To jest podstawowa bolączka ponad 2 mln rodzin. Ogromna część naszego społeczeństwa czuje, że kredyt hipoteczny, który miał być kluczem do otwarcia nowych drzwi, staje się kulą u nogi. Aby to zwalczyć, na Radzie Ministrów zaproponowaliśmy nowe rozwiązania, które wcześniej sygnalizowałem. Zostaną skierowane do kilkudniowych konsultacji - dodał szef rządu.
- Za czasów naszych poprzedników WIBOR wynosił prawie 7 proc., przez dłuższy okres oscylował wokół 6 proc. Czy wtedy Platforma Obywatelska zrobiła cokolwiek dla kredytobiorców? Pytanie retoryczne. Nie zrobiono żadnego ruchu wobec kredytobiorców, żaden pakiet, jaki my dziś przedstawiamy, nie został zaproponowany - powiedział Morawiecki.
"Tarcza antyputinowska". Premier o walce z inflacją
- Walczymy z inflacją na bardzo wielu polach. Przede wszystkim chodzi nam o los zwykłych polskich rodzin. Obniżka VAT do zera na żywność, paliwa, gaz, energię elektryczną. Bardzo szeroka obniżka podatku dla wszystkich Polaków, by wynagrodzenie netto było wyższe, z 17 do 12 proc. Dopłaty do nawozów, by walczyć z inflacją za dwa, trzy, cztery kwartały, gdy dojdzie do zbiorów, co przełoży się na ceny żywności. W takich momentach warto zadać sobie pytanie, po co idzie się do polityki? - mówił Mateusz Morawiecki podczas konferencji prasowej po posiedzeniu rządu.
- Ta ustawa to wyciągnięcie ręki z pomocą do polskich rodzin. Tarczę antyputinowską rozszerzamy o pakiet wsparcia dla kredytobiorców - podkreślił premier.
Pakiet wsparcia dla kredytobiorców. Wakacje kredytowe
Wprowadzamy czteromiesięczne wakacje kredytowe w tym i w przyszłym roku. Łączna korzyść z tego tytułu to 3 mld zł. Udzielimy pomocy dla kredytobiorców w trudnej sytuacji finansowej i zapewnimy, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców zostanie zwiększony z 600 mln zł do 2 mld zł. To koszt do poniesienia przez sektor bankowy - dodał Morawiecki.
Rząd chce zastąpić wskaźnik WIBOR
- Wprowadzimy mechanizmy od 1 stycznia 2023 r., które pomogą obywatelom w spłacie kredytu poprzez niższą wartość referencyjną. Wskaźnik WIBOR zostanie obniżony do wypracowanej nowej stawki. Jeśli sektor bankowy tego nie wypracuje, to będzie to stawka Overnight Polonia. To są oszczędności roczne w wysokości około 1 mld zł dla Polaków i koszt, który poniosą banki - powiedział.
Podczas konferencji prasowej premier skrytykował banki za to, że podnoszenie stóp procentowych przyczynia się do zwiększania przez nie zysków.
- W ciągu najbliższych kilku dni zaproponuję nowe rozwiązania w zakresie oszczędności, które powinny być oferowane Polakom przez sektor finansowy. Spróbujemy przedstawić jak najlepsze warunki dla naszych obywateli - dodał Morawiecki. Chodzi o zwiększenie atrakcyjności depozytów i lokat oszczędnościowych, które dziś oferują oprocentowanie bliskie zeru.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Minister finansów: kilka stron przepisów, ale bardzo duże korzyści
- Te proponowane rozwiązania, które mają wspomóc osoby korzystające z kredytów hipotecznych na mieszkanie, zostały ujęte w jednej ustawie na kilku stronach - powiedziała Magdalena Rzeczkowska, nowa minister finansów.
Kilka stron przepisów, ale bardzo dużo korzyści. Nad tymi przepisami pracowaliśmy z Komisją Nadzoru Finansowego i Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, w tej chwili przekazujemy ten projekt do szerokich konsultacji. Chcemy też zadbać o stabilność sektora finansowego - dodała Rzeczkowska.
