Czym jest inflacja galopująca?
Inflacja to pojęcie odnoszące się do ciągłego wzrostu cen w gospodarce. Inflacja galopująca zaś jest jednym z kilku rodzajów inflacji. Czym się charakteryzuje? Ten rodzaj inflacji określa sytuację, w której ceny w gospodarce rosną w przyspieszonym tempie. Wzrost cen sięga wówczas nawet do kilkudziesięciu procent.
Tempo wzrostu cen w inflacji galopującej jest wyższe niż umiarkowane (inflacja pełzająca) i niższe niż hiperinflacja. Zakłada się, że wskaźnik inflacji galopującej oscyluje w granicach 10-100 proc. w skali roku. Powyżej 100 proc. inflacji będziemy mieć natomiast do czynienia z hiperinflacją.
Jakie są przyczyny inflacji galopującej?
Wśród przyczyn inflacji galopującej wymienia się szereg różnych czynników. Na szybkie tempo wzrostu cen w gospodarce wpływa przede wszystkim wzrost cen surowców energetycznych, takich jak ropa naftowa, czy gaz. Do źródeł inflacji można zaliczyć niezrównoważony budżet państwa, czyli sytuację, gdy wydatki w państwie przewyższają wpływy.
Przyczyną inflacji jest również gwałtowny i jednocześnie znaczący wzrost kosztów produkcyjnych, ograniczenie podaży dóbr z powodu m.in. nieurodzaju czy ograniczeń w dostawach. Ponadto do rosnącej inflacji przyczynia się wzrost minimalnego wynagrodzenia, który sprawia, że część społeczeństwa zarabia więcej, a tym samym wydaje więcej. W wyniku tego rośnie liczba chętnych na poszczególne dobra i usługi, co następnie przyczyniać może się do kolejnego wzrostu cen w gospodarce.
Skutki inflacji galopującej
Inflacja galopująca jest zjawiskiem wysoce niebezpiecznym i szkodliwym dla gospodarki kraju. Przede wszystkim objawia się pogorszeniem nastrojów wśród społeczeństwa i dotyka głównie osoby o średnich i niskich dochodach. Skutkiem inflacji galopującej jest m.in. znaczna utrata wartości waluty krajowej, co powoduje spadek zaufania do pieniądza. Wiele osób rezygnuje także z gromadzenia oszczędności w czasie inflacji galopującej z powodu spadku wartości pieniądza, wydając je na dobra materialne.
Jedną z konsekwencji inflacji galopującej są również podwyżki stóp procentowych, które mają zmniejszać rosnącą inflację, ale jednocześnie skutkują one wzrostem zobowiązań. Wówczas wiele osób może borykać się z trudnością spłacenia wyższych rat kredytów. W czasie inflacji i podwyżek stóp procentowych banki odmawiają także udzielania kredytów o stałym oprocentowaniu.
Inflacja galopująca w przypadku przedsiębiorców natomiast może być przyczyną braku stabilności w prowadzeniu działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy decydują się w takich sytuacjach na przedsięwzięcia generujące szybki zysk. Dodatkowo oszacowanie takich zysków ze względu na stale zmieniającą się sytuację gospodarczą staje się utrudnione.
W obliczu inflacji galopującej wiele przedsiębiorstw zmaga się również z naciskami pracowników na wzrost płac, co może doprowadzić do przewyższenia kosztów nad zyskami w firmie. Zarobki pracowników nie są również w stanie nadążać za rosnącymi kosztami usług i towarów w gospodarce.
Ponadto ten rodzaj inflacji w perspektywie długoterminowej i bez podejmowania działań mających na celu jej zatrzymanie, może doprowadzić do hiperinflacji.
Jak zatrzymać galopującą inflację?
Im dłużej inflacja będzie się utrzymywać, tym gorsze będzie miała ona skutki, dlatego istotne jest, by jak najszybciej podjąć odpowiednie działania mające na celu zatrzymanie inflacji.
Jednym ze sposobów walki z inflacją jest właściwe kształtowanie cen przez Radę Polityki Pieniężnej. Mowa tu m.in. o podwyżkach stóp procentowych, co jednocześnie powoduje wzrost ceny pieniądza. Ma to na celu zmniejszyć popyt na niskooprocentowane kredyty oraz przyczynić się do zmniejszenia konsumpcji.
Ekonomiści uważają jednak, że nieustanne podwyżki stóp procentowych to nie jedyne działanie, jakie należy podjąć. Kamil Sobolewski Główny Ekonomista Pracodawców RP powiedział, że "trzynastki i czternastki zwiększają popyt konsumpcyjny w najgorszym dla takiej polityki momencie cyklu".
W walce z inflacją podwyżka płacy minimalnej również nie jest dobrym pomysłem, ponieważ przyczyni się ona nie do zwalczenia inflacji, ale może przyspieszyć jej wzrost. Wśród innych sposobów na zatrzymanie inflacji galopującej wymienia się także przyjęcie waluty obcej lub działanie na rzecz umocnienia się waluty krajowej.