Jeżeli nie prowadzisz działalności gospodarczej, a chcesz zatrudnić kogoś, by opiekował się twoim dzieckiem, możesz zastosować umowę uaktywniającą.
Co to jest umowa uaktywniająca?
Umową uaktywniającą jest umowa o świadczenie usług, która jest podobna do umowy zlecenia. Jej podstawowym celem jest zlecenie niani opieki nad dzieckiem. Trzeba w tej umowie wyraźnie określić, nad jakimi dziećmi ma być sprawowana opieka. Co istotne, niania nie może prowadzić działalności gospodarczej. Nie ma też problemu, żeby niania była spokrewniona z rodzicami. Można więc bez obaw podpisać ją np. z rodzicami lub rodzeństwem (jeśli jest pełnoletnie).
Żeby podpisać umowę uaktywniającą, rodzic dziecka nie musi prowadzić działalności gospodarczej. Zgodnie z prawem może być pracodawcą dla niani. Niania może opiekować się dzieckiem, które ukończyło 20. tydzień życia i ma nie więcej niż 3 lata.
Jak sporządzić umowę uaktywniającą?
Jak w każdej umowie, także i w tym przypadku należy określić dokładnie dane stron umowy. Ważne, by wpisać liczbę i dane dzieci, a także obowiązki, które ma niania. Bez wątpienia istotny będzie też punkt dotyczący wysokości pensji i sposoby jej wypłacania.
Z zasady przyjmuje się, że umowa taka może zostać wypowiedziana w każdym czasie. Trzeba jednak wiedzieć, że tak jak w każdej umowie zlecenie, zleceniobiorca ponosi odpowiedzialność za zlecenie. Jeśli więc umowa zostanie zerwana bez istotnego powodu, to zleceniobiorca może odpowiadać za szkody, które ponieśli zleceniodawcy.
Umowa uaktywniająca a umowa zlecenie
Dlaczego wiec nie podpisać z nianią zwykłej umowy zlecenie? Rozróżnienie jest proste. Specyfika umowy uaktywniającej zakłada, że składki ZUS do wysokości należnej w przypadku najniższej pensji za nianię opłaca ZUS. W przypadku takiej umowy nie trzeba też płacić składek na Fundusz Pracy ani Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Jeśli niania będzie chciała, może złożyć wniosek o przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Wtedy składki te są opłacane z własnych środków. Nie ma wtedy znaczenia, czy wynagrodzenie jest wyższe, czy niższe od minimalnego. Jeśli niania będzie zarabiać więcej niż najniższa krajowa, to różnicę składek ponad to, co płaci ZUS, będą musieli zapłacić rodzice dziecka, którym opiekuje się niania.
Kto może skorzystać z umowy uaktywniającej?
Umowę uaktywniającą z nianią mogą podpisać rodzice, jeśli oboje pracują, lub samotny rodzic. ZUS opłaci składki za nianię, jeśli ta zostanie zgłoszona przez rodziców do ubezpieczenia, rodzice dziecka są zatrudnieni na umowie o pracę lub zlecenie albo prowadzą działalność gospodarczą, a dziecko nie uczęszcza do żłobka.
Rodzice muszą zgłosić nianię do ubezpieczenia w ciągu 7 dni od dnia, gdy zaczyna opiekę nad dzieckiem.