Szefowa resortu finansów wymieniła też trzy duże filary programu. - To są wakacje kredytowe, w tym roku możliwość uzyskania dla czterech rat. Nie spłacamy kapitału i odsetek, jedynym elementem płatności mogą być te związane z ubezpieczeniami kredytu. To istotne zmniejszenie obciążeń. W przypadku raty w wysokości 2,4 tys. zł, jeśli kredytobiorca skorzysta z ośmiu wakacji kredytowych, ta pomoc wyniesie ponad 19 tys. zł. O okres tych wakacji wydłuża się czas spłaty kredytu - wyjaśniła.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Rząd dosypie pieniędzy
Dodała, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców ma być zwiększony do ponad 2 mld zł. - To też uproszczenie możliwości skorzystania z funduszu poprzez złożenie elektronicznego wniosku o wsparcie. Co bardzo istotne, z tego funduszu można korzystać już dziś, jeśli ktoś spełnia warunki - zaznaczyła Rzeczkowska.
- Trzeci filar to zamiennik WIBOR-u. Przepisy określają, jak proces wyznaczenia zamiennika może wyglądać. Jeśli się nie da tego określić, to mamy rozwiązanie ustawowe, czyli wspomnianą stawkę Polonia. To również istotne zmniejszenie obciążeń dla rodzin spłacających swoje kredyty mieszkaniowe - powiedziała szefowa resortu finansów.
"Pusty pieniądz" na rynku. Czy to napędzi inflację?
Szef rządu został zapytany o to, czy zaproponowane dziś rozwiązania nie staną się impulsem inflacyjnym. Łączna wartość przedstawionego programu to 5 mld zł. Dziennikarz zapytał, czy nowy pakiet pomocowy nie dosypie na rynek więcej "pustego pieniądza", co przełoży się na kolejne wzrosty stóp procentowych i sprawi, że kredyty hipoteczne będą jeszcze droższe.
Jak podkreślił premier na konferencji prasowej, na koniec 2022 r. nominalnie polski PKB osiągnie poziom ok. 3 bln zł, a 5 mld pomocy dla kredytobiorców to jedna szósta punktu procentowego PKB.
Pieniądz, który trafia do portfeli Polaków nie jest dla nas "pustym pieniądzem". Czy mamy pomysł, jak zdjąć pusty pieniądz z rynku? To jest pieniądz, który zostawiamy w waszych kieszeniach, aby ulżyć w tych bardzo trudnych kwartałach, a może latach, które przed nami - odpowiedział premier Morawiecki.
- Tak, prawdą jest, że rekordowa historyczna obniżka podatków, zostawia więcej pieniędzy w portfelach. To nie są puste pieniądze. Polacy przeznaczają je na podstawowe potrzeby, gdy mają problem ze związaniem końca z końcem, albo na oszczędności, albo inwestycje. Gospodarka dziś potrzebuje inwestycji. Gospodarka potrzebuje inwestycji, które nie wymagałyby zaciągania długu. Te pieniądze są pieniędzmi, które przesuwamy od banków do obywateli - odpowiedział Morawiecki.
- Sektor bankowy zarabia bardzo dużo. Absolutnie rekordowe wyniki banków w pierwszym kwartale. Niech im się darzy, ale dla mnie najważniejszy jest los Polaków. Dlatego te pieniądze przesuwamy z banków do obywateli. Koniec końców, nie jest to wbrew interesowi banków, ale wbrew krótkowzrocznemu interesowi instytucji finansowych, ale nie wbrew długoterminowemu interesowi całej gospodarki, której banki są częścią - dodał.
- Nasza polityka stara się ograniczyć pole do działania inflacji, z drugiej osłonić tych, którzy najbardziej tego potrzebują, a z trzeciej doprowadzić do wzrostu inwestycji. Tak w pigułce można ująć nasza politykę gospodarczą - powiedział.
Wsparcie także dla frankowiczów? Jednoznaczna odpowiedź premiera
Szef rządu został zapytany także, czy z ogłoszonego programu wsparcia kredytobiorców mogą skorzystać także frankowicze.
- To jest wsparcie Polaków w spłacie kredytów hipotecznych w złotówkach. W przypadku kredytów we frankach szwajcarskich lub innych walutach, wiemy, że są tysiące spraw sądach i przypadków, które pozwalają ująć w inny sposób spłatę w walucie. To się wiąże z wyrokami na poziomie europejskim i krajowym. Miejmy na uwadze fakt, że dziś spłaty kredytów są trudniejsze, bo idą w górę stopy procentowe, które określa bank centralny, i wysokość rat w złotówkach. Spłaty kredytów walutowych odnoszą się do innych wskaźników referencyjnych, na przykład LIBOR-u, ale one nie podlegają zmianom, o których decyduje Narodowy Bank Polski - dodał.
Artykuł zaktualizowany