Sprawy spadkowe. Czego dotyczą i jak są przeprowadzane?

Sprawy spadkowe to wszystkie kwestie związane z dziedziczeniem ustawowym, testamentem, zachowkiem i wydziedziczeniem.

Spadek dziedziczy się na podstawie testamentu lub reguł ustawowego dziedziczenia
Źródło zdjęć: © ARKADIUSZ ZIOLEK
Marlena Kostyńska

Sprawy spadkowe – dziedziczenie

W przypadku śmierci osoby bliskiej można po niej odziedziczyć spadek. Dzieje się to na podstawie:

  • testamentu, który pozostawił spadkodawca
  • reguł ustawowego dziedziczenia, czyli zasad, które są określone w kodeksie cywilnym.

W obu tych przypadkach bierzemy pod uwagę regulacje kodeksu cywilnego. Procedura i wszystkie formalności określone są w kodeksie postępowania cywilnego.

Testament jest dokumentem, w którym spadkodawca przekazuje swój majątek dowolnej osobie lub osobom. Nie ma pod tym względem ograniczeń. Jeśli jednak w testamencie będą pominięte osoby najbliższe, to niezależnie od wszystkiego, mają prawo do otrzymania zachowku. Jeśli nie chcemy by osoby, które mogą dziedziczyć automatycznie otrzymały zachowek, można je wydziedziczyć. Taki akt musi być uzasadniony bardzo ważnymi powodami. Spadkobierca ma prawo zdecydować o odrzuceniu spadku. Musi wtedy złożyć stosowne oświadczenie przed sądem lub u notariusza.

Jeśli spadkodawca nie zostawił testamentu, to trzeba zastosować reguły dziedziczenia ustawowego. Regulują one krąg spadkobierców, którzy po śmierci spadkodawcy mogą odziedziczyć jego majątek, a także udziały, które przypadają każdemu spadkobiercy. Jeśli spadkodawca nie chce wykluczać nikogo ze swoich bliskich, nie musi sporządzać testamentu. Testament sporządza się po to by można było zmienić zasady dziedziczenia, które określa ustawa. Testament przyda się jeśli spadkodawca ma zamiar kogoś pomijać albo przekazać majątek osobie, która nie należy do rodziny.

Kolejność dziedziczenia

Gdy zmarły pozostawił potomstwo, wtedy dziedziczą: dzieci, lub wnuki i prawnuki (gdy nie dożyły), a także małżonek

Jeśli spadkodawca nie ma dzieci, jeden z rodziców nie żyje, dziedziczenie obejmuje:

  • małżonka,
  • żyjącego rodzica,
  • rodzeństwo.

Jeśli nie ma potomstwa, nie żyje małżonek, rodzice, rodzeństwo ani zstępni rodzeństwa, wtedy dziedziczenie obejmuje dziadków. Gdy oni nie dożyli, to dziedziczyć mogą wujowie, stryjowie albo ciotki. W sytuacji gdy nie ma żadnego z wymienionych dziedziczeniu podlegają pasierbowie. Gdy nie ma żadnej z wymienionych osób, które mogłyby przyjąć spadek, wtedy dziedziczenie obejmuje gmina lub Skarb Państwa. Trzeba wiedzieć, że zasady dziedziczenia są niezmienne. Nie ma w tym zakresie żadnych odstępstw.

Warto jednak wiedzieć, że w przypadku spraw spadkowych trzeba załatwić sporo dodatkowych spraw, które ze względu na to, że są bardzo złożone powinny być skonsultowane z prawnikiem

Chodzi np. o sytuację, gdy nie chcemy przyjąć spadku bo spadkodawca zostawił spore długi. Wtedy konieczne będzie przygotowywanie oświadczenia. Trzeba je przygotować najpóźniej w ciągu pół roku od tego, gdy dowiedzieliśmy się o śmierci spadkodawcy lub od chwili gdy dowiedzieliśmy się o tym, że wymieniono nas w testamencie, który jest pozostawiony przez zmarłego. Jeśli złożymy oświadczenie o tym, że odrzucamy spadek, to w takiej sytuacji traktowani jesteśmy tak, jakbyśmy w ogóle nie dożyli spadku. Spadek przechodzi wtedy na zstępnych.

Wybrane dla Ciebie
Bunt w NBP: zarząd kontra Glapiński. Prezes przerwał posiedzenie
Bunt w NBP: zarząd kontra Glapiński. Prezes przerwał posiedzenie
Rozpętał wojnę na cła, teraz gasi pożar. Trump ogłasza wielki pakiet pomocowy
Rozpętał wojnę na cła, teraz gasi pożar. Trump ogłasza wielki pakiet pomocowy
Ważny dokument. Ogranicza możliwość wycofania sił USA z Europy
Ważny dokument. Ogranicza możliwość wycofania sił USA z Europy
Rosyjskie drewno zalewa Polskę i UE mimo sankcji. Ujawnili skalę procederu
Rosyjskie drewno zalewa Polskę i UE mimo sankcji. Ujawnili skalę procederu
Andrzej Duda pochwalił się przelewem. Politycy już komentują
Andrzej Duda pochwalił się przelewem. Politycy już komentują
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 8.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 8.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 8.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 8.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 8.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 8.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 8.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 8.12.2025
"Musimy wprowadzić korektę opłat". Podwyższają stawki za śmieci o ok. 25 proc.
"Musimy wprowadzić korektę opłat". Podwyższają stawki za śmieci o ok. 25 proc.
Dobre wieści z Brukseli dla Polski ws. Mercosur
Dobre wieści z Brukseli dla Polski ws. Mercosur
Wymagania CPK budzą kontrowersje. Firmy już reagują
Wymagania CPK budzą kontrowersje. Firmy już reagują