Na dziecko 500+, a na seniora 7 zł. Prof. Czapiński: Tylko nowe dzieci mogą uratować emerytów

Co piąty Polak to senior. Nasz kraj się starzeje, a będzie tylko gorzej. Już za 10 lat ponad połowę dorosłych będą stanowiły osoby 65+, a mniej niż co szósty będzie w wieku 80+.

Społeczeństwo starzeje się w zatrważającym tempie. Polityka senioralna potrzebuje finansowego zastrzyku
Źródło zdjęć: © East News
Paweł Orlikowski

Konwencja Prawa i Sprawiedliwości przyniosła kolejne obietnice. Rządzący skupili się na rodzinach i młodych ludziach. Likwidacja PIT dla osób do 26. roku życia, obniżenie podatków dla klasy średniej, zwiększenie kosztów uzyskania przychodu czy wreszcie 500 zł na każde dziecko. Nieco mniej obiecano najstarszym. W zasadzie jedynie 1100 zł "trzynastej" emerytury rocznie. Plus pewna ulga po obniżeniu podatków. I choć zachęcanie Polaków do posiadania większej liczby dzieci wydaje się kierunkiem słusznym, to seniorzy pozostają gigantyczną i zaniedbaną grupą społeczną.

Rząd w 2019 r. na cele programu Senior+ wydał 62,5 mln zł z 80 mln zł, które na program były przeznaczone. - Prawie 250 nowych domów i klubów dla seniorów może powstać dzięki dofinansowaniu - poinformowała minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska.

Zatem senior będzie miał gdzie iść pograć w karty czy bingo, ale zabraknie dla niego rehabilitanta, opiekuna i lekarza.

- Nie deprecjonowałbym polityki zmierzającej do aktywizacji seniorów. Skoro jest tanio, to niech te domy i kluby powstają. Jednak seniorzy mają inny problem, to brak odpowiedniej opieki medycznej – mówi w rozmowie z money.pl psycholog społeczny prof. Janusz Czapiński.

Jak dodaje, seniorom w Polsce najbardziej doskwiera samotność i słabe zdrowie.

Zobacz też: Trzynasta emerytura albo dodatki dla seniorów?

Rząd zapomina o seniorach i myśli tylko o dzieciach? – Moim zdaniem to nie jest zapominanie, tylko cyniczny rachunek ekonomiczny. 500+ to inwestycja w tych, którzy w przyszłości będą płacić ZUS i inne podatki. Inwestowanie w seniorów – z punktu widzenia ekonomicznego – to wyrzucanie pieniędzy w błoto – mówi w rozmowie z money.pl prof. Janusz Czapiński.

W Polsce jest 8 mln 216 tys. seniorów, tj. kobiet powyżej 60. oraz mężczyzn powyżej 65. roku życia. Bo tak liczy się seniorów przy obecnej ustawie emerytalnej.

Osoby te wpisywane są w rubrykę "ludność poprodukcyjna" i stanowią 21,4 proc. ogółu ludności Polski. To właśnie oni mają być beneficjentami programu Senior+. W tym roku dostali od rządu 7,60 zł na głowę. Pieniądze miały "aktywizować ich w życiu społecznym".

- Te kluby bardziej lub mniej mogą się do tego przyczynić i jestem zwolennikiem ich otwierania. Problemem jest to, że potrzebujemy geriatrów natychmiast - podkreśla prof. Janusz Czapiński.

Jak dodaje, zawsze w tle czają się pieniądze. – Tak, jak w przypadku anestezjologów, geriatrzy potrzebują dopieszczenia finansowego. Trzeba dofinansować ich tak, by chcieli te specjalizacje robić – twierdzi prof. Czapiński.

Potrzeba opiekunów

Program aktywizacji społecznej seniorów jest szczytny, ale aktywizuje w pełni sprawnych emerytów. A co z tymi, którzy z domu o własnych siłach nie wychodzą? Zdaniem Tomasza Piłata, dyrektora Akademii Opiekunów, Polska powinna pójść śladem zachodnich sąsiadów.

- Niemcy ten problem zaczęli przerabiać w latach 90. Wprowadzono tam składkę, którą można nazwać ubezpieczeniem na wypadek opieki. To pomniejsza pensję, ale w przyszłości gwarantuje finansowanie opiekuna - mówi w rozmowie z money.pl Tomasz Piłat.

