Agencja ISBnews jest patronem medialnym Konferencji IDM, która odbędzie się 7-10 marca w Bukowinie Tatrzańskiej.
"Organizowana po raz 19. konferencja to najważniejsze wydarzenie rynku kapitałowego. W Bukowinie, spotka się blisko 300 specjalistów - praktyków rynkowych oraz przedstawicieli nadzoru. Swój udział potwierdził m.in. Jacek Jastrzębski - przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego. Tematem przewodnim będzie przyszłość - rynek kapitałowy wobec wyzwań innowacyjnej gospodarki" - powiedział Markiewicz w rozmowie z ISBnews.
Prezes podkreślił, że rynek kapitałowy nie funkcjonuje dla siebie, ale ma służyć całej gospodarce, m.in. do finansowania najbardziej dynamicznych i innowacyjnych firm - co jest kluczowe dla zwiększenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych.
"Rynek kapitałowy jest głównie po to, by zwiększać innowacyjność polskiej gospodarki, budować gałęzie przemysłu, które oferują wysokiej jakości i lepiej płatne miejsca pracy. Jeśli chcemy mieć prężnie funkcjonującą gospodarkę, konkurującą z zachodem, z rozwijającymi się firmami, to musimy postawić na rozwój rynku kapitałowego. Rynek kapitałowy to paliwo dla gospodarki" - dodał.
Jego zdaniem, polska gospodarka powinna budować gałęzie, które oferują wyższej jakości miejsca pracy w przemysłach bardziej produkcyjnych, technologicznych i innowacyjnych. Do tego jednak konieczne jest większe finansowanie poprzez rynek kapitałowy.
"Innowacje są finansowane w większym stopniu przez rynki kapitałowe niż przez system bankowy. Rynki kapitałowe wspierają przede wszystkim małe i średnie innowacyjne przedsiębiorstwa, dostarczając im kapitał na badania i rozwój. Dzięki temu firmy te zdobywają zdolność do międzynarodowej ekspansji, możliwe stają się przejęcia, które znacząco wzmacniają przedsiębiorstwa. Dlatego jeżeli chcemy mieć gospodarkę z liczącymi się firmami, to rynek kapitałowy powinien odgrywać znaczącą rolę w jej finansowaniu" - wskazał prezes.
Markiewicz podkreślił, że rynek kapitałowy dostarcza kapitał także na przejęcia, a jako przykład wskazał Asseco Poland i prezesa Adama Górala, który wielokrotnie na konferencjach IDM podkreślał, że to właśnie dzięki rynkowi kapitałowemu zwiększył skalę działalności firmy.
"Większa skala całego biznesu to większa zdolność do inwestycji w badania i innowacje, a tym samym większa możliwość do konkurowania na rynkach zagranicznych. Jeżeli uznamy, że rynek kapitałowy jest jednym z najważniejszych narzędzi do zwiększenia innowacyjności gospodarki, to trzeba się zastanowić, co należy zrobić, aby on się rozwijał. Trzeba budować świadomość publiczną, że rozwój rynku kapitałowego jest dziś polską racją stanu" - zaznaczył Markiewicz.
Unia Europejska zdaje sobie sprawę, że dla pobudzenia wzrostu gospodarczego i innowacyjności konieczne jest zwiększenie udziału rynku kapitałowego w finansowaniu europejskich przedsiębiorstw. W najbardziej rozwiniętych krajach finansowanie przedsiębiorstw przez rynki kapitałowe jest na poziomie ok. 30%, ale w USA już blisko 70%.
"W UE zauważono, że powiększa się luka w produktywności między gospodarką amerykańską i europejską I wiąże się to ze znacznie mniejszych udziałem rynków kapitałowych w Europie w finansowaniu europejskich przedsiębiorstw w stosunku do amerykańskich. W Polsce natomiast, rola rynku kapitałowego w finansowaniu gospodarki jest dwa razy mniejsza niż w Unii. To pokazuje, przed jakim wyzwaniem stoimy" - podkreślił prezes IDM.
W jego opinii, konieczne jest postawienie na dalszy rozwój rynku kapitałowego. Dlatego jego uczestnicy czekają z wielką nadzieją na strategię rozwoju rynku kapitałowego w Polsce, której publikacja jest zapowiadana lada dzień.
"We wrześniu br. przedstawiciele rynku przekazali uwagi do projektu w trakcie konsultacji podstawowych założeń Strategii prowadzonych w ramach Rady Rozwoju Rynku Finansowego" - powiedział Markiewicz.
"Dla nas najważniejsze są trzy rzeczy. Po pierwsze, należy stworzyć stanowisko pełnomocnika rządu ds. realizacji strategii, który będzie odpowiedzialny wyłącznie za zwiększanie udziału rynku kapitałowego w finansowaniu krajowej gospodarki. To warunek, by strategia nie okazała się tylko kolejnym dokumentem" - podkreślił Markiewicz.
Dodał, że konieczne jest określenie konkretnego celu, tj. zwiększenie udziału rynku kapitałowego w finansowaniu potrzeb inwestycyjnych polskich przedsiębiorstw. Cel ten należy określać stopniowo, na podstawie konkretnych liczb i corocznych raportów publicznych informujących na jakim etapie znajduje się realizacja tej strategii.
"Czyli osoba koordynująca, cel i publiczne coroczne raportowanie realizacji strategii to trzy najważniejsze kroki na początku. Fundamentalne dla dalszego rozwoju rynku kapitałowego jest także odbudowa jego wiarygodności" - kontynuuje Markiewicz.
