Prezydent Andrzej Duda we wtorkowym #dziejesienazywo w Wirtualnej Polsce stwierdził, że co prawda w kampanii zapowiadał złożenie m.in. projektu ustawy o pomocy dla frankowiczów w pierwszym roku prezydentury, ale nie mówił o terminach jej realizacji.
- Nie było ani jednej mojej wypowiedzi o terminach realizacji - powiedział Andrzej Duda w #dziejesienazywo. Odnosząc się do swoich wypowiedzi z kampanii, zaznaczył jednocześnie, że "budżet nie jest z gumy".
Do wypowiedzi Andrzeja Dudy i wcześniejszych obietnic PiS odniósł się w #dziejesienazywo Marek Borowski, senator niezależny, były minister finansów. W jego ocenie po okresie obietnic przyszedł teraz czas "trzeźwienia", a stwierdzenie, że projekt przecież został złożony, to rodzaj "ponurego żartu albo kpiny".
Prezydent Andrzej Duda potwierdził to, o czym już przed tygodniem mówił już wicepremier Mateusz Morawiecki. W rozmowie z Bloombergiem przyznał on, że prezydent przygotował projekt ustawy, "bo ją obiecał, ale nie będzie jej forsował". Zasugerował też, że teraz to Ministerstwo Finansów powinno przygotować nowelizację ustawy frankowej, bo jej projekt w obecnym kształcie jest szkodliwy i dla banków, i dla złotego. Problem w tym, że resort finansów szybko odciął się od słów wicepremiera, zaznaczając, że żadnych prac nad ustawą nie prowadzi.
Chodzi o głośną sprawę pomocy dla około 700 tysięcy posiadaczy kredytów we frankach szwajcarskich. Umocnienie szwajcarskiej waluty w ostatnich kilku latach spowodowało, że zadłużenie kredytobiorców wzrosło często nawet o kilkadziesiąt procent, niejednokrotnie przekraczając wartość kupionego na kredyt mieszkania.
Ustawa frankowa doprowadzi do kryzysu bankowego?
Odciążyć miała ich prezydencka ustawa, zakładająca, że będą oni mogli przewalutować kredyty do złotego po tzw. kursie sprawiedliwym, a w niektórych przypadkach - nawet oddać zadłużone mieszkanie bankowi. Jak pokazaliśmy w money.pl, kurs sprawiedliwy wcale nie oznacza, że rata kredytu wyraźnie spadnie. Ale zmniejszy się za to saldo zobowiązania wyrażone w złotych.
Prezydencka propozycja spotkała się z ogromną krytyką ze strony przedstawicieli sektora bankowego. W ich szacunkach kosztów pojawiły się kwoty rzędu 40-50 miliardów złotych, które musiałyby zapłacić banki po wejściu w życie ustawy. Taka suma to mniej więcej trzykrotność rocznych zysków banków.
"Zakładając, że na przewalutowanie kredytu zdecydowaliby się konsumenci, których rata wzrosłaby maksymalnie o 10 proc., koszty dla sektora bankowego zwiększyłyby się do 49,0 mld zł. Rozważyliśmy również warianty alternatywne, w których na przewalutowanie zdecydują się tylko ci konsumenci, których raty ulegną wyraźnemu obniżeniu. Przewalutowanie tylko tych kredytów, dla których możliwe jest osiągnięcie raty niższej o 10 proc. generowałoby obciążenie dla sektora bankowego w wysokości 39,2 mld zł, raty niższej o 20 proc. - 28,6 mld zł, a raty niższej o 30 proc. - 15,4 mld zł" - napisali w swoim raporcie ekonomiści z banku Credit Agricole.
- Kluczowe pytanie pozostaje takie, czy ustawa i audytorzy pozwolą rozłożyć ten koszt na lata, czy też bank będzie musiał go pokryć jednorazowo. Jestem przekonany, że jeżeli w grę miałby wejść ten drugi wariant, to wówczas ustawa w ogóle nie wejdzie w życie. W przeciwnym przypadku prowadziłoby to wprost do kryzysu w sektorze bankowym w Polsce - powiedział w money.pl Tomasz Bursa, wiceprezes OPTI Capital TFI i specjalista od finansów sektora bankowego. Dodał, że polskie władze powinny mieć świadomość, że "sektor bankowy w kraju jest tak silny, jak jego najsłabsze ogniwa".
W podobnym tonie wypowiedzieli się niedawno również analitycy Haitong Banku, wydając rekomendację dla posiadaczy akcji Getin Noble Banku.
"Nowy rząd powinien uwzględnić potencjalny wpływ tych ustaw, w szczególności na sytuację finansową Getin Noble Banku. GNB jest jednym z banków najbardziej narażonych na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi w CHF, w szczególności jeśli banki będą musiały zwrócić klientom detalicznym zysk ze spreadu walutowego uzyskany na kredytach walutowych" - napisali analitycy Haitong Banku.
Ustawa zagrożona. Akcje banków ostro w górę
To, co martwi posiadaczy kredytów we frankach szwajcarskich, cieszy posiadaczy akcji banków notowanych na warszawskiej giełdzie. Wystarczyło ostatnich dziesięć dni, by indeks grupujący banku na GPW (WIG Banki) wzrósł o ponad 6 procent.
Wyraźne wzrosty widać zwłaszcza w przypadku kursów banków, które udzielały kredytów frankowy i byłyby narażone na zmiany w prawie zaproponowane przez Kancelarię Prezydenta. Akcje Banku Millennium w ciągu ostatnich dziesięciu dni wzrosły o 10 procent, mBank skoczył o 11 procent, a Getin Noble Bank o 20 procent.
Porównanie notowań wybranych banków na GPW od 15 lutego