1236 kilometrów ma mieć płot, jaki powstanie na granicy z Ukrainą, Białorusią, Litwą i Rosją. W ten sposób rząd będzie walczył z rozprzestrzenianiem się afrykańskiego pomoru świń. Inwestycja pochłonie 235 mln zł i będzie finansowana z rezerwy na usuwanie skutków klęsk żywiołowych, w tym powodzi.
Ogrodzenie ma uratować tradycyjnego schabowego, Jeśli plan się nie powiedzie, przysmak Polaków może zniknąć ze stołów. Wszystko przez afrykański pomór świń (ASF), niegroźną dla ludzi, ale śmiertelną dla świń chorobę, poważnie zagrażającą polskiej branży mięsnej - o czym pisaliśmy w money.pl.
Zgodnie z projektem ustawy, który jest obecnie na etapie sejmowych konsultacji, płot składać ma się z siatki ocynkowanej o wysokości 200 cm, impregnowanych pali drewnianych, zlokalizowanych co 5 kilometrów bram i co 2 kilometry furtek.
Źródło: Ministerstwo Rolnictwa/Materiały prasowe
Początkowo Ministerstwo Rolnictwa szacowało, że koszt budowy ogrodzenia będzie dwa razy niższy, ale wzięło wtedy pod uwagę wielu dodatkowych kosztów. Teraz zakłada się, że tylko na nieprzewidziane zdarzenia potrzebne jest 30 mln zł, a na opłatę za dzierżawę gruntów aż 60 milionów złotych. Utrzymanie płotu będzie pochłaniać 15 mln zł rocznie.
Szukając dziury w płocie
Pomysł budowy zapory mającej zapobiec migracjom dzików pojawił się w lipcu ubiegłego roku, do dziś wzbudza jednak wiele kontrowersji. Dziki zaś mają taką naturę, że nic sobie z ogrodzeń nie robią.
- Jeżeli dzik ma jakąś przeszkodę, stara się ją pokonać. Szczególnie, jeśli po drugiej stronie jest atrakcyjne pożywienie – tłumaczy dr inż. Jacek Sagan, ekspert ze Stowarzyszenia Leśników i Właścicieli Lasów.
Ministerstwo Rolnictwa planuje stawianie ogrodzenia na terenach prywatnych (państwo będzie musiało wykupić ziemię), bagiennych oraz obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody, co grozi tym, że w wartym setki milionów złotych płocie wystąpią dziury.
Zapytaliśmy rzecznika prasowego ministerstwa, jak urzędnicy zamierzają przegrodzić rzeki, jeziora i obszary chronionego krajobrazu oraz czy będą gonić dziki, jeśli jednak granicę sforsują. Do momentu publikacji niniejszego tekstu nie otrzymaliśmy jednak odpowiedzi.
Pytanie o grodzenie rzek jest o tyle istotne, że dziki zarażone wirusem ASF gorączkują i wtedy wędrują w okolice cieków wodnych. Jeśli płotu tam nie będzie, jako świetnie pływające zwierzęta przedostaną się swobodnie na stronę Polską. A wtedy cała kosztowna inwestycja traci sens.
Szczepić, zamiast grodzić
- Ogrodzenie nic tu nie pomoże, a może jedynie zaszkodzić innym gatunkom w swobodnej migracji. Zwierzęta nie znają granic - przekonuje dr inż. Sagan. - Zamiast grodzeń, proponowałbym wydać te pieniądze na prace nad szczepionką przeciwko tej chorobie - dodaje.
Pierwsze przypadki ASF zarejestrowano w Polsce na początku 2014 r. Dziś ognisk w naszym kraju jest już ponad 100. Istnieje ryzyko, że rozprzestrzenianie się wirusa najpierw znacząco utrudni eksport wieprzowiny z naszego kraju, a potem całkowicie uniemożliwi jej produkcję.
Podobnego rozwiązania w latach 1880-1885 próbowali Australijczycy, którzy zbudowali najdłuższy na świecie, liczący 5614 km płot chroniący owce przed atakami psów dingo. Odniósł od jednak umiarkowany sukces, bowiem psy na przestrzeni lat nauczyły się obchodzić przeszkodę i robić w niej dziury.