Świat żegna papieża Franciszka. Oto co mówił o gospodarce

"Kiedy jedynym kryterium jest zysk, mamy negatywne konsekwencje dla realnej gospodarki" - mówił Franciszek w grudniu 2024 r. podczas spotkania z delegacją włoskich instytucji bankowych. Zmarł 21 kwietnia 2025 r. po 13 latach pontyfikatu.

Świat żegna papieża Franciszka. Oto co mówił o gospodarcePapież Franciszek apelował do Kościoła o życie w ubóstwie
Źródło zdjęć: © PAP | PAP/EPA/ETTORE FERRARI
Marcin Walków

Podczas spotkania z bankierami papież Franciszek zwrócił uwagę na ryzyko stosowania "lichwiarskich kredytów finansowych", wykluczających osoby w trudnej sytuacji finansowej i faworyzującej tych, którzy mają już określoną pozycję. Cytowany przez "Vatican News" mówił też, że "istnieje system finansowy, który gromadzi środki w jednym miejscu i przenosi je do innych obszarów wyłącznie w celu rozszerzenia własnych interesów. Ludzie przez to czują się opuszczeni i traktowani w sposób instrumentalny".

Dodał, że istnieją międzynarodowe korporacje, które przenoszą swoją działalność do miejsc, w których łatwiej jest wykorzystywać siłę roboczą, stawiając rodziny i społeczności w niekorzystnej sytuacji. Skutkiem tego jest niszczenie umiejętności pracowniczych, które były budowane przez dziesięciolecia.

Rzeczywiście, bez odpowiednich systemów finansowych, zdolnych do integracji i zrównoważonego rozwoju, nie byłoby integralnego rozwoju człowieka. Inwestycje i wsparcie dla pracy nie byłyby możliwe bez typowej pośredniczącej roli banków i kredytów, przy zachowaniu niezbędnej przejrzystości - podkreślał Franciszek.

Porównał wówczas finanse do "układu krwionośnego gospodarki". Mówił, że jeśli pieniądze "utkną w pewnych punktach" i nie "krążą" w całym społeczeństwie, wówczas dochodzi do szkodliwych "ataków serca i niedokrwienia samej gospodarki".

"Zdrowe finanse nie przeradzają się w lichwiarskie postawy, czyste spekulacje i inwestycje, które niszczą środowisko i promują wojny" - podkreślił papież, cytowany przez "Vatican News".

Innym razem przekonywał, że "ekonomia, która zabija, wyklucza, zanieczyszcza, wytwarza wojnę, nie jest ekonomią". W adhortacji "Evangelii gaudium" z listopada 2013 r. napisał z kolei, że "godność każdej osoby ludzkiej oraz dobro wspólne to kwestie, które powinny nadawać kształt całej polityce ekonomicznej".

Rozwinęła się globalizacja obojętności. Niemal nie zdając sobie z tego sprawy, stajemy się niezdolni do współczucia wobec krzyku boleści innych (…). Kultura dobrobytu nas znieczula i tracimy spokój, jeśli rynek oferuje coś, czego jeszcze nie kupiliśmy, podczas gdy zrujnowane życie tych wszystkich ludzi z powodu braku szans wydaje nam się zwykłym spektaklem, który nas wcale nie porusza - pisał w tej adhortacji.

Poświęcał też wiele uwagi trosce o zasoby naturalne Ziemi. W encyklice "Laudato si!" napisał, że "bardzo łatwo interes ekonomiczny przeważa nad dobrem wspólnym (środowiskiem naturalnym - przyp. red.)".

Tygodnik "Polityka" podkreślał, że "Franciszek jest zwolennikiem silnego państwa socjalnego – i to w rozbudowanej formie. Według papieża, polityka jest sztuką dobra wspólnego, która wymaga solidarności".

Papież nawoływał do życia w ubóstwie

Już na początku swojego pontyfikatu, papież nawoływał do tego, by i Kościół nie gromadził bogactw. Zaledwie kilka miesięcy po wyborze wypowiedział słowa, które wywołały dyskusję o majątku Kościoła i samych księży.

- Boli mnie, kiedy widzę księdza albo zakonnicę w najnowszym modelu samochodu. Ależ tak nie można! Kiedy wybierzecie jakiś piękny model, pomyślcie o dzieciach, które umierają z głodu. Tylko o tym - mówił w lipcu 2013 r. na spotkaniu z tysiącami przyszłych księży i zakonników z całego świata.

