Czym jest podatek progresywny?
Najprawdopodobniej już nie raz spotkałeś się z nazwą podatek progresywny. Co to jest? Podatek ten jest daniną, która jest naliczana według coraz wyższej składki, która rośnie w parze ze wzrostem podstawy opodatkowania. Niemal we wszystkich skalach podatkowych z rodzaju progresywnych efektywna stopa opodatkowania jest określana dla pewnych przedziałów wartości owej podstawy, które są podzielone na progi podatkowe.
Na czym polega podatek progresywny?
W przypadku podatku progresywnego spotykamy się z sytuacją, w której wysokość daniny rośnie szybciej niż proporcjonalnie w stosunku do wielkości podstawy opodatkowania. Dobrym przykładem tego podatku, który pozwoli go lepiej zrozumieć, jest podatek naliczany według skali podatkowej w przypadku opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.
Kto płaci podatek progresywny?
Każdy podatnik podatku dochodowego, który wykorzystuje lub ma narzuconą metodę opodatkowania według skali podatkowej, płaci podatek progresywny. Wraz ze wzrostem swojego dochodu rośnie wysokość odprowadzanej do urzędu skarbowego daniny. Podatnik osiągający wyższy dochód, czyli mający większą różnicę pomiędzy przychodem a kosztem jego uzyskania, będzie musiał odprowadzić dla fiskusa większą daninę.
Ile wynosi podatek progresywny?
Przy określaniu tego, ile wynosi dochodowy podatek progresywny płacony według dwustopniowej skali należy wziąć pod uwagę podstawę opodatkowania – różnicę pomiędzy przychodem a kosztem podatkowym, inaczej kosztem jego uzyskania. Uzyskany wynik należy porównać z progami podatkowymi, które obecnie wynoszą:
- 12 proc. podatku dochodowego dla dochodu poniżej 120 000 zł,
- 32 proc. podatku dochodowego dla dochodu powyżej granicy 120 000 zł.
Jeśli przy narastającym obliczaniu podstawy opodatkowania z kolejnych miesięcy w jednym roku okaże się, że dochód podatnika przekroczył granicę 120 000 zł, to nadwyżka zarobków nad wartością progu będzie podlegać opodatkowaniu na podstawie wyższej stawki daniny.
Jak obliczyć podatek progresywny? Najlepiej posłużyć się tutaj przykładem. Jeśli w kwietniu 2022 roku podatnik łącznie od początku roku miał już 130 tys. zł dochodu, to musi zapłacić 12 proc. podatku od kwoty 120 000 zł oraz 32 proc. od kwoty 10 000 zł – tyle wynosi nadwyżka. W kolejnych miesiącach 2022 roku będzie zaś odprowadzać do fiskusa kwotę podatku dochodowego według stawki 32 proc.
Warto jeszcze nadmienić, że przy ustalaniu podatku progresywnego w skali podatkowej nie można pominąć kwoty zmniejszającej daninę, a jej wysokość jest różna w zależności od wysokości podstawy opodatkowania.
Podatek progresywny czy liniowy?
W odróżnieniu od podatku progresywnego podatek liniowy ma tylko jedną stawkę właściwą dla dochodów o dowolnej wysokości. Taka sama jest wykorzystywana do zarobków wynoszących rocznie kilkadziesiąt tysięcy złotych co do dochodów w kwocie kilku milionów złotych. Bez względu na to, czy wybór podatnika pada na podatek liniowy czy progresywny, podstawą pozostaje w podatku dochodowym od osób fizycznych dochód.
Jeśli dochody podatnika są umiarkowane, a koszty, jakie ponosi przy działalności gospodarczej, również niemałe, warto zdecydować się na podatek progresywny, a liniowy wybrać wówczas, jeśli zarobki podatnika są bardzo wysokie i znacznie przekraczają próg 120 000 zł.