Numer VAT UE. Kto musi go mieć i jak sprawdzić?

Po wstąpieniu do Unii Europejskiej, polskie rynki otworzyły się na zagranicznych kontrahentów. Tak samo zresztą polskie przedsiębiorstwa zaczęły chętnie wykonywać usługi i sprzedawać swoje towary do osób prywatnych i przedsiębiorstw zagranicznych. W związku z tym pojawił się problem natury podatkowej, który rozwiązuje numer VAT UE.

Kwestie związane z numerem VAT UE reguluje ustawa o VAT
Źródło zdjęć: © WP.PL
Marlena Kostyńska

Kto jest zobowiązany do posiadania numeru VAT UE?

Rejestracja jako podatnik VAT UE zapisana została szczegółowo w ustawie o VAT. Zgodnie z nią czynni płatnicy VAT mają obowiązek zarejestrować się do VAT UE jeszcze przed dniem dokonania przez siebie pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub usług albo nabycia towarów lub usług. W tym celu wypełnić muszą formularz VAT-R i wysłać lub zanieść go do właściwego ze względu na adres prowadzenia działalności urzędu skarbowego.

Rejestracja jest konieczna także w przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz osób prawnych, którzy nie są podatnikami, jeżeli wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub usług przekroczyła kwotę 50 000 złotych. W innej sytuacji osoba, która nie jest czynnym podatnikiem VAT, takiej rejestracji może, ale wcale nie musi dokonywać. Taka sytuacja dotyczyć na przykład może rolników ryczałtowych lub podatników podmiotowo zwolnionych z VAT.

Poszerzenie katalogu numerów VAT UE

W 2010 roku dokonano poszerzenia katalogu osób, którzy muszą mieć nadany numer VAT UE o osoby, które nabywają usługi w kraju, w którym nabywca tych usług ma swoją stałą siedzibę, wykonuje działalność lub zamieszkuje. Inną grupę stanowią osoby, które świadczą usługi dla osób, które są podatnikami VAT UE lub są zdefiniowane jako podatnicy VAT UE albo wykonywane przez nich usługi są inne niż zwolnione od podatku od wartości dodanej lub opodatkowania stawką 0 procent.

W tych przypadkach zgłoszenia rejestracyjnego także dokonuje się na druku VAT-R i to jeszcze przed pierwszą czynnością nabycia lub sprzedaży towaru lub usługi w ramach wewnątrzwspólnotowego handlu lub świadczenia usług.

Co zmienia numer VAT UE?

Numer VAT UE zasadniczo nie różni się od standardowego numeru NIP. Jedyną różniącą jest w tym przypadku dodanie prefiksu, który określa dane państwo, na przykład PL w przypadku Polski. Numer NIP UE z tym przedrostkiem podatnik musi podawać, jeżeli sprzedawcą jest osoba z Unii Europejskiej, ale także, gdy pochodzi spoza niej.

Jak sprawdzić numer VAT UE?

Istnieje możliwość sprawdzenia nie tylko polskich podatników VAT, ale także firmy zagranicznej. W tym celu należy skorzystać z dostępnej w sieci wyszukiwarki VIES.

VIES to międzynarodowy system wymiany informacji o VAT. Jest to wyszukiwarka Komisji Europejskiej. Możliwe są dwa rodzaje odpowiedzi: numer aktywny, czy VAT UE istnieje oraz numer nieaktywny – numer VAT UE nie istnieje. Dzięki temu można sprawdzić wiarygodność kontrahenta. Wiesz więc na pewno, czy dana firma jest zarejestrowana.

Warto jednak wiedzieć, że odpowiedź numer nieaktywny może także oznaczać, że numer VAT nie został aktywowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych albo dana rejestracja się przeciąga, co także jest możliwe w zależności od danego kraju i jego przepisów wewnętrznych.

Wybrane dla Ciebie
Bunt w NBP: zarząd kontra Glapiński. Prezes przerwał posiedzenie
Bunt w NBP: zarząd kontra Glapiński. Prezes przerwał posiedzenie
Rozpętał wojnę na cła, teraz gasi pożar. Trump ogłasza wielki pakiet pomocowy
Rozpętał wojnę na cła, teraz gasi pożar. Trump ogłasza wielki pakiet pomocowy
Ważny dokument. Ogranicza możliwość wycofania sił USA z Europy
Ważny dokument. Ogranicza możliwość wycofania sił USA z Europy
Rosyjskie drewno zalewa Polskę i UE mimo sankcji. Ujawnili skalę procederu
Rosyjskie drewno zalewa Polskę i UE mimo sankcji. Ujawnili skalę procederu
Andrzej Duda pochwalił się przelewem. Politycy już komentują
Andrzej Duda pochwalił się przelewem. Politycy już komentują
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 8.12.2025
Ile kosztuje euro? Kurs euro do złotego PLN/EUR 8.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 8.12.2025
Ile kosztuje frank szwajcarski? Kurs franka do złotego PLN/CHF 8.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 8.12.2025
Ile kosztuje funt? Kurs funta do złotego PLN/GBP 8.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 8.12.2025
Ile kosztuje dolar? Kurs dolara do złotego PLN/USD 8.12.2025
"Musimy wprowadzić korektę opłat". Podwyższają stawki za śmieci o ok. 25 proc.
"Musimy wprowadzić korektę opłat". Podwyższają stawki za śmieci o ok. 25 proc.
Dobre wieści z Brukseli dla Polski ws. Mercosur
Dobre wieści z Brukseli dla Polski ws. Mercosur
Wymagania CPK budzą kontrowersje. Firmy już reagują
Wymagania CPK budzą kontrowersje. Firmy już reagują