Taka składka oczywiście zwiększy już i tak wysokie koszty pracy, które widać gdy porównujemy pensję brutto z wypłatą "na rękę". Rozwiązanie ma jednak swoje uzasadnienie. - Zawsze dodatkowe obciążenie składkowe powoduje, że mamy mniej na konsumpcję. To pewien rodzaj umowy społecznej. Wpłacam teraz, bo mogę, ale za chwilę będę tego odbiorcą, bo będę musiał - mówi Tomasz Piłat z Akademii Opiekunów.

Jak dodaje, obecnie w Polsce mało kogo stać na opłacenie opiekuna z własnej kieszeni. Mamy do czynienia z opiekunami rodzinnymi, czyli schorowanym seniorem opiekuje się zwykle jego córka lub syn.

- Taki opiekun znika z rynku pracy. Co więcej, te dwie osoby zamykają się w domu, bo to nie jest tak, że dziecko aktywizuje schorowanego rodzica, tylko odwrotnie – schorowany rodzić zatrzymuje w domu dziecko, które się nim opiekuje. Niestety w Polsce opiekunów osób starszych się w ogóle nie wspiera - podkreśla Tomasz Piłat.

Wyjściem byłoby dofinansowanie kursów dla opiekunów zawodowych lub opiekunów rodzinnych.

Demograficzna katastrofa

Dane Głównego Urzędu Statystycznego są nieubłagane – Polska starzeje się w zatrważającym tempie. A tego tempa nie da się zatrzymać.

Co więc robić? Aktywizować, ale zawodowo oraz wydłużyć wiek emerytalny – twierdzi w rozmowie z money.pl Robert Gwiazdowski, ekonomista i prawnik oraz przewodniczący Rady Nadzorczej Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej.

- Musimy wykorzystać potencjał seniorów. Wydłużyła się długość życia. Nie może być tak, że pracę zaczynamy później, bo wydłużyła się ścieżka edukacji, a na emeryturę idziemy wcześniej - podkreśla Gwiazdowski. Jak dodaje, problemem jest też zbyt wolny wzrost liczby urodzeń.

- Prof. Czapiński od lat robi diagnozę społeczną. Wynika z niej, że młodzi ludzie mają mniej dzieci niż by chcieli. Jak podkreślają, bierze się to z powodów finansowych. Problemem jest opodatkowanie pracy i to powoduje katastrofę demograficzną - twierdzi Robert Gwiazdowski.

Trzeba stawiać bardziej na rozwój polityki prorozrodczej niż polityki prosenioralnej? - Nie ma innego sposobu. Tylko nowe dzieci w Polsce mogą uratować emerytów - konkluduje rozmowę z money.pl prof. Janusz Czapiński.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 05.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 05.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 05.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 05.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 05.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 05.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 05.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 05.12.2025
Sala za 300 mln dolarów na 1000 osób. Trump zatrudnił nowego architekta
Sala za 300 mln dolarów na 1000 osób. Trump zatrudnił nowego architekta
Na Wyspach chcą przekazać miliardy Ukrainie z zamrożonych rosyjskich aktywów
Na Wyspach chcą przekazać miliardy Ukrainie z zamrożonych rosyjskich aktywów
170 tys. zł odprawy i urlop. Sejm przyjął ustawę
170 tys. zł odprawy i urlop. Sejm przyjął ustawę
Wiceprezydent USA ostrzega UE przed nałożeniem kary na platformę X
Wiceprezydent USA ostrzega UE przed nałożeniem kary na platformę X
Firmowe samochody tylko na prąd? Oto plan UE
Firmowe samochody tylko na prąd? Oto plan UE
Biorą kredyty na wyższe kwoty niż Polacy. "To zaskakujące"
Biorą kredyty na wyższe kwoty niż Polacy. "To zaskakujące"
Budowa bez pozwolenia. Sejm poparł poprawki Senatu
Budowa bez pozwolenia. Sejm poparł poprawki Senatu
Więzienie za rażące przekroczenie limitu prędkości. Ustawa trafi do prezydenta
Więzienie za rażące przekroczenie limitu prędkości. Ustawa trafi do prezydenta