"To już oficjalnie: Polska jako pierwsza w Europie powołuje Fundusz Obronności i Bezpieczeństwa w KPO. Zainwestujemy miliardy w schrony, infrastrukturę podwójnego zastosowania i rozwój polskich firm zbrojeniowych. Rozwiniemy nasz przemysł i badania nad nowymi technologami" - napisała na portalu X minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Dodała, że resort funduszy rozpoczyna rozmowy z Komisją Europejską związane z kwestią powołania funduszu, a w ciągu dwóch miesięcy we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej i innymi resortami wypracowany zostanie plan inwestycyjny dla tego funduszu.
30 mld zł na obronność
Z funduszu finansowane mają być działania m.in. w zakresie modernizacji przemysłu obronnego, rozbudowy infrastruktury strategicznej oraz rozwoju innowacyjnych technologii obronnych. Do funduszu ma trafić 30 mld zł. "Przyjęcie powyższych zmian w ramach trwającej rewizji KPO umożliwi niezwłoczne rozpoczęcie prac nad ustawą umocowującą FBiO" - wskazano w założeniach do uchwały.
MFiPR doprecyzowało w komunikacie, że wtorkowa decyzja o przekierowaniu środków z KPO na fundusz oznacza, że zmiany zostaną wprowadzone w ramach trwającej obecnie rewizji. Dzięki temu możliwe będzie elastyczne przekierowanie środków finansowych z KPO na cele związane ze wzmacnianiem zdolności obronnych i utworzenie w tym celu Funduszu. Dodano, że takie przesunięcie środków jest spójne z priorytetami KE określonymi w planie ReArm Europe.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Resort wyjaśnił też, że przekaże do KE zaktualizowany dokument dotyczący rewizji KPO; akceptacja nowego KPO przewidziana jest na 20 czerwca br. Uruchomienie FBiO planowane jest z kolei w trzecim kwartale 2025 r.
Jak przypomniało ministerstwo, pieniądze w ramach funduszu będą przekazywane w formie preferencyjnych, niskooprocentowanych pożyczek lub inwestycji kapitałowych częściowo umarzalnych, w zależności od tego, gdzie i jak będą inwestowane. Oprócz środków z KPO, fundusz będzie mógł być zasilany z innych źródeł, w tym ze środków polityki spójności. Utworzenie funduszu umożliwi wykorzystanie części środków KPO również po 2026 r. Za zarządzanie operacyjne funduszem będzie odpowiadał Bank Gospodarstwa Krajowego.
Pieniądze z "zielonego instrumentu"
Do 30 mld zł na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności zostanie przekierowane z części środków Instrumentu Zielonej Transformacji Miast. MFiPR zaznaczyło, że program zielonej transformacji miast będzie kontynuowany, a wnioski, które już wpłynęły oraz podpisane kontrakty będą realizowane.
W komunikacie przekazano również, że w przyjętym dokumencie uwzględniono także rozwiązania dotyczące przekazania wkładu z części dotacyjnej KPO do tzw. modułu krajowego w ramach programu InvestEU. Zmiana pozwoli na przerzucenie dodatkowych środków na inwestycje i działalność polskich przedsiębiorców. Proponowany wkład KPO do InvestEU ok. 200 mln euro, czyli ok. 830 mln zł; możliwe jest jednak zwiększenie puli środków.
Środki FBiO mają zostać przeznaczone na: infrastrukturę i sektory związane z produktami i technologiami podwójnego zastosowania (np. bezpieczne systemy komunikacyjne), infrastrukturę niezbędną do ochrony ludności i infrastruktury krytycznej (np. schrony, zabezpieczenia sieci energetycznych), badania i rozwój w obszarze bezpieczeństwa, modernizację firm sektora wojskowego i bezpieczeństwa oraz cyberbezpieczeństwo (w szczególności samorządów) - wymieniono.
Beneficjentami FBiO będą mogły być m.in.: jednostki samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa (w tym spółki Skarbu Państwa) oraz jednostki naukowe i konsorcja tych podmiotów.
Ministerstwo zwróciło też uwagę, że przyjęcie uchwały oznacza powstanie Komitetu Sterującego, który będzie wypracowywał m.in. priorytety inwestycyjne i kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych z FBiO. Jego uczestnikami będzie - poza resortem funduszy - Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Rozwoju i Technologii i Ministerstwo Infrastruktury.
Oprócz zmian związanych z FBiO i InvestEU w ramach rewizji KPO w życie wejdą inne zmiany, które mają lepiej dopasować specyfikę KPO do potrzeb polskiej gospodarki - chodzi np. o kwestię wymiany tachografów oraz termomodernizacji szkół.
Resort funduszy uzyskał zgodę Stałego Komitetu Rady Ministrów na powołanie funduszu w miniony czwartek - informował o tym wiceszef resortu funduszy Jan Szyszko na platformie X. Pełczyńska-Nałęcz wskazała z kolei w połowie marca br., że do połowy kwietnia br. zapadnie decyzja KE ws. przekierowania środków w ramach KPO. Zapewniła, że resort "walczy" teraz o to, by jak największa część funduszu mogła być kontraktowana i realizowana po 2026 roku.
Premier Donald Tusk na początku marca br. informował, że Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej widzi możliwość przesunięcia do 30 mld zł z KPO na wydatki na obronność i przemysł zbrojeniowy. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) ma wzmocnić polską gospodarkę. W ramach programu Polska otrzymuje pieniądze w postaci bezzwrotnych dotacji oraz preferencyjnych pożyczek - dotychczas 67 mld zł. Rewizja KPO została zaakceptowana przez rząd pod koniec stycznia br.
