Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny i kto się może o niego ubiegać?

Zasiłek pielęgnacyjny jest jednym ze świadczeń opiekuńczych określonych w Ustawie o świadczeniach rodzinnych. Przyznawany jest w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w niezdolnej do samodzielnej egzystencji. Pieniądze przyznawane w ramach zasiłku pielęgnacyjnego przeznaczone są na pokrycie kosztów leczenia, wizyt u specjalistów, rehabilitacji, zakupu leków, sprzętu lub po prostu wysokich kosztów utrzymania. To, ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny, ustala i weryfikuje Rada Ministrów. Może zwiększyć jej wysokość lub pozostawić na niezmienionym poziomie.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobom, które wymagają codziennej opieki, czyli: 

• dziecku z niepełnosprawnością,
• osobie z niepełnosprawnością w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osobie z niepełnosprawnością w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia,
• osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje: 

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego,
• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie,
• jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Warto pamiętać, że zasiłek przysługuje niezależnie od dochodów rodziny. Za przyznawanie i wypłaty świadczenia odpowiada administracja samorządowa. Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego co do zasady przyznaje się na czas nieokreślony. Wyjątek stanowi sytuacja, w której orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. Wówczas prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny w 2022 roku? Od 1 listopada 2019 roku jego kwota jest niezmienna i wynosi 215,84 zł miesięcznie. Wobec wysokich kosztów utrzymania oraz rosnącej inflacji jest więc bardzo niska, a w nowym roku nie uległa podwyższeniu. Jego kolejna weryfikacja i ewentualna podwyżka (lub niezmienianie kwoty) nastąpi dopiero w 2024 roku.

Zasiłek pielęgnacyjny to jednak niejedyne wsparcie, o które może ubiegać się osoba chora, niezdolna do samodzielnej egzystencji lub jej opiekun. Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą się starać o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego. Warunkiem tego jest jednak całkowita rezygnacja z pracy zarobkowej.

W ramach opieki nad sobą z niepełnosprawnością państwo oferuje m.in. zasiłek opiekuńczy, świadczenia pielęgnacyjne lub 500+ dla osób z niepełnosprawnością. Świadczenie pielęgnacyjne, w porównaniu z zasiłkiem pielęgnacyjnym, zastępuje pełną wypłatę opiekuna i wynosi obecnie 2119 zł miesięcznie. Osoba, którą uznano za całkowicie lub częściowo niezdolną do wykonywania pracy zarobkowej z powodu swojego stanu zdrowia, naruszenia sprawności organizmu i braku rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy.

Jak ubiegać się o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego? W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek stacjonarnie w urzędzie gminy lub miasta. Jeśli złożenie wniosku stacjonarnie jest utrudnione, istnieje możliwość złożenia wniosku w formie elektronicznej za pośrednictwem portalu Emp@tia. Do wniosku należy dołączyć wymagane dokumenty, np. potwierdzające wiek dziecka oraz jego stopień niepełnosprawności. Informacje na temat niezbędnych dokumentów można uzyskać, dzwoniąc do urzędu miasta lub gminy. 

Wniosek o przyznanie lub odrzucenie zasiłku pielęgnacyjnego rozpatrywany jest w ciągu 30 dni kalendarzowych. W niektórych przypadkach termin może się jednak wydłużyć. Od decyzji można się odwołać. Jeśli wniosek zostanie wypełniony nieprawidłowo, pracownicy urzędu wzywają pisemnie osobę ubiegającą się o świadczenie do poprawienia lub uzupełnienia wniosku w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Podmiot realizujący świadczenie informuje także w przypadku brakujących dokumentów. Wówczas wyznacza termin nie krótszy niż 14 dni i nie dłuższy niż 30 dni na uzupełnienie brakujących dokumentów. Niezastosowanie się od wezwania skutkuje pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia.

Zasiłek pielęgnacyjny, w porównaniu z wyższym od 2022 r. świadczeniem pielęgnacyjnym, ma z założenia pomóc w jedynie częściowym pokryciu wydatków związanych z opieką nad osobą niezdolną do samodzielnego funkcjonowania. Wciąż jednak jego wysokość jest zbyt niska, by dawać realne wsparcie.

Od 2019 roku wysokość świadczenia jest niezmienna. Ostatnia weryfikacja wysokości zasiłku pielęgnacyjnego miała miejsce w 2021 roku. Jego kwota weryfikowana jest co 3 lata z uwzględnieniem wyniku progu badań wsparcia dochodowego rodzin, który to przedstawia Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Oznacza to, że zmiana wysokości świadczenia może mieć miejsce w 2024 roku.