Czym jest podatek rolny?
Podatek rolny jest rodzajem daniny, jaka nakładana jest na gospodarstwa rolne działające od 1985 roku. Podstawą prawną tego podatku jest ustawa z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym. Opodatkowaniu nim podlegają użytki rolne, z wyłączeniem gruntów wykorzystywanych do prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Grunt zostanie uznany za użytek rolny i objęty opodatkowaniem z tytułu podatku rolnego, jeśli jest on wykorzystywany do działalności rolniczej, tj.:
- do uprawy materiału siewnego lub hodowlanego, materiału reprodukcyjnego lub szkółkarskiego, warzyw lub grzybów, owoców i sadownictwa,
- do hodowli zwierząt, w tym ptaków oraz owadów,
- do produkcji materiału zarodkowego zwierząt,
- do przemysłowej produkcji materiałów pochodzenia zwierzęcego,
- do działalności fermowej,
- do hodowli ryb.
By grunty zostały przy tym uznane za gospodarstwo rolne i objęte opodatkowaniem podatkiem rolnym, muszą zajmować powierzchnię co najmniej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowego. Na powierzchnię tę składają się wszystkie grunty rolne znajdujące się w posiadaniu jednego podatnika, a nie muszą one tworzyć jednego, spójnego obszaru.
Kto płaci podatek rolny?
Wiadomo już, że z tytułu posiadania gruntów rolnych nakładany jest na podatników podatek rolny. Kto płaci podatek rolny? Zgodnie z obowiązującym prawem obciążenie to dotyczy właścicieli gruntów i budynków, które składają się na gospodarstwo rolne.
Płatnikiem podatku rolnego będą osoby fizyczne lub prawne, które posiadają określone prawa do gruntu. W grupie tej znajdują się:
- właściciele gruntów rolnych – prawo własności do gruntów może być kupione, odziedziczone w spadku lub uzyskane w ramach darowizny,
- posiadacze gruntów, które są własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
- posiadacze samoistni gruntów, zarządzający nimi bez prawa własności,
- dzierżawiący grunty gospodarstw rolnych, które zostały w całości lub w części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych.
Kiedy podatek rolny, a kiedy od nieruchomości
Posiadanie nieruchomości z pozoru może powodować konieczność zapłaty podatku od nieruchomości, ale jak pokazaliśmy, może być to także podatek rolny. Kiedy się go płaci, a kiedy reguluje się podatek od nieruchomości?
Zasadniczo obowiązek zapłaty podatku rolnego dotyczy posiadaczy gruntów rolnych, a daniny od nieruchomości – właścicieli takich nieruchomości.
Kiedy powstaje i wygasa podatek rolny?
Obowiązek zapłaty podatku rolnego powstaje z pierwszym dniem miesiąca, który następuje po miesiącu powstania tytułu prawnego do gruntów lub po miesiącu, w którym nastąpiło objęcie gruntów w posiadanie. Natomiast wygasa on ostatniego dnia miesiąca, w którym przestaną istnieć okoliczności, które uzasadniały dotychczas taki obowiązek.
Kto nie płaci podatku rolnego?
Nie każdy właściciel gospodarstwa rolnego o łącznej powierzchni 1 ha w rzeczywistości będzie opłacać podatek rolny. Można skorzystać z istniejących zwolnień.
Zwolnienia i ulgi podatkowe
W ustawie o podatku rolnym wskazano, w jakich sytuacjach można zwolnić opłacania podatku rolnego. Prawo stanowi, że daniny tej nie płaci się z tytułu posiadania:
- użytków rolnych klasy V, VI i VI oraz gruntów zadrzewionych i zakrzewionych ustanowionych na użytkach rolnych,
- gruntów przeznaczonych na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha,
- gruntów pod wałami przeciwpowodziowymi i gruntów położonych w międzywałach,
- gruntów położonych na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Dodatkowo podatku rolnego nie płacą:
- uczelnie – zwolnienie dotyczy wyłącznie gruntów przekazanych w posiadanie podmiotów uczelnianych,
- publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie gruntów zajętych na działalność oświatową,
- instytuty badawcze oraz przedsiębiorcy o statusie centrum badawczo-rozwojowego uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych,
- prowadzący zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej.
Rada gminy ma możliwość w drodze uchwały wprowadzić na swoim terenie inne zwolnienia i ulgi przedmiotowe w zakresie podatku rolnego, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.
Stawki podatku rolnego
W przypadku podatku rolnego obowiązują dwie stawki:
- dla gruntów gospodarstwa rolnego będzie to równowartość pieniężna 2,5 q żyta – od 1 ha przeliczeniowego,
- dla pozostałych gruntów rolnych podlegających podatkowi rolnemu – równowartość pieniężna 5 q żyta – od 1 ha.
Stawki dla podatku rolnego są obliczane na bazie średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
Jak obliczyć podatek rolny
Jesteś zobowiązany do płacenia podatku rolnego? Jak go obliczyć? W 2022 roku stosuje się stawki do 146,15 zł za 1 ha przeliczeniowy gruntów gospodarstw rolnych i do 292,30 zł za 1 ha pozostałych gruntów. Dokładną kwotę podatku rolnego odnaleźć możesz w decyzji przesyłanej pocztą przez urząd gminy.
Po oszacowaniu wysokości należnego fiskusowi podatku rolnego powinieneś wpłacić go w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, tj. do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.