- W pierwszej fazie pandemii głównym wyzwaniem dla władz gospodarczych, w tym banków centralnych, było ograniczenie strat spowodowanych pandemią. Dziś głównym zadaniem jest niedopuszczenie, by podwyższona inflacja się utrwaliła, szczególnie w tych krajach, które już odrobiły straty pandemiczne. Polska wróciła na ścieżkę szybkiego wzrostu, a jednocześnie można zaobserwować podwyższoną inflację. Naszym głównym celem na dziś jest obniżenie w średnim okresie inflacji do poziomu celu inflacyjnego NBP - powiedział Glapiński zapytany o główne cele na ewentualną drugą kadencję.
Zapewnił też, że zapewnienie stabilności cen i powrót inflacji do poziomu celu średniookresowego jest i pozostanie jego głównym zadaniem, dopóki będzie pełnił funkcję prezesa banku centralnego.
Druga kadencja Glapińskiego
Jak zaznaczył, jest gotów dalej pełnić funkcję prezesa NBP, ale decyzja w tej sprawie należy do prezydenta Andrzeja Dudy i Sejmu. Zwrócił uwagę, że w obecnych burzliwych czasach ciągłość instytucjonalna jest bardzo ważna.
Glapiński pochwalił się też działaniami NBP, które, w jego opinii, wsparły polską gospodarkę w czasie pandemii. Mowa m.in. o obniżeniu stopy rezerwy obowiązkowej (z 3,5 proc. do 0,5 proc.), umożliwieniu bankom pozyskiwania płynności poprzez krótkoterminowe operacje repo, czy uruchomieniu bezwarunkowych zakupów obligacji emitowanych i gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym.
- Dzięki tym działaniom recesja pandemiczna w Polsce była stosunkowo płytka i krótkotrwała, a bezrobocie prawie nie wzrosło i nadal należy do najniższych w Unii Europejskiej - wskazał.
Dodał, że polski PKB jest już realnie o 3 proc. wyższy niż przed pandemią, a gospodarka rozwija się w tempie 5 proc. rocznie i wszystko wskazuje na to, że w najbliższych latach nadal będzie się prężnie rozwijać.
NBP wspiera gotówkę
Prezes NBP był też pytany o wspieranie przez NBP prawa do posługiwania się gotówką oraz o stosunek do cyfrowych walut banku centralnego (CBDC).
- Gotówka jest nadal powszechnie używana, zarówno w Polsce, jak i w wielu innych krajach. Obywatele nadal chcą posługiwać się tą formą pieniądza, co pokazuje, że eliminacja gotówki byłaby sprzeczna z oczekiwaniami społecznymi i interesem publicznym. Jednocześnie jesteśmy w pełni świadomi istotnej roli płatności bezgotówkowych we współczesnym świecie i wspieramy ich rozwój - mówił Glapiński.
Jego zdaniem system finansowy, a w szczególności bank centralny, nie może dyskryminować osób preferujących płatności gotówkowe.
- Ponadto nie należy zapominać o bardzo ważnej roli gotówki w sytuacjach kryzysowych, takich jak awarie systemów czy cyberataki. W takich sytuacjach gotówka umożliwia płynne regulowanie płatności, zapobiega panice rynkowej, wzmacnia zaufanie obywateli do państwa - wyjaśnił prezes NBP.
Odejście od węgla
Adam Glapiński był także pytany o rolę banków w dekarbonizacji gospodarki i czy NBP zamierza skłaniać polskie banki do odchodzenia od kredytowania działalności wysokoemisyjnej.
Zwrócił uwagę, że narzędzia polityki klimatycznej są w większości w rękach rządów, a nie władz monetarnych, a ważną rolę odgrywa również argument dotyczący mandatu demokratycznego - jeśli nie jest to wyraźnie uzasadnione czynnikami wpływającymi na stabilność cen lub stabilność finansową, promowanie polityki klimatycznej przez bank centralny może być postrzegane jako przekroczenie jego mandatu.
Wskazał, że według szacunków, bezpośrednia ekspozycja polskich banków na podmioty i sektory wysokoemisyjne nie przekracza 2 proc. aktywów sektora bankowego, zatem NBP nie planuje na tym etapie aktywnie wpływać na politykę kredytową banków.
Przyznał jednak, że Polska stoi przed wyzwaniami związanymi z transformacją energetyczną, która jest bezpośrednio powiązana z polityką klimatyczną.
- Bezsprzecznie zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski musi pozostać priorytetem polskich władz. W mojej ocenie, oprócz inwestycji w alternatywne źródła energii, będzie to wymagało rozwoju energetyki jądrowej. Dlatego priorytetem dla całego systemu finansowego powinno być wspieranie inicjatyw mających na celu ułatwienie finansowania budowy elektrowni jądrowych. NBP będzie wspierał te inicjatywy, oczywiście wykorzystując dostępne mu instrumenty. Rozwój potencjału energetycznego Polski pozwoli w długim okresie ograniczyć wzrost cen energii, co jest zgodne z celem utrzymania średniookresowej stabilności cen - podkreślił.
