Marian Banaś chce komisji śledczej. Miałaby wyjaśnić okoliczności próby jego obalenia

Szef Najwyższej Izby Kontroli wygłosił w czwartek oświadczenie dotyczące wniosków z drugiej części raportu Prokuratury Krajowej ws. spraw zakończonych w latach 2016-2023. W raporcie poruszono m.in. sprawę Mariana Banasia i stosowanych wobec niego nadużyć przez różne organy państwowe, w tym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, w sprawie składanych przez niego oświadczeń majątkowych.

Jak stwierdził Banaś podczas czwartkowej konferencji w siedzibie NIK, z raportu wynika, że został on - jako urzędujący prezes Najwyższej Izby Kontroli - "poddany największej w najnowszej historii III RP, polityczno-kryminalnej intrydze zorganizowanej grupy przestępczej", mającej na celu zmuszenie go do rezygnacji z zajmowanego stanowiska.

- Na niewyobrażalną wręcz skalę podjęto wobec mnie działania operacyjne i procesowe w postaci m.in.: podsłuchów telefonów komórkowych, zabezpieczania danych teleinformatycznych, licznych kontroli wszczynanych przez urzędy skarbowe, kontroli wszczynanych przez CBA, niezliczonych przesłuchań świadków, w tym funkcjonariuszy publicznych, a nawet przeszukania mojego gabinetu w siedzibie NIK czy kuriozalnego wręcz wystąpienia o pomoc prawną do FBI - mówił prezes NIK.

Dlatego dziś zwracam się do Prezydium Sejmu oraz wszystkich posłów, którzy zgodnie z rotą złożonego ślubowania przyrzekali rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec narodu, strzec suwerenności i interesów państwa, czynić wszystko dla pomyślności ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej, aby zawnioskowali o powołanie komisji śledczej, której celem będzie wyjaśnienie wszelkich okoliczności próby obalenia piastuna konstytucyjnego naczelnego organu kontroli w Rzeczypospolitej Polskiej i złamania jego odporności i niezależności - oświadczył Banaś.

Pod koniec kwietnia Prokuratura Krajowa przedstawiła drugą część raportu z audytu postępowań z okresu rządów Zjednoczonej Prawicy z lat 2016-2023. Przygotował go zespół prokuratorów, których zadaniem było zbadanie m.in. śledztw wszczynanych lub umarzanych z powodów politycznych. Pierwsza część raportu ze stycznia zawierała analizę 200 spraw, natomiast obecna druga część raportu dotyczyła kolejnych 400.

Sprawa Mariana Banasia sięga września 2019 r., kiedy w mediach podano informację, że wpisał on do oświadczenia majątkowego m.in. kamienicę w Krakowie, gdzie mieścił się pensjonat oferujący pokoje na godziny, i że wynajem kamienicy o powierzchni 400 mkw. i dwóch mniejszych, miał przynosić rocznie 65,7 tys. zł dochodu. Według "Superwizjera" TVN Banaś zaniżył w oświadczeniach dochody z wynajmu kamienicy w Krakowie, mowa była także o powiązaniach ze stręczycielami.

W grudniu 2019 r. Prokuratura Regionalna w Białymstoku wszczęła śledztwo dotyczące m.in. podejrzeń nieprawidłowości w oświadczeniach majątkowych i deklaracjach podatkowych Banasia. W ramach śledztwa przez CBA zatrzymani zostali syn Banasia Jakub, jego żona oraz dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie. Następnie przewiezieni zostali do prokuratury, gdzie przedstawiono im zarzuty.

Jak wskazano w raporcie Prokuratury Krajowej, metodyka prowadzonego przez prokuraturę postępowania karnego w tej sprawie sprowadzała się do "uporczywego poszukiwania (wywołanego na skutek presji wywieranej ze strony prokuratorów sprawujących zwierzchni nadzór służbowy) jakichkolwiek dowodów obciążających" prezesa NIK.

Jak relacjonował w czwartek Marian Banaś, pierwsze czynności operacyjno-rozpoznawcze CBA podjęła przeciwko niemu w ciągu 36 dni po objęciu przeze niego urzędu i w ciągu siedmiu dni od formalnego złożenia zawiadomienia. - CBA potrzebowało zaledwie pięciu dni roboczych na zastosowanie przeciwko urzędującemu prezesowi NIK kontroli operacyjnej zainstalowanej w przynajmniej 10 obiektach bez wcześniejszej zgody Sejmu i uchylenia mi immunitetu - mówił.

Zdaniem prezesa NIK okoliczności te "tylko w części pokazują rzeczywisty obraz działań PK, CBA i Krajowej Administracji Skarbowej, nadzorowanej przez członków rządu PiS, które w tamtym czasie ukierunkowane zostały wyłącznie na realizację celów politycznych przy całkowitym pogwałceniu poszanowania niezależności prokuratorów".

Banaś przypomniał przy tym, że 15 kwietnia 2025 r. upłynął rok od złożenia przeze niego uzasadnionego podejrzenia o możliwości popełnienia przestępstwa, mającego polegać na "celowym dążeniu do usunięcia przemocą ze stanowiska piastuna konstytucyjnego naczelnego organu kontroli Rzeczypospolitej Polskiej i wywierania wpływu na czynności urzędowe prezesa NIK".

W zawiadomieniu prezes Izby zażądał m.in. przesłuchania 36 świadków, w tym wskazanych z imienia i nazwiska konkretnych polityków, prokuratorów oraz funkcjonariuszy służb specjalnych, "którzy bezwiednie i bezprawnie wykonywali polecenia swoich przełożonych".

Banaś wyraził przekonanie, że gdyby skierowane przeciwko niemu działania się powiodły, opinia publiczna nie dowiedziałaby się m.in. o niegospodarności przy organizacji wyborów kopertowych w 2020 r. czy "bezpowrotnie utraconej kwocie ponad miliarda zł przy budowie elektrowni w Ostrołęce".