Czym jest odprawa emerytalna?
Pojęcie odprawy emerytalnej zostało zdefiniowane jako dodatkowe wynagrodzenie, jakie wypłacane jest zatrudnionemu w momencie zakończenia pracy zawodowej i przejścia na świadczenie. Automatycznie taka odprawa należna jest tylko osobom, które uzyskały już wiek emerytalny i nabyły uprawnienia do emerytury.
Kiedy przysługuje odprawa emerytalna?
Czy każdemu świeżo upieczonemu emerytowi należy się odprawa? Kodeks pracy stanowi, że wypłacona zostanie ona temu pracownikowi, u którego z powodu przejścia na emeryturę ustał stosunek pracy. Nie ma przy tym znaczenia, jaki rodzaj umowy o pracę miałeś – czy była to umowa zawarta na czas nieokreślony czy określony i czy wykonywałeś obowiązki zawodowe na pół etatu, na cały etat i tak dalej.
Warunki otrzymania odprawy
Właściwie dla uzyskania odprawy emerytalnej warunek jest tylko jeden. Trzeba zakończyć aktywność zawodową i przejść na emeryturę. Co mówi na ten temat Kodeks pracy? Odprawa emerytalna lub rentowa zostały wskazane w Rozdziale III a art. 921. Pracownikowi, który spełnia warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna. Będzie ona należna bez względu na to, czy pracownik przechodzi na emeryturę wcześniejszą czy korzysta z prawa do emerytury powszechnej.
Wysokość odprawy emerytalnej
W Kodeksie pracy została poruszona również kwestia dotycząca tego, ile wynosi odprawa emerytalna. Wysokość odprawy pieniężnej dla pracownika przechodzącego na rentę czy emeryturę została określona na równi z wysokością jego jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Jednak pamiętaj, że pracodawca mógł ustalić w Układzie zbiorowym pracy lub w Regulaminie wynagradzania wyższą wysokość odprawy.
Niektóre grupy zawodowe są uprzywilejowane i przysługuje im większa wysokość odprawy emerytalnej. Nauczyciele są jedną z takich grup, a przy wyliczaniu jej wysokości będą brane pod uwagę przepisy zawarte w Karcie Nauczyciela. Nauczyciel otrzyma ją w wysokości:
- dwumiesięcznej pensji – jeśli ma staż pracy mniejszy niż 20 lat,
- trzymiesięcznej pensji – jeśli ma staż pracy większy niż 20 lat.
Także pracownicy samorządowi otrzymają wyższą odprawę emerytalną w wysokości:
- dwumiesięcznego wynagrodzenia – przy stażu pracy większym niż 10 lat,
- trzymiesięcznego wynagrodzenia – przy stażu pracy większym niż 15 lat,
- sześciomiesięcznego wynagrodzenia – przy stażu pracy większym niż 20 lat.
Odprawa emerytalna po 40 latach pracy w jednostkach samorządu terytorialnego to już nagroda jubileuszowa. Przysługuje ona pracownikom:
- urzędów państwowych,
- samorządów,
- służby cywilnej,
- sfery budżetowej,
- nauczycielom,
- górnikom,
- niektórym pracownikom uczelni publicznych.
Jak obliczyć wysokość odprawy emerytalnej?
Za ciekawostkę należy uznać fakt, że pracownik pracujący na kilku etatach jednocześnie, który przechodzi na emeryturę, otrzyma odprawę kilkukrotnie. Jak ją wyliczyć? Każdy pracodawca będzie kalkulował ją niezależnie względem siebie.
Kiedy pracodawca przystępuje do obliczania odprawy emerytalnej, może mieć wiele wątpliwości co do jej wysokości. Jak oszacować odprawę? Wyliczenia dokonujesz w taki sam sposób jak w przypadku ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. Jak mają się do siebie przy tym odprawa emerytalna a podatek? Jest ona zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Kiedy nie przysługuje odprawa emerytalna?
Jeśli pracownik otrzymał już odprawę emerytalną, nie może ponownie nabyć do niej prawa. Dlatego nawet emeryt, który po przejściu na świadczenie zostaje zatrudniony i pracuje kilka lat w danej firmie, a następnie rezygnuje z pracy, przechodząc już tylko na świadczenie emerytalne, nie będzie mógł ponownie dostać odprawy.
Zobacz, kiedy nie przysługuje odprawa emerytalna w innych przypadkach. Nie otrzymają jej osoby będące na świadczeniu emerytalnym ani te, które wykonywały dotychczas pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jak umowa-zlecenie i umowa o dzieło.