Ile jest wart polski rynek produktów wegańskich?

Producenci żywności już od lat śledzą zmiany i starają się reagować na potrzeby konsumentów. Nie dziwi więc, że uwzględniają rosnącą grupę osób, którym leży na sercu nie tylko dobro zwierząt, ale także klimatu. Z raportu Roślinniejemy opublikowanego w 2019 roku wynika, że 3,2 mln Polaków nie je mięsa, a około 2,5 mln to weganie oraz wegetarianie. Badanie konsumenckie Mintel, które zostało przeprowadzone w 2017 roku, wykazało, że 11% wśród osób w wieku 16-24 11% identyfikowało się jako weganie, a 10% jako wegetarianie. W grupie wiekowej 25-34 było to odpowiednio 13% i 11%. 

Co to oznacza dla producentów? Za niecałe 10 lat 75% klientów robiących zakupy w sklepach spożywczych będą stanowić osoby wywodzące się z pokolenia Z oraz milenialsi. Ich decyzje zakupowe zależą nie tylko od ceny czy jakości produktu. Są w stanie często zapłacić więcej, by ich wybór odzwierciedlał wartości, które wyznają na co dzień. 

Z danych GUS wynika, że Polacy ograniczyli spożycie mięsa w 2019 r. o 2,24% w porównaniu do poprzedniego roku. Z kolei badanie przeprowadzone w 2020 roku przez Market Research World na zlecenie Upfield wskazało, że okres pandemii przyczynił się do zachęcenie 25,4% Polaków do ograniczenia spożycia mięsa. O 2% mniej mięsa wyląduje do 2031 r. na talerzach Europejczyków (zgodnie z szacunkami Komisji Europejskiej). Te dane to ważny sygnał dla branży mięsnej, która może być przykładem na to, że ma rozwiązania dla każdej ze stron — zarówno mięsożerców, jaroszy, jak i fleksitarian (osoby spożywające mięso sporadycznie).

Do 2029 r. rynek wegańskiego mięsa może być wart nawet 140 mld dolarów. Obecnie jest to 14 mld dolarów. Tak ogromny wzrost jest możliwy według analityków Barclays — przewidywane 140 mld dolarów zajęłoby 10% światowego przemysłu mięsnego. 

Zgodnie z najnowszymi danymi rynek produktów roślinnych w Polsce wart jest ponad 600 mln złotych. Według firmy Nielsen w 2020 roku było to około 441 mln złotych. Nawet wyciągając ostrożne szacunki co do podanych liczb, widzimy, jak dynamicznie rozrasta się polski rynek.

Nie brakuje firm, które tak jak Tarczyński czy Sokołów wypuszczają roślinne zamienniki mięsa (wegańskie kabanosy czy mielone). OSM Łowicz stworzyła serię "Bez deka mleka", w której znajdują się serki kanapkowe, wegańskie plastry sera czy słodkie desery. Do rywalizacji o konsumentów spożywających napoje roślinne dołączyła Inka. Jednak powstaje także wiele przedsiębiorstw, które za cel stawiają sobie wytwarzanie jedynie produktów wolnych od cierpienia zwierząt. Przykładem jest Dobra Kaloria, czyli firma rodziny Kubarów, oferująca m.in. wegańskie mielone, gyros czy zdrowe przekąski, która w ciągu 5 lat potroiła swoje przychody. 

Choć nie mamy jeszcze w Polsce debiutu giełdowego wegańskiej firmy z branży spożywczej, to najprawdopodobniej jest to tylko kwestia czasu. Powstał już pierwszy globalny indeks wegańskich spółek VegTech Index, który zrzesza 21 z nich. W pierwszej trójce spółek posiadających największy procent wartości aktywów jest firma Beyond Meat, która stworzyła kultową alternatywę dla mięsa. Celem spółek jest zachęcenie innych do bycia częścią zielonych zmian i odejścia od wytwarzania produktów odzwierzęcych. Indeks od początku 2021 r. zdążył wystrzelić w górę i z bazowych 1000 punktów, szybko osiągnął 1312 do końca lutego (wzrost o 32,2%). 

Produkty wegańskie to nie tylko artykuły spożywcze. W koszykach Polek i Polaków coraz chętniej lądują także kosmetyki czy ubrania spod szyldu vegan. Spora część społeczeństwa przykłada ogromną wagę do tego, z jakich produktów korzysta. Czy podczas ich produkcji zostały wykorzystane surowce pochodzenia zwierzęcego? Jeśli tak, odłożą oni produkt z powrotem na półkę, a chętnie sięgną po ten, który jest oznaczony jako przyjazny weganom. Ważne jest zrozumienie, że konsumenci są bardziej świadomi i będą szukać tak długo, aż znajdą produkt spełniający ich oczekiwania.