Świadectwo energetyczne – kto potrzebuje, jak wyrobić?

Świadectwo energetyczne budynku, nazywane również paszportem energetycznym, to dokument, który opisuje poziom zużycia energii w danym budynku. Zawiera zbiór danych i wskaźników energetycznych obiektu dotyczących jego zapotrzebowania na energię na cele:

• systemu centralnego ogrzewania,
• przygotowywania ciepłej wody użytkowej,
• wentylacji i klimatyzacji,
• oświetlenia (w przypadku budynków użyteczności publicznej).

Od wielu lat obowiązuje w Polsce świadectwo energetyczne. Czy jest obowiązkowe dla wszystkich? Na razie nie, ponieważ dotyczy obiektów wybudowanych po 2009 roku. Świadectwo energetyczne wymagane jest w sytuacji gdy budynek:

• zbywany jest na podstawie umowy sprzedaży lub umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
• będzie wynajmowany.

Warto podkreślić, że aktualnie nie ma możliwości zamieszkania w domu, który wybudowany został lub zmodernizowany po 2009 roku, jeśli nie ma on świadectwa energetycznego. 

Jednak wszystko zmienia nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. Wprowadza w życie obowiązek sporządzania świadectw energetycznych dla każdego budynku, również tego wybudowanego przed 2009 rokiem. Może być to dom jednorodzinny, ale i obiekt wielorodzinny. 

Zgodnie ze zmienionymi przepisami obowiązkowe będzie świadectwo charakterystyki energetycznej budynku dla:

• inwestorów indywidualnych budujących domy – kopia świadectwa będzie musiała być dołączona do zawiadomienia o ukończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie,
• budynków wybudowanych przed 2009 rokiem, jeśli budynek taki przejdzie modernizację.

Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami karą za brak wymaganego świadectwa energetycznego jest grzywna w wysokości do 10 tys. zł. 

W 2023 roku, kiedy świadectwo energetyczne budynku stanie się obowiązkowe dla zdecydowanej większości właścicieli, za jego brak będą nakładane kary. Dla osób sporządzających świadectwa charakterystyki energetycznej pojawi się rygor odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, jeśli będą mijały się z prawdą i rzeczywistym stanem rzeczy w przygotowywanych paszportach energetycznych.

Natomiast karą za brak świadectwa energetycznego mieszkania czy domu dla właścicieli takich nieruchomości przy sprzedaży czy wynajmie nieruchomości będzie grzywna, której górna granica jeszcze nie została podana we wspominanej ustawie. 

Dla wyrobienia świadectwa energetycznego budynku, np. przed jego sprzedażą, inwestor – właściciel będzie musiał zlecić fachowcom przygotowanie świadectwa energetycznego. Nie każda osoba, która zna się na szeroko pojmowanej energetyce, może wystawić takie świadectwo. Zgodnie z art. 17 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków osoba sporządzająca je powinna:

• mieć pełną zdolność do czynności prawnych,
• nie być skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe,
• ukończyć studia wyższe i mieć tytuł zawodowego inżyniera, inżyniera architekta, inżyniera architekta krajobrazu, inżyniera pożarnictwa, magistra inżyniera architekta, magistra inżyniera architekta krajobrazu, magistra inżyniera pożarnictwa albo magistra inżyniera.

Dopuszcza się także możliwość, by fachowiec przygotowujący świadectwo energetyczne dla budynku ukończył studia wyższe inne niż wymienione powyżej czy studia podyplomowe. W takim przypadku ich program musiał uwzględniać zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych, budownictwem energooszczędnym i odnawialnymi źródłami energii. 

Świadectwo sporządzi również osoba, która ma uprawnienia budowlane zgodne z art. 14 ust. 1 Prawa budowlanego obowiązującego w Polsce. Jest ważne przez 10 lat od chwili jego sporządzenia. 

Przygotowanie tego dokumentu nie jest bezpłatne. Ile kosztuje świadectwo energetyczne? Cena uzależniona jest od takich czynników jak:

• wielkość budynku i jego przeznaczenie,
• lokalizacja budynku,
• dostępność dokumentacji technicznej,
• zastosowane instalacje w budynku,
• konstrukcja przegród zewnętrznych i wewnętrznych,
• stopień skomplikowania bryły budynku.

Zasadniczo ceny oscylują w granicach około 400 zł dla przygotowania świadectwa energetycznego mieszkania, poprzez około 500-600 zł dla domów jednorodzinnych, po około 900-1000 zł dla budynków wielorodzinnych.