W kwietniu 2015 r. podczas mszy w rezydencji w Domu św. Marty Franciszek nauczał, że Kościół nie powinien gromadzić bogactw, lecz zarządzać nimi dla dobra wspólnoty.

Niektórzy byli zamożni - dodał Franciszek - ale ich majątek służył innym. Dlatego i dziś Kościół nie powinien gromadzić bogactw, lecz tak nimi zarządzać, by służyły wspólnocie.

Dobrze zrobi nam, gdy pomyślimy o naszych wspólnotach i poprosimy o dar ubóstwa; nie biedy, ale ubóstwa. Oznacza ono bowiem, że tym, co posiadam, powinienem zarządzać dla wspólnego dobra i wielkodusznie - mówił papież.

Papież sam nie gromadził majątku

Przypomnijmy, że choć papież Franciszek miał dostęp do majątku o wartości 16 mln dol., zrzekł się pobierania kościelnego wynagrodzenia. Zamiast w papieskich apartamentach zamieszkał w małym mieszkaniu w Domu Św. Marty, a podczas oficjalnych wizyt zagranicznych nierzadko można było go zobaczyć w skromnych samochodach.

Jak przypomina serwis autokult.pl jako głowa Kościoła korzystał m.in. z Isuzu D-Max, Fiata 500L, Forda Focusa, Dacii Duster. Drogie samochody, takie jak elektryczne BMW i3 albo elektryczną Klasę G od Mercedesa, papież przekazywał na aukcje charytatywne.

"Tak było na przykład z podarowanym papieżowi Franciszkowi lamborghini huracán. W 2018 r. biały samochód z żółtymi pasami (barwy Watykanu) trafił na aukcję, a nabywca zapłacił za ten wyjątkowy egzemplarz 715 tys. euro" - czytamy.

Wybrane dla Ciebie

UE szykuje cios w Rosję. Możliwe odcięcie 20 banków od systemu SWIFT
UE szykuje cios w Rosję. Możliwe odcięcie 20 banków od systemu SWIFT
Zwycięzca wyborów prezydenckich w Rumunii: przyjadę wesprzeć Trzaskowskiego
Zwycięzca wyborów prezydenckich w Rumunii: przyjadę wesprzeć Trzaskowskiego
Polscy dentyści coraz popularniejszym wyborem Czechów. Tak na tym korzystają
Polscy dentyści coraz popularniejszym wyborem Czechów. Tak na tym korzystają
PKW informuje o terminie zmiany miejsca głosowania w drugiej turze wyborów prezydenckich
PKW informuje o terminie zmiany miejsca głosowania w drugiej turze wyborów prezydenckich
Poważna awaria zasilania we Francji. Zakłóciła festiwal filmowy w Cannes
Poważna awaria zasilania we Francji. Zakłóciła festiwal filmowy w Cannes
Polski handel zagraniczny w stagnacji. Alarm państwowego think-tanku
Polski handel zagraniczny w stagnacji. Alarm państwowego think-tanku
Lokaty bankowe mniej atrakcyjne. Prezes ZBP wskazuje kluczową przyczynę
Lokaty bankowe mniej atrakcyjne. Prezes ZBP wskazuje kluczową przyczynę
Nawrocki podpisał deklarację ws. ważnej inwestycji. Oto co w niej jest
Nawrocki podpisał deklarację ws. ważnej inwestycji. Oto co w niej jest
"To coś niespotykanego". Finlandia alarmuje: nowe metody działania Rosji
"To coś niespotykanego". Finlandia alarmuje: nowe metody działania Rosji
Premia dla pracowników Watykanu. Papież zdecydował
Premia dla pracowników Watykanu. Papież zdecydował
Dziwny gest Nawrockiego. Jest zaproszenie dla Rafała Trzaskowskiego na testy
Dziwny gest Nawrockiego. Jest zaproszenie dla Rafała Trzaskowskiego na testy
Ceny truskawek zaskoczyły. Ekspert wskazał powód. Mówi, co nas czeka
Ceny truskawek zaskoczyły. Ekspert wskazał powód. Mówi, co nas czeka