W ocenie prezesa IDM, zaufanie jest elementem kluczowym dla realizacji roli rynku w budowaniu konkurencyjnej gospodarki. Reputacja zależy głównie od ochrony inwestorów. A ochrona inwestorów to wynik odpowiednich regulacji i właściwego nadzoru.
"W tym celu przede wszystkim powinny być wyciągane wnioski z kryzysów na rynku, jak np. sprawa GetBacku. Po takim wydarzeniu musi powstać biała księga błędów i zaniechań, a także propozycje konkretnych zmian w prawie i w praktykach, żeby zredukować ryzyko. Konieczna jest również sprawna egzekucja tego prawa. IDM od dawna postuluje o powołanie wyspecjalizowanego sądu rynku kapitałowego" - wskazał Markiewicz.
Według prezesa, należy stworzyć specjalistyczne aplikacje sędziowskie i prokuratorskie. Niezbędne jest także w tym kontekście wprowadzenie dwuinstancyjności w procesie odwoławczym, może właśnie do nowego sądu. Dziś bowiem Komisja Nadzoru Finansowego rozpatruje odwołania od swoich wcześniejszych decyzji.
"Być może trzeba wprowadzić zasadę, że ktokolwiek sprzedaje produkt inwestycyjny klientom detalicznym, musi posiadać licencję. Dziś w USA, bez licencji nie można nawet rozmawiać z klientem detalicznym, a w razie złamania zasad, centralny rejestr to odnotowuje i nieuczciwa osoba może mieć okresowy albo dożywotni zakaz pracy w zawodzie" - podkreślił Markiewicz.
Według prezesa IDM, wieloletnie zaniedbania rynku kapitałowego przez decydentów i w konsekwencji pogarszająca się kondycja podmiotów działających na rynku, w tym domów maklerskich, to jeden z powodów, który mógł mieć wpływ na obecną sytuację. Słabość domów maklerskich przekłada się na słabość całego rynku kapitałowego.
"Od kilku lat branża maklerska na działalności podstawowej notuje straty, a pogarszająca się kondycja finansowa podmiotów ogranicza możliwości ich rozwoju. Konsekwencją tego jest mniejsze pokrycie analityczne, czyli mówiąc wprost, słabszy dostęp inwestorów do wiedzy o spółkach. Brak dbałości o krajową branżę maklerską widać choćby w otwarciu się giełdy kilka lat temu na zdalnych członków" - wskazał.
"Wzrost udziału zdalnych członków w obrotach na giełdzie odbywa się ze stratą dla krajowej branży maklerskiej, ale przede wszystkim ze stratą dla polskich średnich i małych firm, obsługiwanych prawie wyłącznie przez krajowe domy, pozbawionych rzetelnych analiz dotyczących ich spółek" - powiedział też Markiewicz.
Słaba kondycja branży maklerskiej jest także wynikiem nadmiernych kosztów regulacji. IDM od lat zwraca uwagę na tzw. goldplating, czyli przyjmowanie legislacji unijnej bez uwzględnienia realiów krajowego rynku. W efekcie branża jest przeregulowana, co nie poprawia bezpieczeństwa inwestorów a obniża konkurencyjność domów maklerskich, które zamiast koncentracji na biznesie, skupiają się jedynie na regulacjach.
Do zwiększenia zasobów rynku kapitałowego niezbędne jest wreszcie promowanie polityki inwestowania i stwarzania odpowiednich zachęt, w tym podatkowych. Tymczasem dziś podatek od bezpiecznej inwestycji np. lokaty bankowej jest identyczny, jak od tej bardziej ryzykownej w akcje czy obligacje.
"Należy znieść podatek od inwestycji kapitałowych na giełdzie, albo znacznie go ograniczyć, ustalając limit zysku bez podatku. W niektórych krajach jest to np. 100 tys. USD. Należy także umożliwić rozliczanie w kolejnych latach, np. przez trzy lata, strat z lat poprzednich. Natomiast z punktu widzenia przedsiębiorcy konieczne jest zdecydowane zmniejszenie kosztów wejścia na giełdę lub stworzenie zachęt podatkowych dla podmiotów na niej funkcjonujących" - wyjaśnił prezes Izby.
Na koniec Markiewicz podkreślił fundamentalne znaczenie pracowniczych planów kapitałowych (PPK), które powinny dać mocny zastrzyk finansowy dla rynku kapitałowego i polskich przedsiębiorców. Jednak bez silnej branży maklerskiej nie będzie sukcesu PPK, ponieważ to branża maklerska doradza inwestorom i emitentom i to ona może pomóc wykorzystać środki z PPK, aby wesprzeć rozwój przedsiębiorstw.
"Reasumując - strategia nie musi być obszernym dokumentem. Najważniejsza jest jej skuteczna realizacja, raportowanie, wyciąganie wniosków z ewentualnych kryzysów oraz bieżąca reakcja poprzez zmiany regulacji i prawa" - podsumował Markiewicz.
W połowie lutego br. zastępca dyrektora departamentu rozwoju rynku finansowego w Ministerstwie Finansów, Marcin Obroniecki informował, że projekt strategii rozwoju rynku kapitałowego (SRRK) zostanie przedstawiony Radzie Ministrów najpóźniej w ciągu 2-3 tygodni i że otrzymał on pozytywną opinię Centrum Analiz Strategicznych.
Obroniecki mówił, że w strategii przewidziano m.in. powołanie specjalnej grupy roboczej, która będzie dokonywała przeglądu regulacji, a także powołanie członka rządu ds. implementacji strategii.
Lesław Kretowicz
