Wygrana Nawrockiego. Jest raport. Dlatego wygrał?

Kampania prowadzona przez sztab Karola Nawrockiego opierała się na podziale społeczeństwa i skupianiu negatywnych emocji na jasno wskazanym wrogu - oceniają autorzy raportu Europejskiego Kolektywu Analitycznego Res Futura.

Eksperci wskazali, że atakowano różnie pojmowany "system" oraz "Brukselę", "media liberalne" czy "elity III RP". Tłumaczą, że jest to sposób prowadzenia polityki w mediach społecznościowych, który nie polega na przekonywaniu argumentami, lecz na powtarzaniu przekazów, wywoływaniu emocji i działaniu algorytmów.

Autorzy analizy wyróżnili trzy poziomy, które odpowiadały za najbardziej angażujące treści kampanii Nawrockiego. Wyjaśniają, że ich celem nie było przekonywanie odbiorców, lecz kształtowanie ich tożsamości, emocji i poglądów.

Treści publikowane przez sztab Nawrockiego i powtarzane przez sympatyków kandydata zawierały wyraźną warstwę tożsamościową - "My kontra Oni".

Wpisy w mediach sugerowały, że "My" to Polacy – suwerenni, związani z tradycją, flagą, rodziną, gotówką i narodową walutą. Natomiast "Oni" to elity europejskie, Rafał Trzaskowski, media głównego nurtu, miasta, środowiska LGBT oraz biurokracja UE. Przekazy opierały się na stałych symbolach, takich jak flaga biało-czerwona czy gotówka. Dodatkowo propagowano hasła: "po pierwsze Polska!", "nie dla euro" oraz "Zielony Ład to wyrok".

W kampanii Karola Nawrockiego wyróżniała się warstwa moralna, która klasyfikowała informacje według kategorii "dobre", "normalne" i "polskie". Nawrocki nie przedstawiał się tu jako jeden z wielu potencjalnych liderów, lecz jako "jedyny gwarant moralnego porządku" - czytamy w raporcie.

Jego autorzy dodają, że przekaz kampanii opierał się na obronie wartości rodzinnych oraz odwołaniach do wiary, tradycji i patriotyzmu. Z raportu wynika, że ta warstwa była szczególnie wykorzystywana w krótkich formatach, np. na TikToku, gdzie nacisk kładziono na wywoływanie afektywnych reakcji - takich jak śmiech, oburzenie czy wzruszenie - zamiast na racjonalne przetwarzanie przekazu.

Kolejną warstwą wykorzystywaną przez sztab PiS w promocji Nawrockiego była - jak nazywa ją Res Futura - warstwa epistemiczna. "Opiera się ona na przekonaniu, że tylko wybrane źródła informacji zasługują na zaufanie, podczas gdy inne należy odrzucić jako zewnętrzne, zmanipulowane lub wrogie" - wyjaśniają autorzy raportu.

W ramach tej strategii atakowano przede wszystkim media liberalne, agencje państwowe takie jak ABW czy NIK, a także media publiczne. Równocześnie tworzono alternatywne kanały interpretacyjne, na przykład Kanał Zero. Promowano również hasła typu: "zobacz, co naprawdę się wydarzyło", "zdemaskowane kłamstwa Trzaskowskiego" czy "co ukrywają media".

Z raportu Res Futury wynika, że w kampanii Nawrockiego często podejmowano także próby kompromitowania i demonizowania kontrkandydatów. W postach używano krótkich, zdań, które stały się symbolem tej kampanii np. "panie Trzaskowski...", "panie wiceprzewodniczący" (Nawrocki zwracał się tak do Trzaskowskiego, podkreślając jego rolę w Koalicji Obywatelskiej), "co szkodzi obiecać". Często pojawiały się emocje i symbole, jak flaga, wojna czy dzieci. Dzięki temu ludzie chętnie udostępniali te posty i powtarzali ich treść.

- W tej kampanii nie ma nadziei. To nie jest kampania jak te z lat 2015-2023, gdzie były jakieś pozytywne komponenty. Obie strony poszły na całkowite wyniszczenie przeciwnika strachem. Dominująca emocja to strach przekładający się na złość, gniew, frustrację - mówił w rozmowie z money.pl analityk mediów społecznościowych Michał Fedorowicz z Res Futury. Przeprowadziliśmy ją po I turze wyborów prezydenckich.

- Intensywność narracji anty-Trzaskowskiej w elektoracie Nawrockiego jest dużo silniejsza. To tłuczenie młotkiem – na każdą kontrę dziesięć argumentów za Nawrockim, na każdy argument pozytywny dla Trzaskowskiego trzy negatywne odpowiedzi. Sama ideologia Konfederacji mówiąca "nie wspieramy Nawrockiego, ale jesteśmy przeciwko Trzaskowskiemu" pokazuje stan ducha użytkowników sieci. Nie wybieramy kogo lubimy, tylko kogo się mniej boimy - wskazywał.

Według oficjalnych danych Państwowej Komisji Wyborczej niedzielne wybory prezydenckie w Polsce wygrał popierany przez PiS Karol Nawrocki, uzyskując 50,89 proc. głosów. Na kandydata KO - Rafała Trzaskowskiego zagłosowało 49,11 proc. wyborców.

Frekwencja wyniosła 71,63 proc.