Lepsza jakość powietrza. Co dalej z opłatą klimatyczną?

Urząd Miasta Zakopane informuje, że w ostatnich latach jakość powietrza w mieście znacząco się poprawiła. Kluczowym wskaźnikiem jest poziom pyłu zawieszonego PM10. Od 2023 r. jego średnioroczne stężenie utrzymuje się na poziomie ok. 20 mikrogramów na metr sześcienny, podczas gdy w 2007 r. wynosiło 66 mikrogramów.

– W Zakopanem widoczny jest bardzo wyraźny spadek zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 – przekazał PAP Jan Schwenk, naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska. Jak dodał, poprawa jest efektem wieloletnich działań samorządu, obejmujących przede wszystkim wymianę nieekologicznych źródeł ogrzewania, a także kontrole i działania edukacyjne.

Miasto wskazuje, że ogromne znaczenie miał rozwój ogrzewania geotermalnego oraz rozbudowa sieci ciepłowniczej, które pozwoliły ograniczyć indywidualne paleniska na paliwa stałe.

Według danych samorządu w latach 2015–2024 w ramach programów dotacyjnych zlikwidowano ponad 800 nieekologicznych źródeł ogrzewania. Urząd podkreśla jednak, że rzeczywista liczba wymienionych kotłów jest wyższa, ponieważ część mieszkańców przeprowadziła modernizacje bez wsparcia gminy.

Efekty ekologiczne są wymierne. W latach 2018–2023 Zakopane ograniczyło emisję o 21,5 tys. ton CO2, 84 tony pyłów PM10 oraz niemal 34 tony pyłów PM2,5. Dane te dotyczą projektów realizowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, przy czym – jak zaznacza miasto – faktyczny efekt jest jeszcze większy.

Do działań poprawiających jakość powietrza należą m.in. Program ochrony powietrza w Gminie Miasto Zakopane, program "Czyste Powietrze", finansowany z budżetu miasta program wymiany źródeł ogrzewania, lokalny program osłonowy oraz zwolnienie z podatku od nieruchomości dla użytkowników ekologicznych systemów grzewczych.

Pomiary jakości powietrza prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska na stacji zlokalizowanej na Górnej Równi Krupowej.

Jakość powietrza ma w Zakopanem szczególne znaczenie także z powodów finansowych. Czystość powietrza jest jednym z warunków pobierania opłaty miejscowej lub klimatycznej od turystów. W tym roku Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że miasto nie miało prawa pobrać takiej opłaty od jednego ze skarżących z uwagi na złą jakość powietrza.

Samorząd podkreśla jednak, że obowiązująca uchwała z 2013 r. nakazuje pobieranie daniny, a ocena jakości powietrza dotyczy obszaru niemal całej Małopolski. W tym kontekście poprawa parametrów w samym Zakopanem jest dla miasta istotnym argumentem w sporze o legalność opłaty.

Źródło: PAP