W czasach nowożytnych, dialektykę pojmowano jako teorię bytu, ukazującą rozwój świata w postaci procesu ścierania się i jednoczenia przeciwieństw, głosili ją Giordano Bruno oraz klasycy filozofii niemieckiej, Schelling i Hegel. Dialektykę heglowską przejął i znacząco rozwinął Karol Marks, tworząc z niej teorię rozwoju rzeczywistości materialnej i społecznej oraz podstawę wszelkich projektów ich przekształcania. Według Hegla dialektyka była swoistym mechanizmem walki sprzecznych idei, będącym podstawowym motorem rozwoju świata i postępu historycznego, polegającym na ciągłym i samoistnym procesie ścierania się sprzecznych idei wg praw dialektyki. W znaczeniu marksistowskim dialektyka była mechanizmem ścierania się przeciwieństw naturalnie występujących w materii a ich opis w formie idei ma charakter wtórny. Posługując się tak rozumianą dialektyką można opisać charakter i istotę państwa na przestrzeni dziejów. Zatem państwo (jakby go nie definiować) jest formą i sposobem zorganizowania się społeczeństwa, które powstało na określonym etapie jego społecznego rozwoju i będzie istniało tak długo jak długo rozwój tego społeczeństwa będzie tego wymagał. Można więc przyjąć ,że nie jest instytucją wieczną i wtedy gdy funkcje które spełnia przestaną być potrzebne, przestanie być potrzebne także i tak rozumiane państwo. Pierwszą formą organizacyjną społeczeństw, była a także i jest do dziś struktura plemienna, która nie ma żadnych cech dialektycznie rozumianego państwa ale spełnia wszystkie potrzebne do życia plemiona funkcje organizatorskie. Taki stan trwał dziesiątki tysięcy lat od biblijnego Abrahama i Mojżesza a występuje także i dziś głównie wśród ludności gór Pamiru, Kaukazu, na pustyniach Afryki czy w puszczy Amazonii. Tam państwa nie ma bo nie jest potrzebne gdyż rozwój społeczny tych społeczeństw tego nie wymaga. Dopiero wtedy gdy poziom technicznego uzbrojenia procesów produkcji dóbr materialnych doprowadził do tego że część ludności była w stanie wypracować środki do życia dla wszystkich , pojawiła się potrzeba zorganizowania społeczeństwa po nowemu. Zgodnie dotychczas funkcjonujące plemię podzieliło się na niewolniczych robotników i „panów” którzy korzystali z owoców ich pracy, gdyż nie musieli już pracować. Wtedy właśnie zaistniały przesłanki zbudowania aparatu przemocy , który dla dobra wolnych panów, będzie trzymał twardo za mordę, całą rzeszę niewolników. Tak powstało pierwsze w historii społeczeństw państwo – państwo niewolnicze. W miarę zmian w procesie wytwarzania dóbr materialnych, zmieniał się także i charakter tego państwa. Po upadku niewolnictwa powstaje państwo feudalne, gdzie przywiązany do ziemi i traktowany jak inwentarz żywy chłop, musiał pracować na dobrobyt swoich nowych panów. Gdy rozwinął się przemysł, pańszczyźnianych chłopów zaczęli zastępować najemni robotnicy przemysłowi a ziemskich posiadaczy właściciele fabryk - tak właśnie powstało państwo kapitalistyczne, które swoją nazwę bierze od tego , że dwie główne grupy społeczne robotników fabrycznych i ich właścicieli dzieli bariera nie do przebycia – bariera kapitału. Zawsze jednak istota państwa pozostaje taka sama, skupić władzę dla siebie i wykorzystać ją do ekonomicznego panowania nad grupami podporządkowanymi. Jak by na to nie patrzeć ,zawsze państwo jest „dyktaturą władzy” w ręku nielicznych, wykorzystywaną do panowania nad resztą społeczeństwa. Teoretycznie istnieje możliwość zaistnienia takiej sytuacji gdy dobrze zorganizowane społeczeństwo, żyjące w zgodzie i harmonii, będzie wspólnie wytwarzało potrzebne do życia dobra materialne i sprawiedliwie dzieliło wspólny wysiłek i efekty swojej pracy. Czy praktycznie jest to możliwe pokaże historia - która jak dotychczas nigdy praw dialektyki nie lekceważyła. Gdy dziś przywódca światowego mocarstwa szuka odpowiedzi na pytanie , jaki model państwa zainstalować plemionom północnej Afryki , czy gór Pamiru, można doradzić tylko jedno, trzeba posłużyć się dialektyką – państwo powstanie samo ,takie które będzie odpowiedzią na stan świadomości społecznej tamtego społeczeństwa i poziomu rozwoju jego bazy materialnej. Może to okazać się szokujące ale na dziś jeśli chodzi o Afrykę, najbliższe prawdy były chyba poglądy Kadafiego ; dla społeczeństwa o strukturze plemiennej, jeżeli już musi być jakieś państwo, to może to być tylko dżamahirija – czyli socjalizm ludowy, z władzą centralną o charakterze dyktatury. Kapitalizm współczesny w euroatlantyckim wydaniu wybijcie sobie panowie z głowy.