Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy przedłużającej na kolejne trzy lata obecne zasady liczenia "janosikowego" dla województw - wynika z komunikatu Centrum Informacyjnego Rządu. W tym czasie mają zostać przygotowane nowe, kompleksowe rozwiązania.
Chodzi o nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, przygotowanej przez ministra finansów. "Projekt zakłada przedłużenie na lata 2017-2019 obowiązywania dotychczasowych przepisów w zakresie systemu korekcyjno-wyrównawczego (służącego wyrównaniu różnic w dochodach poprzez system subwencji) dla samorządów województw" - napisano w komunikacie CIR.
Służby informacyjne rządu wyjaśniły, że przedłużenie działania obecnego systemu jest konieczne, ponieważ zasady ustalania wpłat województw do budżetu państwa i sposób ich podziału obowiązują jedynie do 31 grudnia 2016 r.
"Bez przedłużenia obecnych zasad samorządy województw nie otrzymają w 2017 r. i w kolejnych latach subwencji regionalnej pochodzącej z wpłat, bowiem nie będzie podstawy prawnej do ustalenia zarówno wpłat jak i subwencji. Pozbawiłoby to większość województw istotnej części dochodów" - napisano.
Zapewniono, że przedłużenie działania obecnego systemu nie spowoduje w 2017 r. zmniejszenia dochodów żadnego z samorządów województw, w porównaniu z dochodami wyliczonymi według przepisów obowiązujących w 2014 r.
Według rządu wprowadzenie nowych rozwiązań w systemie korekcyjno-wyrównawczym dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego (gmin, powiatów i województw) powinno być osadzone w docelowym systemie finansowo-gospodarczym. Pozwoli to w sposób właściwy określić nowe zasady i kryteria systemu korekcyjno-wyrównawczego, uwzględniając faktyczny (po reformach) potencjał dochodowy jednostek samorządu terytorialnego.
"Prace nad nowymi rozwiązaniami prowadzone będą we współpracy ze stroną samorządową, reprezentowaną przez przedstawicieli wszystkich organizacji samorządowych wchodzących w skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego" - poinformowano.
Rzecznik rządu Rafał Bochenek powiedział podczas konferencji prasowej po posiedzeniu rządu, że kwestia świadczeń między województwami musi być rozwiązana kompleksowo. Według niego nowy mechanizm powinien odzwierciedlać zasady zrównoważonego rozwoju.
- Ten mechanizm, który dotychczas funkcjonował, wdraża postanowienie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z poprzedniego roku dotyczące świadczenia wyrównawczego, korekcyjnego. Postanowiliśmy to wydłużyć. Na pewno do 2019 r. uda się przygotować nowe rozwiązania, które będą odpowiadały na zapotrzebowania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego i poszczególnych regionów naszego kraju - powiedział Bochenek.
Dodał, że obecne rozwiązania będą zmieniane, ale było zbyt mało czasu, aby te zmiany przygotować. - Staramy się oczywiście, aby wszelkie ustawy, które są wprowadzane odpowiadały na zapotrzebowanie społeczeństwa i również ta, która ma dotyczyć samorządów powinna opowiadać rzeczywistości, zapotrzebowaniom poszczególnych jednostek, m.in., powiatów, gmin, bo te rozwiązania, które teraz obowiązują dotyczą tylko województw - podkreślił.
Projekt przewiduje, że tak jak w 2016 r. w budżetach państwa na lata 2017-2019 zostanie utworzona rezerwa celowa, której środki będą zasilały budżety samorządów województw z przeznaczeniem na dofinansowanie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg wojewódzkich. W 2017 r. w rezerwie tej ma się znaleźć 225 mln zł. W projekcie znalazły się także zmiany porządkowe i doprecyzowujące.
Tzw. janosikowe to system subwencji, który polega na przekazywaniu przez bogatsze samorządy części dochodów na rzecz tych biedniejszych. Największym płatnikiem janosikowego jest woj. mazowieckie. Aby wywiązać się z ciążących na nim obowiązków, samorząd musiał w 2014 r. zaciągnąć pożyczkę z budżetu.
W marcu 2014 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy o janosikowym dot. województw są niezgodne z konstytucją, gdyż nie gwarantują województwu zachowania istotnej części dochodów na realizację własnych zadań. Przepisy zmieniono w sposób, który znacznie zmniejszył obciążenia finansowe Mazowsza. Niemniej pierwotnie zakładano, że regulacje te miały obowiązywać tylko do końca 2015 r.
