W 2024 r. Iran zanotował rekordowe wydobycie ropy, a dane z pierwszej połowy 2025 r. wskazują na dalszy wzrost - donosi "Bloomberg". Sektor energetyczny tego kraju pozostaje kluczowym źródłem dochodów dla reżimu, nawet w obliczu międzynarodowych restrykcji.
Iran – kluczowy producent ropy naftowej
Iran jest jednym z najważniejszych producentów ropy na świecie. Jego zasoby szacuje się na 21.8 mld ton dobrej jakościowo ropy.
Mimo wieloletnich sankcji, Teheran utrzymuje wysoką produkcję, a w 2024 r. osiągnął rekordowe poziomy wydobycia. Teheran wydobywa więcej ropy, niż się powszechnie sądzi. Wzrost produkcji kondensatu i płynów gazu ziemnego pozwolił osiągnąć niemal 5,1 mln baryłek dziennie. To poziom nienotowany od 1978 r.
Dochody z eksportu energii w 2024 r. sięgnęły 78 mld dolarów, co stanowi 12-letni rekord. Dla porównania, w 2020 r. wpływy wyniosły 18 mld dolarów - wynika z danych firmy konsultacyjnej FGE Energy.
Jak podkreśla "Bloomberg" petrodolary ułatwią odbudowę po amerykańsko-izraelskich nalotach. Co istotne konflikt z Izraelem nie wpłynął znacząco na sektor naftowy Iranu, a uszkodzone instalacje szybko naprawiono.
Głównym odbiorcą irańskiej ropy są Chiny, które kupują nawet 90 proc. eksportowanego surowca. Współpraca z Pekinem pozwala Iranowi omijać część sankcji i utrzymywać stabilność dochodów, choć uzależnia kraj od chińskiego rynku i waluty.
Cieśnina Ormuz
Cieśnina Ormuz, przez którą przepływa ok. 20 proc. światowej ropy, pozostaje newralgicznym punktem dla globalnych dostaw. Groźby jej blokady przez Iran regularnie wpływają na ceny surowca, jednak eksperci podkreślają, że całkowite zamknięcie cieśniny byłoby niekorzystne także dla samego Teheranu.
Sankcje na irański przemysł naftowy obowiązują od 1979 r., lecz Waszyngton często priorytetowo traktował stabilność cen ropy. Przykładem jest zgoda na zakup irańskiej ropy przez amerykańskiego handlarza w 1991 r.
Bez wsparcia zagranicznego
Iran rozwinął produkcję kondensatu i płynów gazu ziemnego bez wsparcia zagranicznego. Kluczowe instalacje powstały dzięki Korpusowi Strażników Rewolucji Islamskiej i firmie Khatam-al Anbiya.
Konflikty na Bliskim Wschodzie, w tym ataki na irańskie instalacje, powodują wahania cen ropy i niepewność na rynkach. Mimo presji politycznej i gospodarczej, Iran utrzymuje pozycję ważnego gracza na rynku naftowym, a jego surowiec pozostaje istotny dla wielu gospodarek, zwłaszcza azjatyckich.